Jou een vervelend kind….
Jou lelijk….
Jou stom….
Jouw ouders stom…
Jouw fiets lelijk…
Jouw bril stom….
Jullie huis armoedig….
Jouw mening abject…
Jouw hobby’s stom…
Jouw teksten vervelend…
Jouw vrouw/partner/man leuk….
maar eigenlijk ben ik vanaf de prilste jeugd gewoon vreselijk jaloers…. En wie deze kretologie ook wel eens over zich heen of achter zijn rug heeft gehoord of gelezen weet wat ik bedoel…toch?? En dronken mensen spreken de waarheid? Of niet? (Beeld: Internet)
Ik stam nog uit de tijd dat je in het gemiddelde huis binnen onze woonbuurt geen badkamer of zelfs douche aan trof. Dat was voorbehouden aan huizen in wat duurdere wijken, maar in onze buurt met vooral arbeiders, burgers en mkb-ers was bij de schoonmaakbeurt vooral een rol weg gelegd voor een zinken teil die met ketels vol warm water en het nodige Sunlight zeepschuim veranderde in een plek waar je als kind het blote lijf zag opgloeien en na afloop glimmen van het gladde gevoel. Dan met een handdoek stevig afgedroogd, schone kleren aan, haartjes gekamd en klaar voor de nieuwe week.
In de meeste gezinnen werden de oudste kinderen als eersten en de kleinere als laatsten gedaan, in enkele gevallen in omgekeerde volgorde. Het bleef behelpen met al dat gewas. Want meer dan koud water kwam er niet uit de kraan, de douche en aanverwante gasgeiser was iets van pakweg begin jaren 60 van de vorige eeuw. In de tussenfase elk weekend op zaterdag naar het badhuis in de buurt, maar dat beschreef ik al eens. Welk een genoegen gaf die douche thuis, wat een schoon genot. Elke dag onder lauwwarm water. Het kon niet op…. Nou ja, dat kon het wel, want dat systeem baseerde in de typische huurwoningen van toen op een boilervat dat door de geiser opgewekte warm water opsloeg maar niet oneindig uiteraard.
Waren andere huisgenoten eerst gaan douchen bleef er maar verrekte weinig water over voor de types die als laatsten naar school of kantoor moesten. Behelpen, maar met een zeker luxe element. Ik ben nadien (ging al vroeg het huis uit) nooit meer verstoken geweest van het warm water wascomfort, en voel me nog steeds het meest senang in een heerlijk bad waar ik best een half uur of zo in kan liggen terwijl ik geniet van een boek, blad, glaasje of wat ook.
Jammer dat we in de moderne tijd weer zien dat bepaalde groepen willen dat we minder douchen, minder zeep gebruiken, ja dat we eigenlijk terug gaan naar de Middeleeuwen en die teil maar weer van stal halen. Nu kwam ik er onlangs bij een Kringloopwinkel eentje tegen. Er zat geen ‘lekgarantie’ op en hij verdiende wat onderhoud, maar in het kader van de voorbereiding op de nodige crises kon dat wel eens een goede investering zijn. En indien niet nodig zullen er ongetwijfeld ook geraniums of viooltjes in kunnen bloeien. Altijd leuk om daar dan een studie van hun groei aan te wijden… Maar intussen geniet ik van de badgeneugten anno 2025. Die nemen ze me niet meer af…. (Beelden: Prive/internet)
Los van de mensen die het plezierig vinden om een gericht pak slaag te krijgen omdat ze daar opgewonden door raken is slaan van anderen altijd een abjecte actie van lieden die met woorden niet genoeg aandacht of respect krijgen. In de huidige tijd en in onze toch normaal ontwikkelde beschaving van een volk en land dat evolueerde achter de duinen van de Noordzee gebruik je geen geweld om wat dan ook af te dwingen. Laten we over aan barbaren en menselijk ongedierte. Maar het was zeker niet altijd zo. In mijn jeugd was slaan nog een vrij normale manier van opvoeden en zeker ook op de toen best strenge scholen werd wat afgetuigd.
