
Afgelopen maand vierde men in Suriname dat men 50 jaar geleden ‘onafhankelijk’ werd van Nederland en op ‘eigen benen’ verder zou gaan. Op zich een prima streven natuurlijk, want kolonisatie is een overblijfsel uit een ander tijdperk dat door de oude staten die dat toepasten langzaam aan wel iets is afgestoten. Dat er nu weer nieuwe kolonisatoren zijn opgestaan (denk aan China..) lijkt bij de linkse kerk geen enkele weerstand op te wekken. Nou dat zal mijn verhaal hier wel doen denk ik. Immers, toen het er op leek dat onze oude kolonie Suriname op zichzelf zou worden aangewezen en de bevolking dus moest gaan werken aan de opbouw van dat eigen land, koos de helft van die daar toen levende mensen er voor om dan maar in het vliegtuig te stappen en richting Nederland te emigreren.

Reden, de goede sociale voorzieningen hier, de vele subsidies, een beter huis dan in Suriname en een kans voor de kinderen het economisch beter te krijgen. De ‘Bijlmer-Expresse’ heette de vliegverbinding tussen het nieuwe en oude land en inderdaad kwamen duizenden Surinamers terecht in de relatief dure huurwoningenwijk Bijlmermeer ten zuidoosten van Amsterdam. Daar stonden prachtige ruime flats voor middenklasse-huurders die waren opgezet in de jaren zestig en begin 70. De toenmalige bewoners betaalden de volle mep aan huur, de nieuwkomers kregen huursubsidie naast hun sociale uitkeringen. Daarnaast was er ineens geen screening meer nodig voor de potentiele huurders.

Dat was in de jaren voorafgaand aan die ‘invasie’ standaard procedure geweest voor de potentiele huurders door de verhurende partijen, veelal woningbouwverenigingen van naam en faam. Met steun van de veelal linkse lokale en landelijke overheid werd de huur voor de nieuwkomers gegarandeerd en vonden hele families onderdak in die fraaie en ruime nieuwbouwflats. Met alle gevolgen van dien. De tuinstad Bijlmermeer veranderde van karakter op een wijze die we nu elders zien, maar ook in een tempo dat zijn weerga niet kende. Toen een paar jaar later de eerste metrolijn werd aangelegd tussen Bijlmermeer en CS en men in de centrale stad de heroinehandel te lijf ging verplaatste die zich naar het nieuwe woongebied.

Criminaliteit en verloedering was het deel voor degenen die er al van voor die invasie woonden. Vele daarvan vluchtten weg. Naar Hoofddorp, Purmerend, Almere of verder. Wat bleef was een wijk waar het bepaald minder leuk was geworden. De centrale stad keek weg, links houdt nog steeds niet van slechte boodschappen die haar eigen doctrine kunnen uithollen. Pas na de Bijlmerramp met dat ElAl vliegtuig een dikke dertig jaar geleden veranderde de aanpak. Men trad eindelijk op, sloopte oude flats (waar veel illegale bewoning plaatsvond) en bouwde nieuwe straten en huizen. De leefbaarheid verbeterde. Net als het economisch niveau van die emi-Surinamers. Die verhuisden zelf ook naar andere gebieden. Zoals naar Almere. Waar men hoopte op een beter leven. Intussen vinden veel Surinamers dat ze hier worden achtergesteld, gediscrimineerd en dat Zwarte Piet maar een uiting van hun slavernij-frustratie is. Kortom, dat onze samenleving niet deugt