Wie zich mijn verhalen over leven met de Vliegende Pijl van Skoda nog terug weet te halen of te herinneren zal zeker nog wel de naam van Jaap van Rij daarmee kunnen combineren. Jaap was een tijdlang bepalend hoe het ook mij zowel zakelijk als prive verging. Immers hij was een jaar of tien de drijvende kracht bij het Skoda-importschap van Pon. Algemeen-directeur en daarnaast nog zo’n zelfde post bij de Mazda-importeur op het gebied van veegmachines die in dat fameuze pand aan de Dobbeweg in Voorschoten onderdak vonden. Jaap was een echte directeur. Geen flauwekul, hard werken, onderhandelen tot het gaatje met de lastige Duitsers en Tsjechen en blijven rekenen tot je er bij neerviel.
Dat laatste deed hij zelden. Want hij kon rekenen als de beste. Ik heb heel wat tamelijk aparte onderhandelsessies meegemaakt… En hij kende iedere truc uit het autovakboekje om het doel te bereiken waarop hij namens het Nederlandse importschap inzette. En dan onderweg terug naar huis in het vliegtuig glimlachend proosten op het resultaat. Dringend nodig in tijden dat we die Skoda’s zowat nog per wieldop verkochten. Jaap was ook streng. Wie in het kamp van de ‘anti’s’ zat (er bestonden ook ‘simpies’ en die konden een potje breken) zou en kon wat beleven. En voor sommige mensen had hij geweldige uitdrukkingen. ‘Bijzondere man’ ‘Operetteprins’ ‘helpers weg derde ronde vrouw’. En zo meer. Maar hij was ook gek op cultuur. Platte zaken moest hij niks van hebben. Feesten deed je maar in je eigen spaarzame tijd. Ik leerde hem kennen in 1988. Ik nog als Amsterdamse Skoda-dealerman, hij als de nieuwe directeur bij toenmalige importeur De Binckhorst. Respect over en weer hield ons in evenwicht. Zaken doen was altijd goed mogelijk. Wie wil weten hoe dat precies ging raad ik aan om nog even terug te lezen in mijn overzicht van een paar jaar terug.
In 1996 sloot hij zelf zijn autocarriere af. Hij ging met vroegpensioen. Had zijn leven lang in de auto’s gezeten en was het zat. Als dealerdirecteur en importeur voor diverse merken. Jaap ging daarna advieswerk doen bij een organisatie die internationaal hulp verleende aan ondernemers in diverse landen. Maar werd ook schrijver. In dat kader kwam ik hem later weer tegen. Hij organiseerde in zijn woonplaats iets rond een neergestorte bommenwerper tijdens WO2, ik kreeg de taak om er een verhaal over te dichten. Hij schreef zelf een serie boeken over de ‘Opperwachtmeester in de oorlog’. In de kern een verhaal over zijn vader. Daar zat ook veel emotie. Net als bij zijn lieve echtgenote Enny die zo leed door de jarenlange ellendige ziekte die zij bleef bestrijden. Een ‘taainagel’ noemde hij haar. Typerend voor Jaap. Hij liep over van liefde en respect voor haar en kreeg het heel lastig toen zij een paar jaar terug alsnog overleed. Hij was ook meer dan trots op zijn kinderen. Slimme lui, en voor alle drie had hij veel respect en begrip. Samen schreven we tien jaar terug nog een boek over de familie Pon, maakten plannen voor allerlei nieuwe boeken maar door zijn steeds zwakkere gezondheid kwam daar weinig meer van terecht. En dan nu ineens dat bericht; hij is niet meer! Autoland heeft een professional minder. Ik ben wel benieuwd hoe hij ‘daar boven’ de boel gaat aanpakken. Je moet niet raar kijken als ze dank zij hem straks allemaal hun eigen wolk kopen, hun verhalen aan hem vertellen en dat hij ze voorrekent dat oneindig best lang kan zijn. Hoe dan ook, ik ga hem enorm missen. Net als zijn nabestaanden. Want niet iedereen is zo ‘bijzonder’ als Jaap altijd was….