Dat kon gaan met de blote hand, soms met een lineaal, de aanwijsstok of een rietje. Gezien het aantal leerlingen per klas (veel, meer dan nu als druk wordt gezien) en het soort kinderen was die handhaving van de discipline kennelijk nodig. Tot op de randen van de Middelbare school zag ik het plaatsvinden en vrijwel niemand nam er aanstoot aan. Ik herinner me nog wel een fiks uit de kluiten gewassen leerling van de 6e klas L.S. die na een klap door de leerkracht een beuk terug gaf. Was hij thuis ook zo gewend. Kon meteen naar huis en zagen we niet meer in de klas terug. Hetzelfde gedrag zag je ook bij veel kinderen thuis. Ouders die vermoeid waren door het harde werken wilden thuis rust. Lastige kinderen moesten gewaarschuwd en daarna kwamen de klappen.
Gek (gelukkig)genoeg heb ik er zelf op een enkele uitzondering na dan, nooit echt last van gehad. Niet dat ik nou meteen een equivalent van een engel was, verre van dat, maar los van luide verbale terechtwijzingen werd er bij ons zelden of nooit geslagen. Wellicht omdat zij die vrij van zonden waren in onze familie niet voorkwamen. Wie modelkinderen wil opvoeden moet zelf het beste voorbeeld geven. Nou dat was niet zo in ons huisgezin. Neemt niet weg dat ik er achteraf blij om ben dat er niet zo op los werd geramd als ik elders wel eens meemaakte. Kinderen die bang waren voor hun ouders, welke band wil je opbouwen dan?? Zelf was ik streng doch rechtvaardig richting ons kroost al was soms de verleiding tot uithalen best wel eens aanwezig. Toch zullen er geen trauma’s zijn overgebleven aan ook mijn manier van rechtzetten bij wat krom verliep. Nee, dat fysieke uitpakken was en is eigenlijk niks voor mij. Al ben ik buiten de deur best wel eens overgegaan tot een ‘tikje’ als iemand me iets flikte wat echt niet kon. Maar dat is inmiddels in het dikke boek van de Sint verdwenen en naar Spanje verhuisd. Overigens zag ik ook ruzies in die jeugdjaren tussen buren of mensen die ontevreden waren bij het garagebedrijf aan de overkant of zo, omgezet worden in een paar tikken over en weer. Ging heel anders dan tegenwoordig. Wie het nu oneens is met gedrag van anderen koopt wat cobra’s in of ander vuurwerk en pleegt een aanslag op het huis of bedrijf van de ander. Elk jaar meer, en de wetgever loopt op grote afstand achter de feiten aan. Slaan doen we ook nog, maar dan vooral in kringen waar normale mensen niet willen verkeren. Was toen ook zo. Heetten die mensen ‘asociaal’ te zijn. Geldt nog steeds. En bij het slaan van kinderen spreken we terecht van ‘kindermishandeling’. Geen leerkracht die het in zijn bol haalt om de prinsjes en prinsesjes van tegenwoordig nog met een vinger aan te raken. Je bent zo aangeklaagd wegens grensoverschrijdend gedrag, je baan kwijt, onderdeel van de cancelgemeenschap en in de media bekend binnen Woke-kringen. Dat wil je niet. En dat zie je toch terug in het gedrag van veel kinderen tegenwoordig. sommige van die ettertjes kunnen soms best een pakje slaag gebruiken….Foei toch Meninggever!! (beelden: internet)
Als die oude bisschop (ook toen al zo oud..) langs kwam was het voor ons kinderen uiteraard een spannende gelegenheid. Immers, door het jaar heen was het veelal schraalhans keukenmeester naar gelang het wat wisselende inkomen of het succes van de autohandel bij de ouders. Met Sinterklaas werd de verwachting gewekt dat er nu eindelijk weer eens iets leuks zou worden uitgedeeld. We wisten als kinderen (ik denk dat mijn broer Rob er meer weet van had dan ik..) dat die Sint en zijn Pieten op een of andere manier altijd die oude wasteil uit de gangkast op de overloop te pakken wisten te krijgen en dan vol stopten met leuk verpakte cadeautjes, waarop hij/zij die dan weer voor de deur wisten te zetten waartoe ze eerst toch de trap naar onze etage moesten beklimmen.
