Kringlopers…

Kringlopers…

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: 2110500665_9f0de01e70_m.jpg

Ik lees nog wel eens bij collega-bloggers of mensen die ik via de andere Sociale Media kanalen leerde kennen dat ze regelmatig te gast zijn bij kringloopwinkels in Nederland of elders. Ik snap dat als verwoed verzamelaar van alles wat met vliegende vrienden of rijdende zaken van doen heeft overigens zeer. Want bij die winkels valt het een en ander te vinden ter aanvulling op de al bestaande collecties en vaak met een prettig prijskaartje. Andere mensen kijken er weer voor meubelen, kleding of wat ook. Wat het Waterlooplein vroeger voor de Amsterdammer was is de kringloopketen tegenwoordig voor dezelfde doelgroepen al zijn die laatsten wel veranderd.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: boek-historische-autobussen.jpg

Anders dan je zou vermoeden is het meestal niet de armoede die mensen naar die winkels drijft maar vooral het idee dat je daar iets kunt vinden dat niet is versleten, afgedragen of doorgezakt maar nog best een tweede/derde leven kan meemaken. Toch heb ik sinds 2006 toen ik op aanraden van een goede vriendin voor het eerst zo’n winkel binnenstapte heel veel zien veranderen in deze tweedehands wereld. De vroegere kringlopers vaak werkgelegenheidprojecten voor minder begaafden waarbij het er vooral om ging dat die werkervaring op zouden doen, dan wel dat een goed doel elders in de wereld er baat bij zou hebben om wat geld uit de opbrengsten van die winkels te bekomen.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: trip-met-pleun-en-gerda-naar-reusel-0714-060.jpg

Soms draaide men op (oudere) vrijwilligers. Maar ze waren ook vrijwel allemaal rommelig van opzet en inrichting, toch ook een deel van de charme. Pas toen grotere ketens met dit werk aan de haal gingen zag je de eerste veranderingen. Men ging ook veilen, liet binnengekomen zaken door ‘experts’ beoordelen en gaf die producten dan een prijskaartje mee dat niet meer te vergelijken was met die uit de eerste jaren van het bestaan van dit fenomeen. En echt, als ik ergens te gast ben in Nederland, zoek ik in de buurt of er een KLW (afkorting) zit die de moeite waard is. Soms vind ik daar dan iets van de gading, meestal niet. Daarbij speelt de prijs een belangrijke rol. Er zijn winkels bij die voor vergelijkbare producten nieuwprijzen vragen. Of meer zelfs.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: fri-922396-vw-t1-bus-polyflame-met-lampen-aan.jpg

Men is dan bij die uitbaters vaak uit het oog verloren dat sommige artikelen ook nieuw te koop zijn bij de Actionketen. Maar er zitten er ook tussen die wel weten hoe het moet. Pas wanneer men de experts (..) hun gang laat gaan en overal vitrines worden neergezet met ‘duurdere’ artikelen weet je dat je echt prijsbewust moet kijken. Dat is ook de lol van dat zoeken. En neem van mij aan, ik heb er voldoende ‘schatten’ gevonden waar ik met plezier naar kan en wil blijven kijken. Binnen het kader van de veranderingen zie je ook dat ketenwinkels van dit type worden overgenomen door nog grotere partijen. En dat dit niet meteen allemaal tot verbeteringen leidt. Zeker niet voor een verzamelaar als ik ben. Omgekeerd houdt het ook in dat ze lang niet alles meer bij je weg willen halen. Of zoals we onlangs meemaakten dat men de inlevering van dozen vol (vrijwel nieuwe) boeken niet meer toe stond. Want ‘men had al zoveel’. Dat zegt het nodige over het businessmodel bij die nieuwe ketens. Kringloop is in mijn optiek niet meer wat het was. Men mikt er overtallig personeel uit en waar de opbrengsten heen gaan is vaak niet meer duidelijk. De kruik en het water. Hoe lang gaat het duren?? Wij zoeken door, maar slaan inmiddels heel wat van die zaken bewust over. Niks te halen voor de kritische types zoals ik. Maar ja, ik kom ook niet om van de schaarste….Valt niet mee dat kritische verzamelen…. (beelden: archief)

De pop…

De pop…

Toen zij werd geboren kwam zij ter wereld uit liefde en wel met als doel anderen te bekoren. Haar naakte lijf werd aangekleed in de beste Schotse tradities. Lekker warm, met de kleuren die passen bij een fantasievolle clan. Zij werd opgemaakt, haar ogen omgeven door dat wat een jonge vrouw aantrekkelijk maakt. De haren gekamd, alles klopte. Daarna werd ze verpakt. In een mooie kartonnen huisje met uitzicht naar voren. En van de ene stad naar de andere verplaatst. Tot ze terecht kwam in een warm nest waar ze samen met haar gelijkvormige zussen werd uitgestald als ware zij een publieke vrouw. Als het huis werd opengesteld werd zij door de mensen die binnen kwamen uitgebreid bekeken. Soms beetgepakt en een enkele keer aangeraakt om te voelen of zij wel van voldoende kwaliteit was als real Scottish Girl. Op een goede dag werd ze uitverkoren.

