In 2009, intussen dus 9 jaar geleden, schreef ik op mijn toenmalige weblog (www.altijdeenmening.com) een verhaal over acties vanuit de reclamewereld tegen huftergedrag. Als je het nu leest zie je dat die acties maar weinig hebben geholpen. Integendeel. De wereld is sindsdien in een stroomversnelling gekomen wat huftergedrag betreft. En wie niet wil geloven dat dit zo is, moet af en toe toch even de kranten beter lezen. Maar ook hoe ik me al in dat jaar 2009 kritisch opstelde t.a.v. de doelstellingen uit uitgekozen onderwerpen…
‘Sire, een organisatie van reclamemakers met een maatschappelijk doel, komt met een campagne tegen huftergedrag. Ik ben het daar van harte mee eens, maar vrees toch dat men er geen Effie’s mee gaat verdienen. Voor hen die dat misschien niet weten, de reclamewereld geeft zich zelf het hele jaar door allerlei prijzen, slechts een mag zich verheugen op enige realiteitszin, de Effie. Die prijs wordt verstrekt op basis van effectiviteit van de boodschap en het gevolg op gedrag van de ontvangers. Ik kreeg er een in 1998 toen we een nieuwe auto introduceerden met zoveel reclameflair dat we direct in de leveringsproblemen kwamen, zoveel vraag was er naar die nieuwe auto ontstaan. Ziet u in dat kader zelf al de effecten onder hufters? Mensen die vanuit hun ego redenerend in feite een last zijn voor de samenleving?
En die dan door een serie spotjes aangesproken worden en daardoor hun gedrag veranderen? Ik niet! Zo cynisch ben ik wel. Een uurtje rijden over de vaderlandse wegen en je weet direct dat daar al een aardige dwarsdoorsnede te vinden is van wat Sire hufters noemt. Snijden, bumperkleven, links blijven rijden, geen richting aan geven, een deur openmikken zodat de achterop komende fietsers zich lens schrikken en ga maar door. En wat dat openmikken van die deuren betreft, het werkpaard heeft er weer een deukje bij. Opgelopen doordat een of andere hufter in zijn (hogere) suv zijn vette lijf kennelijk niet uit een iets bescheidener doorgang kon persen en dus die deur tegen die van mijn werkpaard liet rusten. Dader natuurlijk gevlogen, maar dat geldt niet voor het bewijs voor zijn daad. Stap je in het openbaar vervoer zie je dat de daar gratis beschikbaar gestelde krantjes na lezen worden achtergelaten. Niet op een zitplaats of op de plek waar ze voor het oprapen liggen, maar het liefst op de vloer. Net als etensresten, verpakkingen daarvan en kauwgum. Het mobiele telefoontje kan net zo goed worden afgeschaft, want mensen schreeuwen zo hard in zo’n ding tijdens een gesprek dat je de man/vrouw aan de andere kant van de verbinding ook ‘zo’ had kunnen toespreken. Hetzelfde geldt voor die leuke mp-3 spelers of iPod. Vaak staan die zo hard dat je via de vette oortjes van die apparaatjes de dito beat van de gedraaide nummers zo kunt volgen.
Hufters zitten ook onder de voetbalhooligans die het gebied rond de Amsterdam-Arena (en vermoedelijk alle andere voetbalstadions) het aanzien geven van een of andere achterstandswijk in Sarajevo. Bushokjes en abri’s gesloopt, talloze bierblikjes en andere troep over de grond en in de brand gestoken vuilnisbakken. En dan heb ik het nog niet over de wonderlijke vernielzucht in achterstandswijken, het opgefokte gedrag tegen hulpverleners als ambulancebroeders en wat dies meer zij. ‘Huftergedrag zit in ons allemaal’, zo laat Sire ons weten. En daarbij wijst men op een paar voorbeelden van zaken die daarmee van doen zouden hebben. Die voorbeelden staan niet in mijn lijstje. Echte hufters zijn zij die ik hiervoor al noemde, zonder respect voor de spullen van anderen, zelfs niet voor het bestaan van anderen. Echte hufters hebben geen respect voor anderen en laten we maar tot de conclusie komen dan dat ze dit dus ook zelf niet verdienen. Dat besef alleen al maakt dat de actie van Sire wel als geslaagd mag worden gezien als hij weer van de buis en uit de ether verdwijnt. Maar een Effie? Nee, daarvoor zit de hufterigheid al veel te diep verankerd in onze samenleving’.