Hoe dan ook, op die bewuste avond zaten we dan met rode wangen te wachten op dat hard gebons op de buitendeur die nog wel eens van plek wisselde. Ons huis kende een overloop met een deur naar de huiskamer of via een van de slaapkamers en naar gelang de stemming van Ma werden die ingangen nog wel eens op andere plekken gesitueerd. Kennelijk wisten Sint en Piet dat zelf ook heel goed want de teil stond altijd voor de goede deur.
En verdraaid nog toe, telkens als Leasepa dan net voor het grote moment even naar de sigarenman een paar huizen verderop moest om nieuwe pakjes Caballero te scoren stond die Piet op de deur te bonzen. Ons hart sloeg dan altijd over. Grappig genoeg had Ma daar geen last van. Terwijl ze normaal nog wel eens erg emotioneel kon zijn had ze daar op die avond nooit last van. Achteraf weet ik nu wel waarom natuurlijk. ‘Ze zat in het complot’…. Hoe dan ook de teil was altijd tot de rand gevuld met pakjes. Groot en klein en voor ons kinderen zat er het meeste in. Niet dat je nu meteen halve speelgoedwinkels vol spullen tegenkwam bij het openmaken hoor. Wel kreeg je nieuwe sokken, een pyjama, een boot waar je niet om had gevraagd, en nog wat andere kleine zaken. Ook altijd wel iets te smikkelen.
Een chocolade muis of kleine letter, een taaitaaipop en dergelijke. De oogst viel nooit echt tegen, maar om nu te zeggen dat je over de dingen van je verlanglijstje struikelde….nee! Kwam ook omdat ik een maand later jarig was en nog ben en men het grote geld opspaarde tot dan. Want een Dinky Toy truck of zo was altijd een grote droom en die moest en zou er komen. Het geld kon maar een keer worden uitgegeven…. Als we dan aan de warme chocoladedrank zaten en een stukje snoepgoed van de Sint zaten te verorberberen kwam de jongere zus van Ma zoals elk jaar even langs. Die wilde iedere keer graag weten of wij als kinderen hetzelfde (liever minder) cadeautjes hadden gekregen als haar eigen (4)kinderen. Die concurrentie was altijd aanwezig tussen die twee zussen. En vaak won zij qua volume en gewenste cadeau’s. Wij hadden daarentegen dan altijd wel weer een betere auto voor de deur staan. Maar dat was niet gek gezien de bron van inkomen van leasepa. Hoe dan ook, na het vertrek van de Sint was het altijd even rust in huize Meninggever. De Kerst kwam er aan maar dat was toch meer een geloofsgebonden feestje. Geen cadeautjes….Dat was iets van veel later. Het kon niet altijd kaviaar zijn….. (beelden: prive/internet)
Voor ooit katholiek opgevoede types zoals ik was Petrus de man van de toegangspoort tot de Hemel. Een mooi beeld vanuit het jeugdig perspectief van een toen nog overtuigd gelovig kind dat er ergens achter die wolken iemand op een oude krakende zetel zat te wachten tot jij in je zielsvorm langs zou komen. Net als miljoenen mensen voor je en even zo velen na jou. En Petrus zou dan na aankomst beslissen over jouw lot. Hij wees de weg naar drie opties (katholieke geloof is daarin uniek..). Je kon meteen door de Hemelpoort en kwam aan de zijde van Christus en diens vader in een goddelijk paradijs terecht. Nooit meer zorgen, altijd licht. Wat je daar als zielsgelukkig mens mee moest weet ik niet, maar voor een kind was het aardig overtuigend om tenminste een soort van net leven te leiden.
Had je de pech dat je met foute vrienden omging of dat je te veel hield van vleselijke lusten dan wel materiele zaken, was de kans groot dat Petrus je terug verwees naar het zogeheten Vagevuur waar je een soort stoomcursus netheid en gelovig zijn kon ontvangen, opgelegd door overleden nonnen of engelen die stage liepen daar. Mocht je dan berouw tonen en je alsnog wijden aan dat wat God van je verlangde ging je in tweede termijn weer terug naar Petrus en deed die de deur naar optie 1 voor je open. De derde verwijzing was de ergste. Dan was je pas echt een zondaar geweest en stuurde Petrus je rechtstreeks naar de Hel. Een vurige optie en geen weg meer terug.