vanuit hun perspectief. Gratis geld zou veel kunnen vergoeden, althans in de ogen van de meer activistische leden van die hier toen gevestigde cultuur. Hoe negatief het ook moge klinken, ik maakte die invasie indertijd aan den lijve mee en heb er heel slechte herinneringen aan. En ben dus ook tegen uitzonderingsposities voor juist deze groep. Ook ik ben uit mijn toenmalige wijk gevlucht, want het was op enig moment niet meer te harden in die best aardig opgezette luxe woonbuurt. Niets van wat we verwachtten in 1970 bleek in 1980 nog te bestaan. Alles was weg. Zeker ons gevoel van veiligheid. En voor hen die me niet geloven wil ik best nog wel eens een lijstje maken van de zaken die ons na die invasie zijn overkomen. Dan snap je wel dat we indertijd verhuisden en ook dat juist ik geen begrip heb voor welke claim of behoefte aan feest vieren rond die onafhankelijkheid van dat verre land laat staan die claims op schadevergoedingen rond het ‘slavenverleden’. (beelden: archief)





























De gemiddelde man of vrouw is niet gemaakt voor lange perioden van eenzaamheid. Denk maar eens aan de vele verhalen die over dit thema verschenen. Onbewoonde eilanden, lijken leuk, in de praktijk kan 99,9% van de mensheid daar niet overleven zonder mentaal ziek te worden. Om het over honger en dorst niet eens te hebben. Een paar maanden niet kunnen winkelen of naar de kroeg in coronatijd maakte duidelijk dat velen al symbolisch tegen de wanden klimmen. Moet je eens indenken dat je dan jaren vast komt te zitten in de oneindige ruimte om ons heen. En oneindig is die ruimte zeker. Zodanig dat we als mensheid vermoedelijk niet veel verder kunnen reizen dan pakweg een deurtje verder in een straat die is gelegen in een stad die weer is gesitueerd in een land zo groot als Rusland en dat dan weer op een wereldbol die eerder zo groot is als Saturnus dan de aarde zoals we die kennen. Lichtjaren weg houdt in dat je met de snelheid van het licht vele jaren zult moeten reizen om ergens te komen. Nou, voorlopig zijn onze raketten voorzien van een technologie die tripjes als die van een slak in een teerton mogelijk maken.
En niet veel meer. Hoe dan ook, we plannen trips naar de Maan (opnieuw nadat we in de jaren 60/70 al eerder die kant op gingen) waarvoor je ongeveer een dikke week moet reizen, maar ook naar Mars. En dat laatste is andere koek., Want een jaar ben je zo onder weg. Enkele reis. Want heen en weer is nog best een oefening. En dus selecteert men mensen die in staat zijn die eenzaamheid in de ruimte te doorstaan, maar ook een verblijf op een zeer mensvijandige planeet vol te houden gedurende een periode van wellicht een normaal mensenleven. Tuurlijk zijn de mannen en vrouwen die dit willen doen van oordeel dat ze dit aan kunnen, maar de vraag is of ze zich wel realiseren wat ze dan bedenken. De trips die astro- en kosmonauten maakten naar en in de ruimte (denk aan het ISS) gaven als resultaat te zien dat een jaar in de ruimte het menselijke fysiek aardig verandert. Ons beenderstelsel geeft het op, de spieren verslappen, hoe zeer we ook trainen, en ook de bloedsomloop is een probleem.
