
We vinden wel eens dat wij het in onze tijden lastig hebben maar bedenk zelf ook maar eens hoe dat moet zijn geweest voor de mensen van een eeuw geleden. Er zijn daar maar weinigen van over die ons er nog een helder verslag over kunnen doen, want dan moet je toch al snel ouder zijn dan die eeuw lang is en dat is nog maar een enkeling gegeven. Als ik de nieuwsberichten van deze datum in 1925 bekijk zie ik weinig opwindends voorbij trekken. Maar dat opwindende aspect had zich deels natuurlijk al wat eerder afgespeeld. Bedenk maar dat de gemiddelde burger net 7 jaar eerder de Eerste W.O. achter zich had gelaten met alle ellende van dien. Veel landen om ons heen trachtten te herstellen van wat toen aan schade was aangericht en met name de bevolking was in die jaren van oorlog aardig ontdaan van veel jonge mannelijke soldaten. Dat heeft altijd effect op wat daarna kwam.

In Griekenland werd door een toenmalige dictator de grondwetgevende vergadering van het land ontbonden. Indertijd kwam je door de chaos veel van dit soort zaken tegen. En de roep om sterke (..) mensen was overal hoorbaar. Of ze nu extreemrechts of uiterst links waren. De clash tussen die culturen vond ook een eeuw geleden al plaats. Het Vaticaan vaardigde intussen een circulaire uit dat vrouwen niet in doorzichtige kleding (op hoofd, kraag, benen en bovenarmen) de kerk mochten betreden. Dat werd gezien als respectloos.

Wat zijn we nu een eeuw later daarin opgeschoten?? Tegelijk werd voor het eerst een door Roomse nonnen geleide en gerunde medische organisatie opgezet die mensen moest helpen in geval van nood. Dat bestond eigenlijk daarvoor nog niet. Bij een diefstal uit de suite van erfgename Jessie Woolsworth (van de bekende winkelketen) in het Plaza Hotel te New York werden sieraden gestolen t.w.v. $ 750.000,–. Een enorm bedrag, zeker in die tijd. En heel pikant, de diefstal vond plaats terwijl zij zelf op enkele meters afstand in het bad lag te genieten van warm water en badschuim…. In de Sovjet-Unie werd Arkady Ostashev geboren. Zegt je nu niks meer denk ik, maar hij werd later wetenschappen en raketgeleerde en was mede verantwoordelijk voor de technologie die in 1957 maakte dat de Russische Spoetnik satelliet werd gelanceerd en vier jaar later Joeri Gagarin als eerste kosmonaut rond de Aarde kon vliegen. De goede man overleed in 1998, was toen slechts 73 jaar. Wat we dus zien is dat we in een soort vacuum zaten tussen WO1 en de latere beurscrash in de wereld die op haar beurt weer WO2 dichterbij bracht. Best iets om over na te denken als we het weer hebben over die vele dreigingen van nu, een eeuw later… (Beelden: Wikipedia/internet)



























Wie de kaart van Europa denkt te kennen anno nu, moet die toch eens vergelijken met dezelfde kaart van eind 19e eeuw! Totaal andere wereld. Naast het enorme Russische Rijk en het Franse, maar zeker ook het Pruisische was daar dus ooit het gecombineerde keizerrijk Oostenrijk/Hongarije. Aangestuurd door een zeer rijke adelijke toplaag die vooral zetelde rond de Keizer in Wenen en wellicht nog een beetje bekend door de bekende boeken- en filmreeks over Sissi. In werkelijkheid was dit Rijk een optelsom van allerlei koninkrijken en adeldommen die zich verenigden onder de Habsburgse dynastie. Ooit samengeklonterd in de schaduw van de Franse expansiepolitiek een halve eeuw eerder. Oostenrijk-Hongarije was officieel een dubbel-koninkrijk waarbij Wenen en Boedapest, maar ook Praag, zustersteden werden, maar in werkelijkheid toch vooral Oostenrijkse belangen diende. Sterker nog, men zag in Wenen al die Slavische volkeren als zigeuners, niksnutten, zeer geschikte hoeren, dieven en zo meer. Daarbij was anti-semitisme een officiele vorm van besturen. Hoe groot was dit rijk? Nou groot! Het omvatte delen van Polen, Oekraine, Roemenie, Bulgarije, de Balkan, het huidige Tsjechie, Slowakije, Oostenrijk, Hongarije en een noordelijk stuk van Italie, waaronder Venetie.