Kijk, ik ben nogal trouw aan de mij toevertrouwde spullen. Of het nu een auto betreft, het huis, apparatuur of wat ook. Als het nog functioneert tenminste. Eenmaal stuk is het afscheid snel gedaan. Bij de laptop die ik al vele jaren gebruikte en die toen ik hem kreeg behoorde tot de top van het apparatuursegment, zat ik een beetje op het randje. Hij was nog lang niet vol, wel trager dan traag geworden. Het opstarten duurde soms een half uur. Zoonlief, zelf altijd haantje de voorste met de nieuwste apparatuur en/of software, waarschuwde me dan wel eens dat ‘het tijd werd voor een nieuwe laptop Pa’. Maar Pa sloeg die woorden in de wind. Als het ding aan de gang was kon ik er aardig mee uit de voeten, dus… Tuurlijk beetje angst voor het nieuwe maar vooral het opnieuw moeten installeren en programmeren van alles wat ik relevant of belangrijk vind zorgde voor min of meer bewust uitstel. Tot zoonlief me eind augustus ineens verraste. Een nieuwe laptop die hij zelf niet zo lang geleden zelf had gekocht voor zijn eigen website-onderhoud en zo meer. Maar nu overbodig was geworden.
Hij gaf hem me mee met de mededeling dat dit mijn verjaardagscadeau was. Ik was er verlegen mee. Zeer zelfs. Wie mij kent en regelmatig leest weet dat ik mijn schrijfwijze nog nooit heb aangepast aan al die nieuwe apparatuur en nog een beetje werk zoals op een schrijfmachine. En zo’n ding moet dat in mijn optiek gewoon intuitief kunnen volgen. Nou die eerste dagen met de nieuweling was dat zeker niet zo. Hij startte niet eens op! Gaf constant foutmeldingen die ik dan weer trachtte te bestrijden wat zorgde voor nog meer ellende. Uiteindelijk kwam zoonlief naar me toe om de boel te redden. Binnen een paar uurtjes had ik een goed werkend en echt supersoon snelle laptop ter beschikking. Nu nog even wat zaken overzetten die van belang zijn. De sociale media staan er nu op en ik kon er zelfs sinds aan het begin september mee bloggen. Opbouwen de boodschap, en de oude ontmantelen. Relevant spul er af halen, de rest afvoeren naar de digitale prullenbak. In de hoop dat daar nu niet net die informatie tussen zit die ik nu een paar maanden later eigenlijk had willen bewaren. Maar ja, weggooien kan altijd nog. Gewoon allebei bewaren dus….en intussen genieten…van die nieuwe mogelijkheden…en snelheid. (Beelden: Yellowbird collectie)
Onlangs zaten we op een regenachtige middag wat dvd-tjes te bekijken met films die we ooit en eerder wel eens hadden gezien maar nog eens voorbij wilden zien trekken. Een daarvan was de film die ik me vooral herinnerde door de eindscene. ‘Invasion USA’ heette die film en het verhaal is grofweg zodanig in elkaar gestoken dat slechts een enkele superheld snapt wat de rest van de honderden miljoenen Amerikanen maar niet kunnen bedenken. Een Russische invasie van de VS in verband met de handel in drugs. Het rammelde allemaal als een oude tram op een wissel en het acteerwerk was op het randje van bedroevend. Maar dat gaf niet want de liefhebbers van het genre genoten van de hoofdfiguur, Chuck Norris. Actieheld, bekend van zijn rollen in Kung-Fu- en dat soort films. Norris is intussen 79 jaar oud en oogt nog aardig fief.
Niet zo gek als je bedenkt dat hij zijn leven lang oefende om een pakket spieren te combineren met de skills om anderen via Chinese of andere vechtsporten een kopje kleiner te maken. Maar dat dan in de films natuurlijk. En de man heeft er wat op zijn naam gezet. Oorspronkelijk was hij trainer in zijn eigen vechtschool en droomde slechts van een carriere als filmster. En pas op, hij heeft een ware cultus op zijn naam staan en wordt in de VS nog steeds gezien als gelijkwaardig aan lui als Sylvester Stallone en Arnold Schwarzenegger. Norris deed niet alleen aan acteren. Hij was ook auteur, producer, regisseur en trad op in veel tv-commercials waarbij hij ook nog eens zijn eigen label verkocht. Zijn eerste filmrol had hij te pakken in 1969, in de jaren die volgden brak hij langzaam door.