Een Nederlands stel koos juist haar uit om mee te reizen richting hun eigen huis. Ze nam snel afscheid van haar klasgenoten in de winkel en verdween in een stuk papier en dan in een zak. En die zak later in een koffer. Na een paar uur heen en weer geslingerd te zijn en geen idee te hebben waar ze nu was, werd ze voorzichtig uit haar kartonnen huisje gehaald en neergezet in een glazen flatgebouw tussen allerlei lieden uit andere landen. Maar ook tussen teddyberen. Als het donker en stil was in het huis waar ze nu verkeerde spraken ze onderling met elkaar. ‘Waar kom jij vandaan? En jij? ‘. Iedereen vertelde dan zijn of haar verhaal. En zo hielden ze elkaar bezig. Geen van hen werd ouder, maar het stel dat hen had meegenomen wel. En op een dag bleef het stil in huis. Geen licht, geen lucht, gewoon stilte. En ze zagen vanuit hun glazen onderkomen hoe het huis om hen heen werd leeggemaakt. En op een dag werden ook alle medebewoners een voor een opgepakt en meegenomen. Waarheen wist zij niet. Zij zelf werd in een plastic verpakking gestopt. Ze hoopte dat ze terug zou reizen naar Schotland, maar ze eindigde op een plank in een kringloopwinkel in Almere-Haven. In vol ornaat, met haar warme kleding aan en een klein prijsstickertje om haar alsnog een nieuw onderkomen te verschaffen. Ze hoopte op een mooi leven bij iemand anders. Zette haar mooiste glimlach op en keek de passerende potentiele baasjes hoopvol aan. Zo zag ik haar ook, maar liep er toch aan voorbij….Maar hoop wel op een mooi nieuw huisje….Dat verdient ze…this flying Scotsgirl….(beeld: Prive)

De bank en de KLW…

De bank en de KLW…

Sommige mensen, ook in onze vriendenkring, weten alles te verpatsen via Marktplaats of soortgelijke platforms. Ons lukt dat maar zelden of nooit. Nou ja, als je gek bent op onderhandelen tot op de laatste tien cent, gekken aan je deur wilt krijgen dan wel afspreekt met mensen die vervolgens niet op komen dagen. Nou daar hebben wij geen trek (meer) in. Dus als we zaken hebben die nog te goed zijn om als afval te dienen brengen we die veelal naar de kringloop of bellen die lui op om het spul even te komen ophalen. Zo ook toen we onlangs de melding kregen dat we onze nieuwe zitbank mochten verwachten op een bepaalde datum (zie blog 23-4jl) en we dus onze oude trouwe driezits zitbank (2.20mtr breed) die ons en ons bezoek een kleine 9 jaar had gediend moesten opruimen voor die nieuwe zou arriveren.

Als je al iets afvoert naar de KLW is dat natuurlijk veelal niet splinternieuw. Los van de transportkosten koopt men bij die zaken in tegen nul tarief en zou je denken dat ze er blij mee zijn. Immers, wij komen ook wel eens in die winkels en zien dan dat men aardige prijzen weet te vragen voor artikelen die best wel een schoonmaakbeurt kunnen gebruiken. Maar goed, wij belden dus met een kringloper die niet te ver van ons woonadres gevestigd is. Men wilde die bank wel hebben, driezitter, grijze stof, kon en kan wat hebben en in goede staat. Dag later kregen we een mail. ‘kunt u even foto’s maken van de bank, dan kunnen wij even kijken of hij acceptabel is’. Vreemd.