Voor ons kinderen was dat best iets om bevreesd voor te zijn, want ook wij deden wel eens dingen die niet konden. We waren brutaal tegen onze ouders of we aten geen spruitjes…. Later begreep ik dat die Hel vooral bedoeld was voor hen die op joden hadden gejaagd tijdens de oorlog, hun vrouwen hadden vermoord, alleen maar bezig waren geweest met mensen afzetten en bedriegen maar vooral ook dat geloof overboord hadden gemikt en waren gaan leven volgens de normen van de Duivelskerk. De knoet zat er aardig op bij de katholieken en nog steeds staat die Petrus spreekwoordelijk voor de poort tot de Hemel. In werkelijkheid was hij de rots waarop Christus zijn nieuwe kerk zou bouwen. De man was een van de 12 apostelen, verloochende zijn meester bij diverse confrontaties met vijanden van Jezus maar werd uiteindelijk tot de allereerste Paus van het nieuwe christelijke geloof. En dat nog tijdens de dagen van de wrede Romeinse keizer Nero.
Niet meteen de fijnste periode in de menselijke geschiedenis. Daarnaast heette die Petrus vroeger ook nog Simon of Simeon, dus deed aan identiteitsfraude. Neemt niet weg dat hij binnen de grote Kerk van Rome een bekende naam is geworden en de centrale basiliek in Vaticaanstad naar hem is genoemd. Na hem kwamen diverse (al dan niet zelf benoemde) Pausen op de christelijke troon, velen van hen zijn ons nu onbekend. Petrus zelf kwam gruwelijk aan zijn eind, want het christelijke geloof was toen nog niet meteen goed ingevoerd bij de Romeinen. Neemt niet weg dat hij wellicht toen al die troon in kon nemen en zijn moordenaars als eerste daders naar die beruchte Hel heeft gestuurd. Blijft een mooi verhaal zoals er vele zijn in de beste katholiek/christelijke tradities. Ik zelf raakte als jong ventje van het gelovige spoor af toen ik ontdekte dat er op Aarde wezens rond liepen die vaak heel aantrekkelijk waren en waarmee je ook een heleboel lol kon maken. De gang naar de kerk werd minder en minder. Dan is het wel duidelijk waar ik wellicht ooit zal eindigen. Dan maar hopen dat die stage lopende engelen er zijn om me een bijspijkercursus te geven. Mocht ik de kans krijgen zal ik dat dan laten weten. Kans is klein, ik weet het, maar toch. Voor nu…ik hoop dat eenieder dit blog leuk genoeg vond om het te lezen…. (Beeld: Internet/prive)
Veel jonge mensen denken nogal eens in termen als ‘later als ik groot of volwassen ben dan….’. Ze bedoelen daarmee dan dat ze later in hun leven dit of dat nog zouden willen bereiken. Rijk of beroemd worden komen dan al snel als te behalen begrippen of doelstelling boven. Soms willen ze domweg gelukkig worden, vader of moeder zijn, reizen maken, een sportwagen bezitten dan wel pakweg piloot of chirurg als beroep uitoefenen. Later, het leven heeft zijn loop genomen, dromen mensen nogal eens van allerlei andere zaken, al zitten er tussen die vaak vasthouden aan die oorspronkelijke dromerij. Maar wat als dat later er ineens sneller is dan je dacht? Dat je zo maar op een leeftijd zit die de kansen op het bereiken van al die doelen niet bepaald gaat helpen.
Dat je ontdekt dat je fysieke of geestelijke vermogens je niet in staat stellen om te komen tot het leven als je ooit had bedacht. Wat doe je dan? Kniezen? Bij de pakken neerzitten en accepteren?? Ik heb genoeg mensen leren kennen die vooral dat laatste doen. Dat geeft ze rust, minder stress. Maar er zijn er ook die koste wat het kost tot doelen willen komen die ze ook eerder in hun leven stelden. Parachute springen of een heel verre reis maken, met haaien zwemmen of met iemand van het eigen geslacht het avontuur zoeken. Ik geef maar wat voorbeelden.