Komen die lui dan weer terug op aarde zijn ze een paar centimeter gekrompen en voelen zich tijdenlang niet lekker. Erger lijkt me de optie dat er bij zowel die lange Marsvluchten of de landing op die planeet misloopt en je roemloos ten onder gaat. Of een noodlanding maakt die grote schade geeft aan jouw vervoermiddel en je dan langzaam aan sterft op die rode planeet. Ik moet er niet aan denken, maar ja, ver weg van de Westertoren begint het al te jeuken. Dus ik ben om diverse redenen niet geschikt. Als je besluit om een kolonie te stichten op Mars, en die plannen zijn er, moet je dus ook mannen en vrouwen sturen om die kolonie duurzaam de toekomst in te leiden. Samen zoveel mogelijk kinderen maken, gezinnen stichten die de missie kunnen voortzetten en de basis daar gevestigd desnoods ontginnen. Met een rood waas voor de ogen en vooral verlangend kijken naar die ene blauwe planeet die heel ver weg in de sterrenhemel te zien is. Het lijkt mij vreselijk. Maar goed, ik hoef ook niet. Nee, met beide benen op de aardse grond. Toch net even plezieriger. Maar wie het aandurft is voor mij wel heen held(in)hoor. Ik wens hen behouden vlucht….(Beelden: Internet)
Als ik terugkijk in de tijd en even de vluchten terughaal die ik vanaf pakweg de jaren zestig van de vorige eeuw maakte bedenk ik me ineens weer dat met het dalen van de ticketprijzen ook de service aan boord door de jaren heen sterk onderuit ging. Want beste lezers, wie vroeger vloog wist dat hij naast een avontuur ook lekkere service ging meemaken. Eten en drinken, gratis, geserveerd door geselecteerde jonge dames in een geweldig zittend uniform dat slechts in de luchtvaart gedragen kon worden. Vloog je in de ochtend was er een ontbijt, ’s-Middags een lunch, en in de avonduren een diner. Soms bescheidener dan anders, maar dat hing ook van de maatschappij af waarmee je vloog. Ook of je extra betaalde voor Business-class of zo. Want dan had je soms op een korte vlucht geen tijd genoeg om alles wat lekker was weg te werken.
Op andere vluchten ging de service zo snel, dat als je niet vlot genoeg je voorgezette hapjes en drankjes naar binnen werkte de collega van de service verlenende schoonheid aan boord de ‘lege trays’ alweer kwam ophalen. Het ging lang zo door. Maar op enig moment kwam onder druk van de prijs de klad in dat ‘gratis’ verhaal. Ik dacht dat ik het ergste al had meegemaakt toen ik aan boord van een avondvlucht (rond dinertijd..)van Lufthansa tussen Frankfurt en Amsterdam werd getrakteerd op een mini-Chocoprins en thee. Men had voor die pakweg 25 minuten durende vlucht kennelijk bedacht dat alles wat men meer zou bieden zou leiden tot tijdsdruk voor de bemanning. Dus rits-rats-roetsj. Maar met de prijsvechters als Easy-Jet, Ryanair en anderen kon het altijd nog erger. Wilt u Thee? Kan hoor, kost 2 euro! Koekje er bij?
1 Euro extra alstublieft. En dan denk je dat ik overdrijf? Straks moet je nog betalen voor het uniform van de bemanning ook. Anders komen ze in jeans en t-shirt langs. Goed in de gedachten blijft de service van het niet meer bestaande Trans World Airlines naar/van New York. Service was niet met een hoofdletter geschreven aan boord van die kisten. De dames waren allemaal wat aan de (in mijn toenmalige ogen) seniorenkant en de keuze van menu’s was zeer beperkt. ‘We hebben de keuze uit kip, vlees of vis…’. ‘Doet u mij de kip maar’ ‘O sorry, die is uitverkocht’….. En het eten kon er maar net mee door. Op een vlucht van 8u en 3 kwartier best een dingetje. Ook leuk was de vlucht met DanAir naar Berlijn op en neer. In een tweemotorige turbopropper waarvan de crew militaire truien droeg en de stewardess van de struise Duitse soort bleek. Wie niet snel genoeg besloot wat te eten of drinken werd overgeslagen en de (joodse) passagier die klaagde over gebrek aan kosjher voedsel toch wat werd afgeblaft. Geweldig was de service van KLM in het verleden, ik vond de Tsjechische CSA altijd positief uitspringen boven de rest, maar ook in de gouden tijden van Martinair en Finnair was er weinig te klagen. Mooie tijden. Lang geleden alweer. Vliegen is vervoeren geworden, de passagier moet niet zeuren, maar gaan zitten en van te voren bedenken wat hij straks extra wil bijbestellen. En het liefst zijn eigen broodje kaas meenemen. Want hoe minder gedoe, hoe beter….(Beelden: Yellowbird caerchief)
Stel je de situatie eens voor. Op een of andere wijze weten angstige Noord-Koreaanse burgers te vluchten uit dat akelige land en zetten via-via koers naar onze streken. Ze worden hier mt open armen opgevangen en krijgen net als zovele andere immigranten alle kansen om zich te ontplooien en tevens om zich te uiten. Als dat het geval is blijkt dat zij de leer van hun grote Leider toch met verve uitdragen en deze nog steeds vereren. Zodanig zelfs dat zij afdwingen dat wij onze toon t.o.v. hun oude thuisland matigen, dat wij alles wat in Noord-Korea verboden wordt ook hier in de ban doen en dat zij in het publieke verkeer gewoon hun traditionele klederdracht willen blijven dragen. Wat buitengewoon onpraktisch is en ook stigmatiserend. Waarom zouden wij daar tegen in actie komen? Wat zou ons bezwaar zijn? Als ik zie hoe wij omgaan met de uitingen van de dominante islam in onze streken doen we vermoedelijk niets en vinden alles goed.