Maar goed, wij foto’s gemaakt en doorgestuurd. Halve dag later de bevestiging. ‘Wij komen hem over drie dagen halen’. Prima geregeld dus. Zo leek het… Op de dag van afspraak de bank helemaal schoongemaakt, stofzuiger en borstel er over heen, hij zag er weer als nieuw uit. Maar toen moest hij nog het huis uit. Wij samen een poging gedaan het omvangrijke ding door de kamerdeur uit zijn vertrouwde plek te krijgen. Dat ging niet. Nadenken over hoe wel… Presley, onze grootste kater nam meteen plaats op de leuning van de bank en demonstreerde dat hij die bank als ligplek niet kwijt wilde. Nadat we die hadden bevolen op te stappen, slim als we waren, via de tuindeur, en dan via de keuken weer naar binnen, door de gang heen en dan naar buiten via de voordeur. Daar opgesteld, zeil er overheen (je weet maar nooit in NL of een vogel dan wel de regen ineens besluit zich over de bank heen ….). Toen die lui van dat tweedehands bedrijf er waren haalden we het zeil weg. De chauffeur keek naar de bank en zei…’maar er zit een vlek op’…Huh? Vlek? Waar dan? Nou ik zag hem uiteindelijk ook, aan de voorkant. Nu was dat de kant die nog wel eens wat zonlicht krijg in de zomer…zou verkleuring kunnen zijn. Na wat gehakketak namen ze hem toch mee. Anders dan wij deden, optillen, schuiven, haalden zij een karretje uit de wagen en zetten de bank daarop. Ik vond ons als gevers toch een stuk stoerder gezien de verrichte inspanningen. Bank was weg en wij moesten improviseren met wat stoelen tot de nieuwe meubels kwamen. Toen die eenmaal stonden zijn we de volgende dag toch eens naar die kringloopwinkel gereden. Had men die bank al in de verkoop? Ja hoor, prominent in hun showroom. Mooi prijskaartje, geen vlek te zien. Nog steeds niet…. Voor net 100 euro te koop….wel zelf meenemen….. Ik wens de volgende bezitters er veel plezier van. Net zoals wij hadden. (beelden: Prive)

We moeten vrezen voor goed lezen…

We moeten vrezen voor goed lezen…

En die kop slaat niet op mijn voorkeur om vrijwel nooit een of andere handleiding tot me te nemen als het echt niet noodzakelijk blijkt. Nee, het gaat meer in zijn algemeenheid over de voorkeur van veel (jonge) mensen om toch vooral niet te lezen. Men kijkt liever Tiktok-filmpjes of zoiets. Zelfs een stripboek is al vaak te veel gevraagd. En ik krijg ook niet de indruk dat men zich op veel scholen echt inspant om lezen tot een vermakelijk soort tijdverdrijf te maken. Als er een of andere religie achter die scholing steekt wil men nog wel eens wijzen naar de inhoud van een of ander boek waaraan men zich spiegelt, maar verder is het opnemen van geschreven tekst te veel moeite.

Dat heeft zo haar gevolgen. Het verarmt de algemene kennis, historische duiding en ook de eigen fantasie. Want een boek laat vaak ruimte voor invulling door de eigen geest van plekken of mensen waarover wordt geschreven. Ik vrees dat de generaties van pakweg voor 1975 nog wel tot lezen komen, immers mee opgevoed en gegroeid, daarna werd het nauwelijks meer gestimuleerd. De resultaten zien we bij de diverse kringloopwinkels. Daar staan in de schappen vol laag geprijsde boeken veel grote schrijvers van ooit. Zonder enig respect. Waren het toen mensen die door hun literaire prestaties ontzag of respect af wisten te dwingen, tegenwoordig zijn ze eigenlijk vergeten. Slechts de werkjes van zogenaamde ‘bekende mensen’ worden aardig verkocht.

Maar die lieden zijn na pakweg 3-5 jaar ook weer onderdeel van de grijze massa oud drukwerk. En echt, bij die tweedehands zaken zie je pas hoe snel en vergankelijk roem is. Ik zelf ben wel een lezer, ik heb er al eens eerder wat over geschreven. Maar heb wel zo mijn voorkeuren. Het moet wel ‘ergens over gaan’ en flauwekul is niet aan me besteed. En ik doe dat lezen met hetzelfde gemak in het Duits of Engels. Dat verbreedt de horizon. Dus die voorkeur gold en geldt ook voor schrijvers die zichzelf op een voetstuk plaatsen maar wiens proza voor mij nauwelijks door te komen blijkt. Ik heb er ook in blogland wel eens een paar van ontmoet. Ze deden zich voor als auteur van de nodige geweldige verhalen, maar als ik die tot me nam was het taaltechnisch vaak slecht in elkaar gestoken, zaten er spel- of stijlfouten in en was de kern van de story op pagina 1 al bekend en hoefde je eigenlijk niet meer verder te lezen. Ooit was er een stel van die lui die tijdens de week van het boekenbal een blogbal organiseerde voor al die zelf benoemde digitale auteurs. Ik deed nooit mee. Over het paard getild ben ik namelijk nooit, en ik geniet wel op mijn eigen manier van mijn toch onvergelijkbare talent….(…). Zouden meer echte broodschrijvers dit doen zou ook het boekenbal niets meer voorstellen. Maar werd er wellicht wel meer gelezen door de jeugd. Wie het weet mag het zeggen. Vooralsnog heb ik nog een voorraadje leeswerk liggen. Als ik 125 mag worden kom ik de tussenliggende jaren nog wel door. Jij ook? Ik ben benieuwd…. Lees ze intussen….En dank voor het lezen hier…(beelden: archief)