Daarbij is het handig om ook even mee te nemen wat dat ‘later’ dan precies is. Want het kan ook leiden tot uitstelgedrag. ‘Nee, dit jaar niet, maar over een paar jaar wil ik echt……’. Vul maar in. Helaas zitten we als mensen zo niet in mekaar. Slechts communisten geloven in de geleide economie en vijfjarenplannen. Normale mensen niet. Althans zouden dat niet moeten doen. Want morgen kan het licht wel uit gaan, of ontstaat er een wereld die je nu niet wilt bedenken maar je als volk en individu in het ongeluk stort. Je hoeft maar een blik op die wereld om ons heen te werpen en te zien dat de bedreiging van ons veilige geregelde leventje door extremisme, fanatici of gewone moordenaars ineens kan eindigen. Om het over akelige ziekten maar niet eens te hebben. Dan is later ineens heel relatief. Als kind moet je daar niet mee bezig zijn natuurlijk. En blijven dromen, vooral dat. Over prinsen op het witte paard (mag ook een prinses op een roze pony zijn uiteraard), de rijkdom van Dagobert Duck of het talent van een operazanger(es). Want als er niks te dromen valt is het leven van kinderen net zo triest als van de lieden onder hen die juist onder de kneveling van een of andere doctrine worden verplicht tot doen van zaken die wij hier als barbaars ervaren. Kortom, leef en droom nu en stel niet uit. Echt, je leven wordt er een stuk leuker door. Ik deed veel van die dingen en de in mijn jeugd gestelde doelen werden of zijn aardig bereikt. Maakt een mens zeer gelukkig. Maar je moet dan nog wel zelf de slingers ophangen uiteraard…..Jullie mogen zelf dromen over welke….(beelden: archief/internet)
Zowel als gemiddelde consument als professional in het wezen der communicatie door de jaren heen zijn er voor mij persoonlijk anno 2024 de nodige ergernissen die ik graag langs deze weg met ‘de lezer(es) dezer blog’ wil delen. Reclame is bedoeld om ons allen te bewegen een product of dienst aan te schaffen of in het hart te sluiten. De marketingmix zoals dat heet moet aansluiten op de lijstjes met wensen van de consument of groepen daarvan. Bij zowel radio- als tv-reclame vallen mij momenteel diverse trends op. Allereerst dat ons leven volgens de reclamefilmmakers voor het overgrote deel lijkt te bestaan uit gekleurde mensen die de plek in namen van de vroegere blonde types met blauwe ogen om het maar eens te chargeren.
Niks mis met die keuze, maar het is net zo min stereotiep voor onze samenleving als het feit dat elke jonge moeder het figuur van Barbie zou hebben of elke vader een tatoeage. Daarnaast hoor ik vaak kinderstemmen bij redelijk volwassen onderwerpen. Alsof kinderen zouden bepalen wanneer we een ‘last minute’ reis boeken naar Griekenland of zouden weten wat de vierkantswortel in het kwadraat is bij de keuze voor een bepaald telefoonnet. Kletspraat. En over dat praten gesproken, als je sommige vrouwen hoort inspreken bij spotjes lijkt het wel of die allemaal een hoge piepstem moeten hebben om hun jeugd te doen uitstralen dan wel niet te willen weten dat een beetje intelligente vrouw vaak juist beheerst praat over onderwerpen en niet hysterisch.
Ten derde zijn daar die bedrijven of instellingen die zich op de borst slaan omdat zij zo ‘milieuvriendelijk’ of ‘klimaatneutraal’ producten en diensten kunnen aanbieden. Ik krijg er vaak kromme tenen van. Onderzoek toont aan dat de doelgroepen die daar mee bezig zijn vanzelf al geen gebruik maken van die bedrijven of organisaties en de gemiddelde burger helemaal niet bewust actief is met al dat gesnor. Men wil gewoon goede waar voor het geld dat men te besteden heeft, de juiste prijs/kwaliteitsverhouding dus en geen claims die nergens over gaan. Wil je graag politiek correct overkomen, de milieu-ridder uithangen of op termijn het klimaat redden zet dat in een folder of op je briefpapier, maar doe dat niet in een reclame-uiting. Immers we worden al overspoeld met groene en linkse propaganda, claims, processen en zo meer, de drammers blokkeren de straten en pleinen van dit land omwille van door hen aangehangen semi-religie, dus laat het bedrijfsleven zich daar verre van houden.