Wie nu, anno 2018, nog wat wil aanvullen moet dat vooral niet laten hoor…..
Anders zijn, anders denken, een afwijkende mening verkondigen. Het zet mensen al snel in een hokje. Een hokje waar ze soms helemaal niet om hebben gevraagd, maar dat hen wordt toegewezen door mensen die het leven nu eenmaal op een bepaalde manier willen indelen. Zoals in ‘wij’ of ‘zij’, ‘goed’ of slecht’, ‘zwart’ of ‘wit’. Mensen die in het verkeerde vakje zitten, vaak buiten hun eigen schuld maar gewoon omdat ze nu eenmaal niet met de grote stroom meebewegen, krijgen het vaak zwaar te verduren. Bedenk maar eens hoe het moet zijn voor iemand met homoseksuele gevoelens of geaardheid in een wereld die op dat punt steeds vijandiger wordt. Of een vrouw zijn in een culturele omgeving waarin men de rechten van vrouwen minder zwaarte geeft dan die van mannen. Of als je in deze politiek getinte tijden net voor de verkiezingen aan geeft te voelen voor een stem op (voorbeeld) Geert Wilders of (nog ‘erger’) Jesse Klaver of Pechtold. Ook ik lijd uiteraard onder dat hokjesgevoel.
Mensen die gaan voor GroenLinks of D66 zie ik als dromers zonder enige vorm van realisme. Mensen die denken dat onze welvaart weliswaar een groot goed is maar dat het heel eenvoudig gedeeld kan worden met de rest van de wereld of dat je voor het gebruik van water, lucht, eten of drinken altijd maar extra moet betalen. Omdat jij als consumerende mens hoofdschuldige bent aan alle vervuiling van het milieu of elk dierenleed. Nou dat kan best zo zijn, maar ik zie weinig in dat constante extra belasten. En dus zet ik mensen uit die hoek in een vakje. Gebakken Lucht Verkopers! Omgekeerd doen mensen uit deze kring, geholpen door de alsmaar krimpende achterban van de PvdA en de overwegend linkse media er alles aan om het stemmen op PVV of 50Plus te ontmoedigen. Immers, dan ben je een tokkie, een racist of nog erger een vuile fascist. Wilders is de nieuwe Hitler en zijn afkeer van de islam moet je echt zien ‘in het kader van de Jodenvervolging uit de tweede wereldoorlog’. Het vakje voor dat soort kiezers gaat voor je open en de deur op slot. Ook kiezen voor de partij van Henk Krol wordt sterk ontmoedigd. Immers, die arme jongeren die al die oudjes moeten onderhouden! Het is toch te erg voor woorden.
Solidariteit van de koude grond. Immers, de ouderen van nu zijn de jongeren van toen en die betaalden ook mee aan de door Vadertje Drees bedachte AOW die werd verstrekt aan na-oorlogse ouderen die helemaal niks hadden bijgedragen aan hun eigen inkomsten na hun 65e. Demagogie is de ‘politiek correcten’ vaak niet vreemd. De reactie van hen die deze bestuurlijke plucheplakkers weg willen hebben is daardoor alleen al soortgelijk. Nederland splijt zich ergens in het midden. Men is voor of tegen, ja wat eigenlijk? De dagelijkse praktijk van alle dag laat zien dat er veel is af te dingen op het optimisme dat onze cultuur niet onder druk zou staan door alle invloeden van buiten. De grenzen van Europa zijn zo lek als een mandje en het is een mooie droom te denken dat wij half Afrika hier aan het werk en een inkomen kunnen helpen. De vertrutting van de samenleving onder invloed van een gastgeloof is ook een puntje om over na te denken. Het komt toch uit dat vakje vol mensen die onze vrijheden kennelijk niet kunnen apprecieren en overal kritiek op hebben als het niet past bij dat geloof of die cultuur. Die vrijheden waarvoor ook D66 in haar vroegere vorm nog zo heeft geknokt staan intussen vlak voor de nooduitgang en dreigen te worden afgevoerd. Wie dat niet zo ziet blijft in het vakje van de dromers, al die andere mensen kiezen straks toch liever voor meer realisme. Meer vanuit onrust dan omdat ze echt iets hebben tegen andere culturen of dat bewuste geloof. Integratie, assimilatie, acceptatie. Maar nooit eenzijdig. En zeker niet als we die ‘anderen’ maar in vakjes blijven stoppen, waar ze vaak helemaal niet thuis horen. Want dat is nu net Nederland op zijn best.