Ik voel ik voel wat jij niet voelt…

Het was best een vrij leven wat ze leidde. Ze had er zelf voor gekozen. Kon niet omgaan met haar familie en dat geloof dat haar steeds meer onderdrukte. Haar moeder die steeds maar vertelde wat ze wel en niet mocht doen. Wat hoorde of niet. Nou zij voelde wat voor die jongen die haar had uitgelegd wat haar lichaam voor plezier kon geven als ze bepaalde dingen met hem deed. En ze voelde vooraf dat het goed zat en achteraf ook dat het minder plezierig was dan ze vooraf had verwacht. Maar dat gaf ze niet toe. Ze dronk drankjes omdat haar vriendinnen dat ook deden en ze werd een beetje dronken. Voelde de volgende dag niet echt fijn. Ze voelde dat ze geen gevoel had voor autorijden. Ze probeerde het wel, haar vader betaalde de lessen, maar het werd niks. Ze voelde zich niet thuis in het verkeer. Ze voelde dat ze creatief bezig moest zijn. Haar handen maakten wat haar hoofd bedacht, maar verder vond ze school maar niks. Dus ging ze daar vanaf, huurde een garagebox waar ze met het bij de supermarkt verdiende geld net de eigenaar van kon betalen. Zocht bij kringlopen blanco schilderlinnen en kwasten, kocht wat verf en ging aan de slag met haar eigen creatieve uitingen. In de kou vaak en bij kaarslicht want de garage had geen licht of verwarming. Zij vond wat ze maakte prachtig maar ze voelde zelf wel dat er weinig mee te verdienen viel. Ze leefde als een clochard en zakte maatschappelijk steeds dieper weg. Kreeg op enig moment een uitkering omdat ze de garage opgaf als huisadres. Ze rommelde zaken bij elkaar die haar box omtoverden tot een soort woonplek. Inclusief een oud bed uit diezelfde kringloop. Maar ze voelde zich vrij en kon doen en laten wat ze wilde. Vaak kreeg ze eten van bekenden of zelfs buren die wel zagen dat ze af en toe even voor haar moesten zorgen. Op een nacht in de zomer had ze de deur van haar garage op een kier gezet en was na het schilderen in slaap gevallen. Ze voelde op enig moment iets wat ze nog niet eerder had ervaren….Toen ze wakker werd keek ze in het snuitje van een grote rat en sprong overeind…dat was een gevoel wat ze nog niet eerder had meegemaakt. Angst…afgrijzen. Eh ze besloot om huiswaarts te keren. Het was mooi geweest. Een warm gevoel maakte zich van haar meester…Naar huis…

Museum…

Museum…

Voor veel mensen is het hebben van een hobby of liefhebberij in feite min of meer een luxe aanvulling op een werkzaam leven. Ze weten alles van opera of kantklossen, doen aan klaverjassen, bouwen een treinenbaan op zolder of zitten elke avond voor de buis i v m het voetballen. Het zal je verbazen als je zou weten hoeveel mensen er doen aan dergelijke activiteiten. Dat is een grote meerderheid. Zeker in Nederland, maar vlak ook de Belgen, Duitsers en Britten niet uit.

Natuurlijk zijn er ook mensen bij wie het huis vrij is van ‘smetten’ en mensen hun onderkomen bijhouden als ware het een showroom van een meubelwinkel. Niks hobby’s! Het geld geven zij uit aan vakanties of merkkleding, ze rijden in een stevige auto en hebben uiteraard elektrische fietsen. Ik ben in mijn leven bij heel wat mensen op bezoek geweest en voel me zelf altijd het meest thuis bij hen die behoren tot de eerste categorie. Herkenbaarheid een logisch gevolg van die daar gevoelde warmte. Ik heb er een paar heel hoog zitten, zeker waar je als je binnen stapt meteen het idee hebt in een museum, veilinghuis of rommelwinkel te verkeren. Maar de mensen die daar wonen zijn vaak ook van de warmere soort en het praten over de al dan niet gedeelde passies een waar genoegen.