Van 81 toenmalige losse staten kreeg het nieuwe rijk er nu drie in combinatie, en men bouwde het imperium indertijd op de fundamenten van het oude Roomse Rijk. Dat het geloof daarbij een grote rol speelde, zal duidelijk zijn. Voor de Keizers die dit enorme imperium aanstuurden was Duits de voertaal, dus dat gold ook voor alle onderdanen. Omdat Hongarije nooit deel had uitgemaakt van dat Roomse Rijk kreeg dit deel van het land binnen de nieuwe combinatie een status-aparte, iets wat ook weer leidde tot de overheersing vanuit Oostenrijk. En die overheersing ging er stevig aan toe. Men schroomde niet eventuele ‘opstandelingen’ in dat land der Magyaren een kopje kleiner te maken en vrouwen te verkrachten of ze mee te nemen naar Wenen voor opname in de staatsbordelen. Het Rijk vocht diverse oorlogen uit, veelal zonder veel succes. Toch voelden de militairen zich onder hun keizer vrijwel onaantastbaar.
Het leger was van de ouderwetse soort, de vloot ondermaats in vergelijking met andere grote staten uit die dagen. In het gebied waarover men heerste zaten overigens wel grote industrieen die we nu nog kennen als vooraanstaand. Denk maar aan de Staal- en wapenfabrieken van Skoda in Bohemen. Ook veel autobouwers van het eerste uur opereerden juist in deze omgeving en leverden veel van hun eerste vehikels aan de rijken uit Oostenrijk-Hongarije. Toen de overheersing door de Oostenrijkers dictatoriale vormen aan begon te nemen kwamen bepaalde volkeren in opstand. Met name nationalisten wilden hun oude land weer terug, streefden naar onafhankelijkheid en koesterden hun eigen volkscultuur en taal. Dat uitte zich in de moord op Keizer Franz Ferdinand in Sarajevo, de dader een Servier. En dit werd uiteindelijk oorzaak voor de Eerste W.O. Daarbij verloren de Oostenrijkers het grootste deel van hun oude imperium.
Italie veroverde haar eigen grondgebied weer terug, net als Tirol, Polen werd weer vrij, terwijl als Tsjecho-Slowakije de deelstaten Bohemen, Moravie en Slowakije bij elkaar bracht. Maar ook de Balkanlanden en uiteindelijk ook Hongarije verkregen hun vrijheid. Van het oude rijk bleef vrijwel niets meer over. Dat het later nu juist een Oostenrijker was die als Duitse Fuhrer weer streefde naar toevoegen van al die oude gebieden aan zijn rijk is een bitter deel van de erfelijke geschiedenis. Ook al faalde hij uiteindelijk gelukkig in zijn pogingen. Die oude gevoelens t.o.v. landen in oost en west bleven bij veel volkeren in deze hoek van Europa wel leven. De huidige politiek van de Oost-Europese landen binnen de EU is deels daaruit te verklaren. En dat is maar een stukje van het verhaal natuurlijk. Kortom, Groot-Europa is een droom die we in heel wat stukken van onze gezamenlijke geschiedenis terug zien komen. En veelal in weinig opwekkende beelden of verhalen. Samen sterk, zeker, maar nooit onder centrale leiding of erger nog, dictatuur. Dat heeft de geschiedenis ons toch wel geleerd zou ik denken. (Beelden: Wikipedia)
Laat de Koning in dit land zijn paleis verbouwen of een door de regering gekocht vliegtuig benutten en je hoort onmiddelijk uit bepaalde kring dat we dat hele koningshuis wel kunnen afschaffen. Want te duur! Een president…dat is het! Zelfde geldt voor de democratie. Voor heel wat mensen ter rechter of linkerzijde van het politiek perspectief is het maar lastig dat aan die andere kant zoveel afwijkende meningen mogen worden verkondigd. Nog erger is het gesteld bij de godsdiensten met een vermenging van geloof en politiek of bestuur. Anders denkenden zijn ongewenst. In feite verlangt men naar een sterke man (vrouwen zijn veelal niet gewenst) die de zaken eens goed regelt hier. Neem van mij maar aan dat uit de geschiedschrijving blijkt dat dictaturen per definitie geen goed nieuws zijn. Dat waren ze al niet in de tijden van de Romeinen of Farao’s.
