Ik behoor niet tot de Nederlanders die voor iets uit het verleden ook maar een vleugje schuldgevoel of zo voelen. Nee, ik kan er tenslotte niks aan doen wat mijn voorvaderen deden, laat staan wat de regering op enig moment in de geschiedenis voor beslissingen nam, die wellicht andere schaadden. Ik voel er dan ook niks voor om wie ook excuses aan te bieden, laat staan de daaruit altijd voort komende schadevergoedingen te betalen. Net als ik zijn de meeste mensen die dat nu van ons eisen generaties ver verwijderd geraakt van het oorspronkelijke leed wat hen is aangedaan. Zoals wij langzaamaan nauwelijks meer weten dat we ooit door de Duitsers zijn bezet. Als de laatste mensen die de meest recente oorlog in ons land bewust hebben meegemaakt zijn gestorven, zal die geschiedenis nog slechts uit de vaak slechte lessen op dat gebied moeten komen. Nu al zie je dat hele nieuwe groepen leerlingen nauwelijks weten wat zoiets afschuwelijks als de Jodenvervolging heeft ingehouden.

Zo is dat ook met de door sommige redelijk gefrustreerde lieden aangehaalde slavernij. Alsof die door Nederland is uitgevonden. Dat wij er een rol in speelden? Vast! En dat was geen schone pagina in ons geschiedenisboek. Maar laten we wel zijn, slavernij op zich is ongeveer zo oud als de mensheid en nog steeds worden mensen als slaven gebruikt en vastgehouden. Vaak in landen waar het fenomeen zich ook nog eens voor het eerst voor deed. De christelijke veroveringsdrang uit het verleden kan wedijveren met die van de moslim-predikers die met het zwaard in de hand net zo over de wereld reisden en te keer gingen als die door Paus of Vorst uitgezonden Bijbelzwaaiers. Wie weleens heeft gehoord van een harem of de tewerkstelling op een Moorse galei snapt wellicht waarover ik het heb. Door de eeuwen heen hebben diverse doctrines en vorsten getracht de eigen invloed uit te breiden, schatten te veroveren en het ‘enige ware geloof’ over te brengen.

De mensen die dan in een bepaalde streek al heel lang woonden werden gezien als ‘wilden’ of ‘heidenen’ en die mocht je dan alleen al om die reden onderwerpen. Mocht blijken dat ze een zekere schranderheid bezaten in de ogen van de avonturiers en handelaren, kwamen ze wel te pas in de leegroof van de gebieden waar die ‘inboorlingen’ zelf woonden. In andere gevallen bleken het goedkope arbeidskrachten. De behoefte daaraan was zo groot dat die mensen over de hele wereld heen werden gesleept om voor heel weinig eigen leef genoegens het zware werk te doen voor de machtigen en wreden die hen daartoe aanspoorden. Is er in die zin veel veranderd? Dacht het niet. Kijk maar eens in het rijke Midden-Oosten! Al het werk wordt gedaan door mensen uit India, Bangladesh of wat ook. Tegen schandelijke onderbetaling en risico op een flink pak slaag als je de taken niet goed uitvoert. Verkrachting van dienstmeiden hoort er ook bij. Bootjes vol ‘vluchtelingen’ (ik haat die term door het misbruik dat er van wordt gemaakt) uit donker Afrika komen deze kant op. Elke dag weer.

Mensen die, verkeerd voorgelicht als ze meestal zijn, denken dat ze hier op eenvoudige manieren aan geld kunnen komen. En als ze eenmaal hier zijn verdwijnt een deel in de duistere delen van de economie in Europa of daarbuiten. Uitbuiting aan de orde van de dag. Controle is nul, het ethisch besef bij alle schreeuwers hier rond het thema slavernij, niet aanwezig. Kortom, ik wil weleens wat excuses zien van hen die steeds maar weer hebben geprobeerd om ons Nederlanders eronder te krijgen. De Romeinen, Noormannen, Saksen, Spanjaarden, Portugezen, Fransen, Duitsers, en de Britten. En dan mis ik vast nog een heel lijstje aan lieden die het niet zo hadden op die koppige Hollanders. Als we na die excuses nou ook nog schadevergoedingen krijgen, gaat het meteen een stuk beter met ons landje. En krijg ik het gevoel dat het evenwicht in die verontwaardiging wat wordt rechtgezet.