Kijk als energie-organisatie claimen dat je zo groen bent lijkt leuk, maar is een leugen. Windmolens op zee zorgen voor enorme verstoring van de biodiversiteit, de wieken slachten trekvogels af, en het bouwen van die dingen vraagt zoveel van de onderwaterpopulatie dat je geen enkele claim op milieugebied meer kunt verantwoorden. Kortom…..ik heb besloten om de bedrijven die zich bezig houden met deze valse voorwendselen te boycotten. Ik wil gewoon leuke reclame zien of horen met daarin de duidelijke boodschap dat ik dit of dat product (of dienst) tegen een betaalbare prijs kan vinden bij….Reclame is daarvoor bedoeld. Niet om maatschappelijke of politieke statements te maken. Niets is alleen maar goed of positief. Dat is een les die ik al snel leerde in mijn werk, opleiding en ervaring. Wat dat betreft is niets menselijks een bedrijf of organisatie vreemd. Trap er echter niet in mensen….gebruik je verstand en kijk om je heen. Wat je daar niet ziet is ook in het voorgeschotelde reclamespotje geen weergave van het echte leven. Reclame kan je lekker maken, maar hoeft dat niet te doen. Dus geen kinderen meer, geen overdreven veel gekleurde mensen (als het niet relevant is), geen piepstemmen en geen politiek ingestoken claims graag. Dan wordt het vak weer een stuk leuker en de klant weet je meteen te vinden. Ik dank u…. (Beelden: Archief)
Leuk woord voor een potje Scrabble wellicht, maar ik gebruik het even in relatie tot een meer filosofisch onderwerp. Viel mij ineens te binnen toen ik een foto zag van een gezin in de verre historie en me plots bedacht dat wat ik aan gedrag zag door de generaties heen daarna weinig zou veranderen.,,,
Ouders poserend met hun kinderen die een jaar of 20-30 daarna zelf weer kinderen krijgen waarmee ze op de foto gaan en die dan daarna zelf weer en weer en weer. Een evolutie die met uitzondering van kleding of omgeving weinig onderscheid maakt door de generaties heen. Leuk ook te bedenken dat al die kinderen (voor zover gezond en een gemiddelde leeftijd bereikend van pakweg 75-80 jaar) op enig moment vaak ook weer ouders worden, grootouders en soms zelfs overgrootouders. Kinderen die ouder worden, carriere maken, huizen kopen of gaan reizen. Allemaal zo hun eigen invulling aan hun leven gevend, al dan niet in lijn met wat ze is bijgebracht. Dat is best interessant allemaal en ik denk dat de meesten van ons dit fenomeen kennen.
Al niet bij ons zelf dan toch wel bij familie of vrienden. Kinderen die opgroeien tot een kopie van hun ouders, anderen hele stappen vooruit zetten t.o.v. de vorige generaties en soms zij die kiezen om pakweg dictator of crimineel te worden. Je zult er mee om moeten gaan als ouder/opvoeder. Maar op die eerste familiekiekjes van ooit is die toekomst nog niet ingevuld. Nou ja bij de meerderheid van de kinderen wel natuurlijk, maar die uitzonderingen verpesten mijn toch wat idyllische visie op die evolutie door de jaren heen. Vrijwel altijd zie je dat die ouders ook trots zijn op hun kroost.