Zelfs de bouw van speciale Noord-Koreaanse scholen waar het onderwijs wordt aangepast zodat de dictatoriale leer van Kim-Jong-Un kan worden uitgedragen. We zouden ook de oprichting van enorme beelden toestaan waar de voormalige inwoners van dat zo door de dictatuur van het communisme beheerste land hun Leider kunnen aanbidden! Waarom? Omdat dit past in onze democratie. Alles is geoorloofd als er een cultureel/godsdienstig sausje overheen gegooid kan worden. Ik heb wel eens geopperd dat we wel heel meebuigend zijn als het om geloof gaat of godsdienst. Zouden we net zo enthousiast reageren op actieve vertegenwoordigers van het Naturisten als die hun recht op gelijke behandeling zouden bepleiten als we nu doen op een geloof waar precies het omgekeerde van ons vrije westerlingen wordt verlangd? Wat is dat toch met ons dat we elke vorm van kritiek op dat wonderlijke vertrutten van de samenleving meteen afdoen als ‘abject’, nationalistisch of (de bekende dooddoener) ‘extreemrechts’?
Vanuit mijn gewoon realisme kijk ik naar een samenleving die haar eigen vrijheden wil inleveren als daardoor een kleine minderheid zich beter voelt. In dat kader hoef ik maar te wijzen op de vast dit najaar weer oplaaiende Zwarte-Pietendiscussie. Met valse argumenten gevoerd, en met ingegraven meningen van voor- en tegenstanders tot gevolg. Onlangs las ik in een bekend zakenreisblad dat de Saudische luchtvaartmaatschappij alle vrouwelijke passagiers opdraagt hun lijf te bedekken. Anders worden ze niet meer meegenomen aan boord. Hun haren hoeven (nog)niet bedekt te worden, maar men heeft wel allerlei wetten en regels voor stewardessen aan boord bij vliegtuigen van bijvoorbeeld KLM. Niet van boord zonder hoofddoek. Onze vrijheden, ingeleverd omwille van een onbewezen geloof. Nu zou ik nooit met een dergelijke carrier willen vliegen noch naar een land dat mensenrechten met de voeten treedt, maar er zijn voldoende westerlingen die dat wel doen. Al was het maar in opdracht van hun bedrijf. En die worden dan geknecht, qua vrijheden ingeperkt, en als ze niet doen wat wordt verlangd, opgesloten. Blijft toch opmerkelijk dat we die wonderlijke godsdienstige wetgeving ook hier gewoon willen toestaan. Is dat nu een vorm van politiek correct masochisme? Vast. Dus begin ik maar met het ophangen van het portret van de Grote Leider. Ben ik daar alvast op tijd bij. Want die roert zich momenteel met verve. En heeft een ding mee! Hij en zijn doctrine zijn tastbaar. Hoe akelig ook. Kan van de meeste godsdiensten niet worden gezegd. (Foto’s: Internet/Flickr)
Ik behoor niet tot de Nederlanders die voor iets uit het verleden ook maar een vleugje schuldgevoel of zo voelen. Nee, ik kan er tenslotte niks aan doen wat mijn voorvaderen deden, laat staan wat de regering op enig moment in de geschiedenis voor beslissingen nam, die wellicht andere schaadden. Ik voel er dan ook niks voor om wie ook excuses aan te bieden, laat staan de daaruit altijd voort komende schadevergoedingen te betalen. Net als ik zijn de meeste mensen die dat nu van ons eisen generaties ver verwijderd geraakt van het oorspronkelijke leed wat hen is aangedaan. Zoals wij langzaamaan nauwelijks meer weten dat we ooit door de Duitsers zijn bezet. Als de laatste mensen die de meest recente oorlog in ons land bewust hebben meegemaakt zijn gestorven, zal die geschiedenis nog slechts uit de vaak slechte lessen op dat gebied moeten komen. Nu al zie je dat hele nieuwe groepen leerlingen nauwelijks weten wat zoiets afschuwelijks als de Jodenvervolging heeft ingehouden.