Ik behoor niet tot de Nederlanders die voor iets uit het verleden ook maar een vleugje schuldgevoel of zo voelen. Nee, ik kan er tenslotte niks aan doen wat mijn voorvaderen deden, laat staan wat de regering op enig moment in de geschiedenis voor beslissingen nam, die wellicht andere schaadden. Ik voel er dan ook niks voor om wie ook excuses aan te bieden, laat staan de daaruit altijd voort komende schadevergoedingen te betalen. Net als ik zijn de meeste mensen die dat nu van ons eisen generaties ver verwijderd geraakt van het oorspronkelijke leed wat hen is aangedaan. Zoals wij langzaamaan nauwelijks meer weten dat we ooit door de Duitsers zijn bezet. Als de laatste mensen die de meest recente oorlog in ons land bewust hebben meegemaakt zijn gestorven, zal die geschiedenis nog slechts uit de vaak slechte lessen op dat gebied moeten komen. Nu al zie je dat hele nieuwe groepen leerlingen nauwelijks weten wat zoiets afschuwelijks als de Jodenvervolging heeft ingehouden.
Zo is dat ook met de door sommige redelijk gefrustreerde lieden aangehaalde slavernij. Alsof die door Nederland is uitgevonden. Dat wij er een rol in speelden? Vast! En dat was geen schone pagina in ons geschiedenisboek. Maar laten we wel zijn, slavernij op zich is ongeveer zo oud als de mensheid en nog steeds worden mensen als slaven gebruikt en vastgehouden. Vaak in landen waar het fenomeen zich ook nog eens voor het eerst voor deed. De christelijke veroveringsdrang uit het verleden kan wedijveren met die van de moslim-predikers die met het zwaard in de hand net zo over de wereld reisden en te keer gingen als die door Paus of Vorst uitgezonden Bijbelzwaaiers. Wie weleens heeft gehoord van een harem of de tewerkstelling op een Moorse galei snapt wellicht waarover ik het heb. Door de eeuwen heen hebben diverse doctrines en vorsten getracht de eigen invloed uit te breiden, schatten te veroveren en het ‘enige ware geloof’ over te brengen.
De mensen die dan in een bepaalde streek al heel lang woonden werden gezien als ‘wilden’ of ‘heidenen’ en die mocht je dan alleen al om die reden onderwerpen. Mocht blijken dat ze een zekere schranderheid bezaten in de ogen van de avonturiers en handelaren, kwamen ze wel te pas in de leegroof van de gebieden waar die ‘inboorlingen’ zelf woonden. In andere gevallen bleken het goedkope arbeidskrachten. De behoefte daaraan was zo groot dat die mensen over de hele wereld heen werden gesleept om voor heel weinig eigen leef genoegens het zware werk te doen voor de machtigen en wreden die hen daartoe aanspoorden. Is er in die zin veel veranderd? Dacht het niet. Kijk maar eens in het rijke Midden-Oosten! Al het werk wordt gedaan door mensen uit India, Bangladesh of wat ook. Tegen schandelijke onderbetaling en risico op een flink pak slaag als je de taken niet goed uitvoert. Verkrachting van dienstmeiden hoort er ook bij. Bootjes vol ‘vluchtelingen’ (ik haat die term door het misbruik dat er van wordt gemaakt) uit donker Afrika komen deze kant op. Elke dag weer.