Hun eigen kinderen altijd unieker vinden dan die van de buren, al was het maar omdat ze zelf bij de verwekking en opvoeding waren betrokken. Dat geeft een band en zeker een bepaalde blindheid voor evt. weeffouten van dat jonge spul. En dus zetten we ons met die kinderen, voor moeders vaak toch hun grootste prestatie in het leven, op de foto. Door de jaren heen, tot dat jonge volk het spuug zat is en niet meer op de foto wil dan wel alleen met een chagrijnig gezicht. En ook dat is van alle tijden. Worden ze puber nemen we geestelijk afstand, begrijpen onze eigen levende creaties niet meer en zijn ze op enig moment zelfs zat. Het sprookje niet alleen roze van kleur. Weer tien jaar later zijn die pubers jonge volwassenen en zelf op weg om ouder te worden. En begint dat hele circus opnieuw. De evolutie in bedrijf….. En hoe ondergaan/gingen jullie dat zelf? Kiekjes in het album al eens vergeleken met dat van het kroost? Dan moet je me wel gelijk geven toch? (beelden: Internet)
Ik ben zelf geen kind van de jaren 70 maar had er wel een kunnen zijn als ik wat meer had opgelet indertijd. Maar mijn jeugd, huwelijkse status en mentaliteit (noem het moraal) in die periode maakte dat ik weinig mee kreeg van wat zich in sommige kringen tijdens die jaren afspeelde. Want als ik de verhalen mag geloven speelde zich heel wat af achter soms keurig uitziende deuren of gordijnen. De vrije moraal die al in de jaren zestig was opgestart zette zich in de volle breedte van de maatschappij door. Mannen en vrouwen zochten de vrijheid, wilden geen enkele belemmering meer en kwamen samen in soms wel zeer opmerkelijke letterlijke of figuurlijke gemeenschappen terecht.
De communes, vrije scholen, eerste festivals en concerten maar zeker ook in het verlangen alles te delen. En dat beperkte zich niet tot wereldlijke goederen maar ook tot drugs, kennis, partners of zelfs kinderen. Het resultaat zou in onze huidige ogen wellicht de conclusie rechtvaardigen dat Sodom en Gomorra toen pas echt hadden toegeslagen. En…in veel gevallen was dat ook zo. Onlangs zag ik er een documentaire over. Vrije mensen van toen die openlijk vertelden over hun keuzes indertijd, hoe ze omgingen met partnerruil, over anti-authoritaire opvoeding en onderwijs.
Naaktheid in de nabijheid van kinderen maakten die niet terughoudend, zij vonden het volgens die moraal van toen min of meer normaal. Gold ook voor drugs. Wonen in een kraakpand was bijna norm, met meerdere partners een gezin vormen ook. Of je nu hetero, homo, lesbisch of wat ook was, het kon en mocht. De wereldse moraal veranderde dus sterk, de kerken verloren elke grip op de volgers en de wereld om ons heen was o.a. door oorlogen (Vietnam, Midden Oosten) zodanig in verwarring dat samen sterk maakte en genieten beter nu dan later kon plaatsvinden.
De documentaire was daarover ook expliciet. Maar een van de kinderen van toen, een nu nog leuk uitziende vrouw, vertelde dat juist die bijzondere en zeer vrije opvoeding in haar jeugd een leven vol seksuele frustraties had gebracht en ze nog steeds niet kon omgaan met vrije seksualiteit en naaktheid. Dat is dus heel bijzonder. Wat toen allemaal kon ging nog even verder in de jaren 80. Maar daar kwamen de vele seksuele uitspattingen zonder rem vrijwel tot stilstand doordat we als wereldbevolking aanliepen tegen de dodelijke besmettingen met AIDS. Gek genoeg zie je in de jaren daarna dat de vertrutting langzaam maar zeker haar stempel op de maatschappij zette. Partnerruil is nu voor de enkeling weggelegd, naaktheid is vrijwel uit den boze geworden en openheid over seksualiteit ingeruild voor grote stilte.