Begin jaren tachtig was hij een ware held geworden op het witte doek. Daarna een gevierde ster met een grote naam. Met twee verschillende echtgenotes kreeg hij 5 kinderen. Hij was dus in veel films te zien. Niet alleen in die waarover ik aan het begin van dit verhaal berichtte. De meeste daarvan gingen uit van het zelfde principe, dat wel. Dreiging, terreur, misdaad en dan komt Norris voorbij en slaat en schiet er op los waardoor alle problemen worden opgelost. Een TV-serie met hem in de hoofdrol heette Walker Texas Ranger en ik kan je echt garanderen dat hij daar in niet alleen succesvol was maar dat al die verhaallijnen op elkaar leken. Het publiek vrat het. Als je op Wikipedia kijkt wat hij allemaal deed en bereikte verbaas je je al snel over het feit dat deze beschrijving 17 pagina’s dik is.
Alleen al het aantal prijzen en nominaties dat hij voor zijn acteerwerk binnensleepte is meer dan gemiddeld. Norris is ook een uitgesproken Republikein. Hij woont niet voor niets in Texas. ‘I did it for my country’ is hem niet vreemd. Vast nationalistisch van aard en conservatief in zijn opvattingen, maar wel met die boodschap waar veel Amerikanen van houden. Het land gaat voor alles. En niet, wat kan het land mij zoal bieden. Overigens heeft hij van die kansen die dat land hem bood ruimschoots gebruik gemaakt. En man op leeftijd intussen. Maar wel een die niet oud werd door achter zijn bureau te blijven zitten. Een filmheld. Maar wat krijg je soms kromme tenen van die scripts…….
Sinds ik in de jaren 60/70 de avonturen begon te volgen van Captain Kirk en zijn bemanning aan boord van de USS Enterprise op weg naar plekken in het Heelal waar nog nooit iemand of iets heen reisde ben ik wat je noemt een fan van de serie Star Trek. Elke afgeleide reeks was me goed. De een beter geslaagd dan de andere, maar altijd weer met genoegen bekeken. Al was het maar omdat men in die serie zo’n vijftig jaar geleden technieken voorspelde die we nu als dagelijks benutten. Onze smartphones als de communicators van toen en zo zijn er nog wel wat voorbeelden te vinden. Een van de betere reeksen was die met de Voyager. Captain Janeway met haar New Yorkse accent (Kate Mulgrew) aan het roer en een bemanning die bestond uit de meest wonderlijke types.
Een daarvan was B’Elanna (Beelana) Torres. De hoofdingenieur van het vliegende decor voor deze serie en half mens en half Klingon. Om dat goed te snappen moet je wel een beetje into Star Trek zijn, want Klingons speelden en spelen in deze reeksen een bijzondere en niet altijd positieve rol. Hoe dan ook, de knappe B’Elanna wordt gespeeld door actrice Roxann Dawson die in 1994 aan deze reeks begon en het zeven seizoenen volhield. En hoe. Een geniaal bemanningslid met een (want Klingon…) kort lontje. Prachtig vertolkt, mooie meid. Maar dat niet alleen.
De actrice heeft een CV die vol staat met filmrollen, tv-series (waaronder The Untouchables, Matlock, en Baywatch). Maar ze schreef ook scripts voor verschillende producties en kreeg voor al haar creatieve werk vaak te maken met nominaties richting eervolle prijzen. Zo won ze ook een ALMA-prijs voor haar rol in Star Trek Voyager als beste actrice. Ze trouwde met een acteur en paste daarvoor haar acteernaam aan bij die van haar man. Dawson kwam haar echtgenoot tegen op de set van een NBC-serie en zorgde er later voor dat hij o.a. in de cast terechtkwam van Matlock en Jake and the Fat Man. Het huwelijk liep begin jaren negentig af en ze hertrouwde met Eric Dawson met wie ze al samenwerkte aan een andere reeks, Nightingales. Haar naam hing ze op aan haar man, haar meisjesnaam was trouwens Caballero.