Mensen die, verkeerd voorgelicht als ze meestal zijn, denken dat ze hier op eenvoudige manieren aan geld kunnen komen. En als ze eenmaal hier zijn verdwijnt een deel in de duistere delen van de economie in Europa of daarbuiten. Uitbuiting aan de orde van de dag. Controle is nul, het ethisch besef bij alle schreeuwers hier rond het thema slavernij, niet aanwezig. Kortom, ik wil weleens wat excuses zien van hen die steeds maar weer hebben geprobeerd om ons Nederlanders eronder te krijgen. De Romeinen, Noormannen, Saksen, Spanjaarden, Portugezen, Fransen, Duitsers, en de Britten. En dan mis ik vast nog een heel lijstje aan lieden die het niet zo hadden op die koppige Hollanders. Als we na die excuses nou ook nog schadevergoedingen krijgen, gaat het meteen een stuk beter met ons landje. En krijg ik het gevoel dat het evenwicht in die verontwaardiging wat wordt rechtgezet.
Voor een echte grootstedeling is alles wat ”van buiten komt’ al snel aardig ‘provinciaals’. Voor sommigen bestaat zelfs de uitdrukking ‘boeren’ als het daarover gaat. Buitengewoon onaardig natuurlijk. Maar bij mijn vele rondreizen door het vaderland werd me wel duidelijk dat tegen ‘het westen’ vanuit de provincie ook aardig werd gescholden en bleek men daar net zo al dan niet bewust bevooroordeeld. Wij ‘wisten alles beter’ (voor de provincie maakte het niet uit waar je vandaag kwam, de Randstad was ‘een’), waren ”arrogant, eigenwijs en snapten niets van hoe het in de provincie (welke ook) ging’. In het zakendoen leerden wij dat je met noorderlingen erg aardige afspraken kon maken die zelden werden geschonden, en met zuiderlingen even zelden tot een sluitende overeenkomst kon komen. Veel van deze ervaringen zaten ook in de hoek van de vooroordelen. Op etniciteit vanuit het provinciaalse of grootstedelijke denken ingedeeld. Is dit beledigend? Nee, niet echt, maar vleiend is anders. In sommige voetbalkringen worden deze beweringen nog eens extra uitvergroot. Alle AJAX-fans zijn voor tegenstanders ‘Joden’ en dat is niet alleen feitelijk onjuist, maar ook nog eens akelig voor de mensen die wel die afkomst kennen.
Maar niemand die zich daar meestal echt druk om maakt. Waarom dan die gevoeligheid als het in ons land gaat om het benoemen van problemen of gevaren die dreigen vanuit de hoek van inwoners met een migratieachtergrond (..) die zijn oorsprong had of heeft in Turkije en Marokko. Waarom ligt dat zo gevoelig? Waarom mag je de opgedane ervaringen met lieden uit die groepen niet benoemen? Waarom mag je niet vinden dat mensen die onze vrije mening en media de mond willen snoeren hier niets te zoeken hebben. En dat alleen omwille van bijvoorbeeld de boodschap van een geloofsgestoorde dictator die zijn grijpgrage fikken onze kant uitsteekt. Zoals een Fries die naar de hoofdstad komt om zich daar te vestigen, zich maar beter kan aanpassen aan dat specifieke Amsterdamse of Utrechtse gedrag en bijbehorende humor, geldt dat ook voor die migranten. Toch? Of zie ik nu iets over het hoofd. Als je de politiek correcte elite mag geloven is iedereen hier welkom, of men nu een bijdrage levert aan de samenleving of niet. En hoeft men kennelijk helemaal niet te integreren, de taal niet te leren, geen notie te nemen van onze gebruiken en is zelfs de (Grond)wet voor hen niet geschreven.