Je hoeft maar naar moderne films of series te kijken. Vrouwen kleden zich volgens de verhaallijnen nooit meer uit, doen niet aan seks, krijgen kinderen in het ziekenhuis en zwijmelen hooguit bij Harry Potter. En dat alles valt mij als observator dan op. Wat ik nu zie over die jaren 70 zag ik indertijd echt veel minder. Ik wist wel dat wat je kunt teruglezen bestond, maar deed er zelf niet aan mee. Veel te netjes, noem het maar bijna vertrut. Maar ik zat en zit er niet echt mee. Al blijf ik wel nieuwsgierig. Hoe zou het al die vrije types nu vergaan. Zijn ze nog steeds zo vrij? Zijn de oorspronkelijke partners er nog steeds? Hoe vergaat het de kinderen? Zij die het weten mogen het zeggen. En wie deze periode ook zo vrij was mag het helemaal hier uiten. Mijn montere geest stelt zich er helemaal open voor…… (Beelden: Internet)
Wat of wie wegzinkt in het moeras van de geschiedenis verdwijnt vaak uit de collectieve herinnering. Vraag de huidige jeugd naar de bekende namen uit onze jeugd…Het zal je verbazen hoeveel ‘bekends’ is verdwenen uit dat collectieve geheugen. Niet meer meegenomen bij wat ik maar geschiedenislessen noem, thuis niet meer meegegeven als algemene ontwikkeling, en dus als weinig relevant op enig moment volkomen foetsie. Zo gaat het ook met historische feiten. Men past die aan bij de huidige tijd en maakt zich dan ineens druk om het al dan niet politiek correct verlopen zijn van die geschiedenis….Al was het maar omwille van vermeende slachtoffers die een geldelijk slaatje willen slaan uit die andere aanpak dan wel een buigende koning en volk als minste uiting van excuus willen zien. Zo zag ik onlangs ook dat de omvang van de Holocaust door bepaalde extremistische groepen in twijfel werd getrokken. Dat paste ook in hun politiek/maatschappelijke agenda vrees ik…. Akelig genoeg. Maar zij die beter weten zullen de slachting van het Joodse volk nooit vergeten.
In de privesfeer is vergeten worden ook een akelig vooruitzicht. Mensen vinden zichzelf over het algemeen aardig belangrijk. Niet zo gek, want ze leven, net als wij zelf, maar een keer. Daarbij doe ik hen te kort die menen dat zij later eeuwig verder zullen leven of terug komen als pakweg een paard of regenworm. In zijn algemeenheid leven we dus dat ene leven van nu en eindigt het verhaal als we het bestaande voor het eeuwige verruilen. Het hangt dan ook af van hoe we hebben geleefd of we worden geroemd dan wel in anonimiteit worden bijgezet in de begraafplaats van het relatieve. Toch willen we het liefst voor altijd herdacht worden.
Slechts heel grote namen lukt dat. Zelf benoemde dictatoren, koningen, filmsterren of belangrijke en succesvolle sportlieden. Voor de rest is het maar de vraag of we niet echt worden vergeten. Wie over een begraafplaats loopt (ik deed dat onlangs weer eens) ziet meteen aan de graven wie nog in de herinnering zit van nabestaanden en wie niet. Daarbij zijn cultuurverschillen groot. Veel buitenlandse culturen (denk een Chinezen of voormalig Joegoslaven) hebben praalgraven met veel aandacht en verzorging, bij Nederlanders ligt dat aardig genuanceerd.
De eerste jaren na overlijden komt men als nabestaanden nog wel langs, legt bloemen, bezemt de eventuele steen nog wat bij, maar naar gelang de jaren vorderen wordt dat onderhoud minder. Wordt zelfs tot een last soms en dan verloedert de boel. Terwijl al die overledenen ooit belangrijk waren in hun eigen leven maar zeker ook in dat van hun partners, kinderen of kleinkinderen. Ze waren fabrieksdirecteur of grote tv-ster. Maakt veel relatief, en de onlangs bij een door ons bezochte begrafenisplechtigheid uitgesproken woorden ‘laten we…..niet vergeten, ook al is hij niet meer onder ons’ best indrukwekkend. Wij mensen willen er voor altijd zijn, de dood is net even te drastisch. Maar die begraafplaatsen zetten veel op de bekende plek. Eenmaal verdwenen uit het leven blijf je nog even in herinnering, maar dan gaat ook dat lampje uit. Wie het anders ervaart mag het zeggen. En als je goed oplet zie je dat ik hier af en toe wat mensen laat passeren die nog even in de herinnering moeten terugkeren. Omdat we al zo slordig omgaan met onze eigen en vaderlandse geschiedenis. Herkenbaar? (Beelden: archief en internet)
Altijdmijnmening 