Met haar echtgenoot heeft ze twee kinderen, een op natuurlijke wijze verkregen, de ander geadopteerd vanuit China. Dawson is een veelzijdig mens en toch bij ons min of meer onbekend. Als karakter B’Elanna Torres is ze intrigerend en vooral dat gespeelde explosieve karakter maakte haar leuk. En voor wie dat wil zien, de hele reeks is te zien op Netflix. En wil je zien hoever de techniek van deze serie is gevorderd? Kijk dan naar de laatste reeks, Star Trek Discovery uit 2018. Ik weet zeker dat het je dan duizelt…Of niet….want naast Trekkies heb je ook mensen die nog nooit van het fenomeen hebben gehoord…..! ‘Beam me up Scotty’. (Beelden: Internet)
Stom toevallig besloten we om die nieuwe boekwinkel in Weesp eens te gebruiken om niet alleen de culturele behoeften, maar ook het verlangen naar een ‘bakkie’ te bevredigen. Die winkel is relatief nieuw en kwam in de plaats van een ouderwetse zaak die een paar jaar terug failliet ging. Deze nieuwe winkel zit heel anders in elkaar en heeft zoals vaak tegenwoordig, ook een koffiehoekje waar men even lekker kan vertoeven. Aardig mensen ook. Gezellig druk. Tussen alle bezoekers en teamleden die we niet kenden een bekend gezicht. ‘Verhip…dat is toch die commissaris’ zei ik nog. Namen ben ik zo slecht in, maar gezichten vergeet ik nooit. ‘Ja, van Riessen’ zei mijn vrouw stellig en die heeft een ijzeren pot qua geheugen. Verdraaid ja, dat was hem. Zou die ook in Weesp wonen als ‘Amsterdammer’? We filosofeerden wat. De hoofdpersoon in ons raadsel kwam even later ook de koffiehoek inlopen. Kreeg een lekkere espresso en wat water. Spontaan ontstond er een gesprek tussen ons drie. Hij schoof aan bij onze tafel. Binnen de kortste keren werd het een geweldig leuk gesprek.
We begrepen dat hij hier niet woonde maar zijn boeken kwam promoten. De winkel had een hoekje ingericht voor dat evenement. Joop van Riessen is auteur van inmiddels acht boeken met Anne Kramer als hoofdpersoon. Die Anne Kramer is, niet verbazingwekkend, commissaris van politie in de drukste stad van ons land, Amsterdam. En Joop van Riessen gaf haar een stukje van zijn eigen (spontane) karakter mee, maar modelleerde haar verder op zijn dochter. Zelfde leeftijd en een echte vrouw. Hij rolde na zijn pensionering eigenlijk bij toeval in het schrijversvak. Baantjer was op leeftijd en de behoefte aan de menselijke maat binnen dit soort lectuur trekt nog steeds veel lezers. De uitgever zat hem echt achterna om er mee te starten en toen hij eenmaal bezig was kon hij zelf eigenlijk niet meer stoppen. De verhalen komen uit zijn laptop zoals hij ze vertelt. Vlot, soms indringend, spannend! Als je in een jaar of acht/negen tijd acht boeken op de markt brengt heb je talent. En juist omdat Joop van Riessen zoveel heeft meegemaakt als echte Amsterdamse misdaadbestrijder, want dat is hij toch geworden in die 45 dienstjaren, is het zoeken naar onderwerpen geen grote moeite voor hem.
Tijdens de presentatie in die boekhandel daar in Weesp bleek ook dat de man breder kijkt naar de maatschappij dan in simpele termen van ‘zwart’ of ‘wit’, maar de ogen niet sluit voor de kwaden die woekeren in de moderne maatschappij. Een link tussen het familieverleden (in zijn laatste boek ‘Moord op de Tramhalte’ trekt hij al een sluier weg van die persoonlijke geschiedenis) maakt zijn boeken nog intrigerender. Zelf is hij geboren in Overveen, niet ver van Haarlem. Woont nu deels in zijn oude omgeving en werkt een ander deel vanuit een leuk appartement onder de schaduw van de Westertoren. Het was geweldig om deze toevallige ontmoeting mee te maken. Natuurlijk kochten we een boek, hij signeerde het persoonlijk en ik gaf hem mijn kaartje. Want ja, auteurs onder mekaar…moet kunnen. Alleen snap ik wel dat ik niet in de schaduw kan staan van een man die elk jaar een boek op de markt brengt. Ik ben al blij als het mij dit jaar nog lukt om nummer drie uit te brengen. In een even lange periode! Met een beetje extra inspiratie moet dat lukken. En dat kreeg ik toch ook van Joop van Riessen. Al was het maar om de manier waarop hij naar dat schrijven kijkt. Geen last maar lust. En dat scheelt veel denk ik. Aanrader mensen! Anne Kramer als hoofdpersoon, Joop van Riessen als schrijver. Bij de betere boekhandel te koop! Zoals die in Weesp! Of te bestellen bij uitgeverij De Kring! Voor E.18,50 een hoop plezier!
Altijdmijnmening 