De niet aangepakte problemen met jongeren met een migratieafkomst lijken daar ook op te duiden. Sommige buurten compleet overgenomen door deze lieden die bij het minste of geringste fysiek en vooral verbaal geweld niet schuwen. Wat zit daar toch achter? En waarom is men zo bang voor de reactie van een grote meerderheid van het Nederlandse volk tijdens de komende verkiezingen?? Is populisme een groter gevaar dan wegkijken en bedreigingen niet benoemen? Realisme ontbreekt bij de elite en dat komt altijd een keer aan de orde als de getergde burgers zich wenden tot hen die met een paar zinnen hele massa’s weten aan te spreken. En wie dat niet wil moet vooral komen met daadkracht en de boel eens gaan schoon bezemen. Een herhaling van de jaren dertig is helemaal niet ondenkbaar. Wie dat wel weet heeft niet goed opgelet. Het kan twee kanten opvallen als we niet uitkijken. De foute en de foute. Een tussenweg lijkt door de huidige politieke partijen niet voorzien van nieuw asfalt. En dan krijg je bijna onafwendbaar ongelukken. Die uitsluitend komen op het conto van hen die maar niet hebben willen zien wat er nu werkelijk mis ging in de maatschappij. Alleen horen we dat straks niet in hun diverse campagnes. Het zal wel weer gaan over de economie en de zorg of zo. Zij die opletten luisteren daar niet meer naar. Die weten wel beter….toch? Het realisme verdient een kans! Laten we stoppen met dromen! Voor we in een nachtmerrie eindigen…
Ik merk ook dat naarmate mijn leeftijd zorgt voor steeds meer kaarsjes op de al dan niet in huis gehaald of zelf gebakken taart rond mijn jaardagen, ik die stad meer koester. Die grachten, de oude panden, de straatjes met hun winkeltjes, de vele eethuizen. Mijmerend staar ik wel eens over het IJ waar vroeger de oude zeeschepen voorbij kwamen en het een levendige toestand was. Ik mis nog wel eens die oude gierende blauwe trams, de oer-Amsterdamse gezelligheid. Een koffiehuisje waar je naar binnen kon voor echte koffie met een Moezelientje of Kano. Ik mis het platte Amsterdams. Wat je tegenwoordig hoort is vaak een mengeling van alle landaarden die deze stad lijken te hebben geannexeerd. De ware Amsterdammer trok zich steeds meer terug. Verspreidde zich richting Noord-Holland, Flevoland of Haarlemmermeer.
Wilde een echt huis met tuin en een min of meer witte school voor zijn kinderen. Het haalde soms de kern uit een bepaalde buurt, maar legt ook vingers op zere plekken. De echte Amsterdammer is niet gespeend van humor, en dan ook nog van de wat ironische soort. Soms met een vleugje joods verleden. En dat is nodig als je ziet wie deze stad zoal menen te moeten veranderen. Een paar decennia falend stadsbestuur, megalomane stadsdeelbestuurders, provinciale amateurs die op politieke stromen een functie krijgen in de grootste stad van ons land en dat het liefste zien veranderen in een groot toeristisch dorp. Het liet allemaal haar sporen na. Kijk naar het chaotische verkeer, de anarchie van krakers, fietsers en scooters, het gebrek aan overzicht. En toch, mensen, ik blijf het een lekkere stad vinden. Kom ik dan nooit ergens anders? Natuurlijk wel. Veel en vaak. En daar zitten ook plekken tussen die ik best leuk vind. Maar daar hangt dan uiteindelijk toch niet die sfeer die Amsterdam zo leuk maakt. Want veelkleurigheid kent ook haar pluspunten.
Ik ben de laatste die dat niet wil erkennen. Voorbeelden zat van ontwikkelingen die bijdragen aan het fijne karakter van die stad. Wonen deed ik er lang, tot we besloten om na een Bijlmer-avontuur de grote tocht oostwaarts te maken en in Almere neer te strijken. Met een wijk vol andere Amsterdammers. Begin jaren tachtig. Eindelijk geen verloedering meer en ook geen criminaliteit. Ruim tien jaar later verhuisden we weer terug. Naar de zuidkant van de stad, waar het nog goed toeven was en is. En we het stadshart op loopafstand hebben liggen. Zo fijn, zo warm, en zo bekend. Kortom, ik ben een Amsterdammer in hart en nieren. En ik zal dat nooit onder stoelen of banken steken….
Altijdmijnmening 