Zo is dat ook met de door sommige redelijk gefrustreerde lieden aangehaalde slavernij. Alsof die door Nederland is uitgevonden. Dat wij er een rol in speelden? Vast! En dat was geen schone pagina in ons geschiedenisboek. Maar laten we wel zijn, slavernij op zich is ongeveer zo oud als de mensheid en nog steeds worden mensen als slaven gebruikt en vastgehouden. Vaak in landen waar het fenomeen zich ook nog eens voor het eerst voor deed. De christelijke veroveringsdrang uit het verleden kan wedijveren met die van de moslim-predikers die met het zwaard in de hand net zo over de wereld reisden en te keer gingen als die door Paus of Vorst uitgezonden Bijbelzwaaiers. Wie weleens heeft gehoord van een harem of de tewerkstelling op een Moorse galei snapt wellicht waarover ik het heb. Door de eeuwen heen hebben diverse doctrines en vorsten getracht de eigen invloed uit te breiden, schatten te veroveren en het ‘enige ware geloof’ over te brengen.
De mensen die dan in een bepaalde streek al heel lang woonden werden gezien als ‘wilden’ of ‘heidenen’ en die mocht je dan alleen al om die reden onderwerpen. Mocht blijken dat ze een zekere schranderheid bezaten in de ogen van de avonturiers en handelaren, kwamen ze wel te pas in de leegroof van de gebieden waar die ‘inboorlingen’ zelf woonden. In andere gevallen bleken het goedkope arbeidskrachten. De behoefte daaraan was zo groot dat die mensen over de hele wereld heen werden gesleept om voor heel weinig eigen leef genoegens het zware werk te doen voor de machtigen en wreden die hen daartoe aanspoorden. Is er in die zin veel veranderd? Dacht het niet. Kijk maar eens in het rijke Midden-Oosten! Al het werk wordt gedaan door mensen uit India, Bangladesh of wat ook. Tegen schandelijke onderbetaling en risico op een flink pak slaag als je de taken niet goed uitvoert. Verkrachting van dienstmeiden hoort er ook bij. Bootjes vol ‘vluchtelingen’ (ik haat die term door het misbruik dat er van wordt gemaakt) uit donker Afrika komen deze kant op. Elke dag weer.
Mensen die, verkeerd voorgelicht als ze meestal zijn, denken dat ze hier op eenvoudige manieren aan geld kunnen komen. En als ze eenmaal hier zijn verdwijnt een deel in de duistere delen van de economie in Europa of daarbuiten. Uitbuiting aan de orde van de dag. Controle is nul, het ethisch besef bij alle schreeuwers hier rond het thema slavernij, niet aanwezig. Kortom, ik wil weleens wat excuses zien van hen die steeds maar weer hebben geprobeerd om ons Nederlanders eronder te krijgen. De Romeinen, Noormannen, Saksen, Spanjaarden, Portugezen, Fransen, Duitsers, en de Britten. En dan mis ik vast nog een heel lijstje aan lieden die het niet zo hadden op die koppige Hollanders. Als we na die excuses nou ook nog schadevergoedingen krijgen, gaat het meteen een stuk beter met ons landje. En krijg ik het gevoel dat het evenwicht in die verontwaardiging wat wordt rechtgezet.