Een heerser die men als God behandelde en alle democratische spelregels aan de laars of sandaal lapte. In latere tijden kennen we heel wat figuren en systemen die ongekend wreed waren richting onderdanen. En altijd vanuit die ene God, dat bijna autistische geloof in eigen onfeilbaarheid of de angst dat iemand in de omgeving in staat zou zijn de macht over te nemen. Grote voorbeelden genoeg. En heus, ook aan de linkerkant van het politieke spectrum was men vaak net zo weinig invoelend. Denk maar eens aan Lenin en Stalin, aan de Castro’s, Mao, Pol Pot en Chavez, Maduro of de Kimdynastie in Korea! Vele miljoenen verloren hierdoor het leven. We kenden aan de andere kant van dat zelfde spectrum ook lieden als Hitler, Mussolini, Franco en de Japanse premier Tojo die ook heel wat levens op hun konto mochten bijschrijven.
Erdogan en Poetin zijn de moderne equivalenten daarvan en onlangs zag ik in een documentaire over het ‘moderne Turkije’ hoe de angst daar regeert. Wie niet met Erdogan is, is automatisch tegen hem. Een redenatie die geen ruimte laat voor debat of interpretatie. In ons landje vinden we de discussie interessant, we zijn met zijn 18 miljoenen vooral bezig met onze eigen (afwijkende) mening en nemen zelden iets aan van bovendanen of mensen met een andere mening dan die van ons zelf. Vandaar ook de vele politieke stromingen, actiegroepen en belangenorganisaties. Zodra je een dictatuur zou hebben werden die allemaal opgerold kan ik je verzekeren. Zo gaat het altijd binnen die dictaturen. Een enkele God, slechts een partij, een stroming en dat soms gecombineerd. De heldenverering van de oercommunist en massa-knaevelaar Kim Jong Un in Noord-Korea vertelt het verhaal.
Als al die Koreanen ooit nog eens met elkaar door een deur kunnen wordt het extra wennen voor de mensen uit het noorden. Want die zijn al sinds 1948 opgevoed en opgeleid in de communistische doctrine dat de Grote Leider altijd gelijk heeft. En wee degene die daar vanaf wijkt. Heropvoedingsgestichten zijn een typische uitwas van dictaturen. Sommige tpolitieke tegenstanders gaan er heen en worden onderworpen aan de meest ellendige kwellingen, anderen overleven dit zelfs niet. Als je dit dus zo bekijkt doen we het in Nederland nog niet zo slecht. Tuurlijk zijn we het oneens, tuurlijk voeren we het debat, en vinden we ons volstrekt niet met sommige maatregelen of wetten. Maar je mag dit hier dan ook zijn. Nog wel. Tot we toegeven aan de wens alsnog een dictatuur in te stellen ten bate van die groep die het hardst gilt of respect wil verkrijgen. Pas dan ontdekken we wat we weg gaven toen we stelden dat we het wel zonder koning W.A. of gekozen parlement zouden kunnen stellen. Ik zou er nog eens de geschiedenis op nakijken! Gewoon om te zien wat een ellende een dictatuur zal zijn. Dus bewaak de democratie en onze rechten op een vrije mening. Verwanselen daarvan is het begin van het eind…
Voor een echte grootstedeling is alles wat ”van buiten komt’ al snel aardig ‘provinciaals’. Voor sommigen bestaat zelfs de uitdrukking ‘boeren’ als het daarover gaat. Buitengewoon onaardig natuurlijk. Maar bij mijn vele rondreizen door het vaderland werd me wel duidelijk dat tegen ‘het westen’ vanuit de provincie ook aardig werd gescholden en bleek men daar net zo al dan niet bewust bevooroordeeld. Wij ‘wisten alles beter’ (voor de provincie maakte het niet uit waar je vandaag kwam, de Randstad was ‘een’), waren ”arrogant, eigenwijs en snapten niets van hoe het in de provincie (welke ook) ging’. In het zakendoen leerden wij dat je met noorderlingen erg aardige afspraken kon maken die zelden werden geschonden, en met zuiderlingen even zelden tot een sluitende overeenkomst kon komen. Veel van deze ervaringen zaten ook in de hoek van de vooroordelen. Op etniciteit vanuit het provinciaalse of grootstedelijke denken ingedeeld. Is dit beledigend? Nee, niet echt, maar vleiend is anders. In sommige voetbalkringen worden deze beweringen nog eens extra uitvergroot. Alle AJAX-fans zijn voor tegenstanders ‘Joden’ en dat is niet alleen feitelijk onjuist, maar ook nog eens akelig voor de mensen die wel die afkomst kennen.
Maar niemand die zich daar meestal echt druk om maakt. Waarom dan die gevoeligheid als het in ons land gaat om het benoemen van problemen of gevaren die dreigen vanuit de hoek van inwoners met een migratieachtergrond (..) die zijn oorsprong had of heeft in Turkije en Marokko. Waarom ligt dat zo gevoelig? Waarom mag je de opgedane ervaringen met lieden uit die groepen niet benoemen? Waarom mag je niet vinden dat mensen die onze vrije mening en media de mond willen snoeren hier niets te zoeken hebben. En dat alleen omwille van bijvoorbeeld de boodschap van een geloofsgestoorde dictator die zijn grijpgrage fikken onze kant uitsteekt. Zoals een Fries die naar de hoofdstad komt om zich daar te vestigen, zich maar beter kan aanpassen aan dat specifieke Amsterdamse of Utrechtse gedrag en bijbehorende humor, geldt dat ook voor die migranten. Toch? Of zie ik nu iets over het hoofd. Als je de politiek correcte elite mag geloven is iedereen hier welkom, of men nu een bijdrage levert aan de samenleving of niet. En hoeft men kennelijk helemaal niet te integreren, de taal niet te leren, geen notie te nemen van onze gebruiken en is zelfs de (Grond)wet voor hen niet geschreven.
De niet aangepakte problemen met jongeren met een migratieafkomst lijken daar ook op te duiden. Sommige buurten compleet overgenomen door deze lieden die bij het minste of geringste fysiek en vooral verbaal geweld niet schuwen. Wat zit daar toch achter? En waarom is men zo bang voor de reactie van een grote meerderheid van het Nederlandse volk tijdens de komende verkiezingen?? Is populisme een groter gevaar dan wegkijken en bedreigingen niet benoemen? Realisme ontbreekt bij de elite en dat komt altijd een keer aan de orde als de getergde burgers zich wenden tot hen die met een paar zinnen hele massa’s weten aan te spreken. En wie dat niet wil moet vooral komen met daadkracht en de boel eens gaan schoon bezemen. Een herhaling van de jaren dertig is helemaal niet ondenkbaar. Wie dat wel weet heeft niet goed opgelet. Het kan twee kanten opvallen als we niet uitkijken. De foute en de foute. Een tussenweg lijkt door de huidige politieke partijen niet voorzien van nieuw asfalt. En dan krijg je bijna onafwendbaar ongelukken. Die uitsluitend komen op het conto van hen die maar niet hebben willen zien wat er nu werkelijk mis ging in de maatschappij. Alleen horen we dat straks niet in hun diverse campagnes. Het zal wel weer gaan over de economie en de zorg of zo. Zij die opletten luisteren daar niet meer naar. Die weten wel beter….toch? Het realisme verdient een kans! Laten we stoppen met dromen! Voor we in een nachtmerrie eindigen…