Je omringen met leuke of mooie (niet altijd waardevolle) stukken is ook een soort schil. Vervelen hoef je je niet en de kennis die je door research over het onderwerp dat je aanspreekt op doet bouwt ook mee aan je eigen kennis en ervaring. Kom daar maar eens om als je in een kaal huis verkeert en geen interesses hebt die op enigermate vergelijkbaar zijn met die lui waar ik het over heb. Zelf woon ik in een huis vol liefhebberijen.

Mijn mancave (speciaal gebouwd om alles wat ik leuk vind in onder te brengen) is mijn eigen miniatuurmuseum. Ik weet hier waar het over gaat, en waar het staat, bouwde een aardige bibliotheek op waarin al die interesses zijn terug te vinden, verzamel relevante foto’s en zo meer en geniet elke dag die me een evt. opperwezen geeft van wat ik zoal verzamel(de). Zoals dat hoort gecatologiseerd, gesorteerd en geregistreerd.

Nee, geen gerommel, gewoon goed doen. En dat leidt weer tot nog steeds voortdurende zoektochten in kringloopwinkels, op rommelmarkten of braderieen in het land of daar buiten. Een buitenlands bezoek is niet compleet als ik ook daar niet iets heb gescoord. Veel van mijn boeken over… kocht ik in Duitsland of Engeland waar de winkels op mijn interessegebied toch echt een stuk breder zijn ingericht qua aanbod. En dan heb ik dagen lang plezier met het lezen en bekijken van opnieuw (vaak) nieuwe informatie. Kortom, juist als het buiten frisser wordt en we op de bank zitten met iets lekkers, tel ik daar die lectuur bij op. Hobby’s zijn geweldig. Maar als je er niks mee hebt, ben je van harte welkom om even je commentaar neer te zetten. Maar als je wel gek bent op dit of dat….laat het zeker even weten. Warme woorden zijn dan jouw deel… (beelden: Prive-collectie)

Bionische man…

Bart heette de oudere man die ik observeerde tijdens een ‘bakkie’ bij een Zuid-Hollandse Kringloper een tijdje terug. Hij kwam aangewandeld op het typisch lage tempo van mensen die al een tijdje pensioen ontvangen en hun leven lang ‘hard hebben gewerkt’. Samen met zijn vrouw die Dinie bleek te heten liepen ze langs de aan de onze grenzende tafel waar net drie oudere zussen van elkaar plaats hadden genomen. Al snel had Bart door dat hij die zussen ‘kende’. Uit de conversatie die ik kon volgen bleek dat dit niet op een ‘Voice-achtige’ tot stand was gekomen, maar dat ze samen in een of andere straat in Leiuh hadden gewoond. In de vroegste jeugd. De drie zussen gaven antwoord op zijn vragen. ‘Woonden jullie niet naast die familie Bakkuh??’ vroeg Bart op typisch Leidse toon, en de dames bevestigden dat. En ook dat de leden van die familie vrijwel allemaal op sterven na dood waren intussen, want….net als zij zelf zeventigers en in slechte doen. ‘O’ stelde Bart trots vast, ‘maar ik ben zelf ook al 73 hoor en volgende week wor ik 74. Best een leeftijd. En ik moet zeggen, het gaat me nog goed af allemaal. Ook al heb ik dan een nieuwe schouduh en heup’. De dames begonnen toen te vertellen over hun eigen gezondheid. Van slechte benen tot een vals gebit, van pijntjes hier en daar, maar dat ze nog samen waren en genoten van het leven. Dat deed Bart ook, naar eigen zeggen, al keek zijn vrouw, die niets had gezegd tot dat moment aardig zuur. Toen Bart dan ook aangaf dat hij ondanks zijn kwalen nog alles deed en kon, mengde zij zich in het gesprek. ‘Nou ja…alles…’ en keek hem nog eens aan. Bart schakelde direct over op een andere frequentie. Dat hij zijn werk nog miste en zijn reisjes. En dat hij nu genoot van het vissen wat hij als hobby had opgebouwd. Op enig moment was het gesprek voorbij. De vrouw van Bart trok hem aan zijn mouw mee. ‘Nou dames, veel plezier en misschien tot ziens!’ zei hij flauwtjes. En net toen hij weg liep zei de derde zus aan het tafeltje, die nog niet zoveel had bijgedragen aan het gesprek…’Ik krijg volgende week ook een nieuwe schouder…kijk er echt naar uit…maar ja, ik praat er niet over…’. Bart en zijn vrouw hoorden het niet…die sjokten verder….Hij was al 73…..maar eigenlijk al tien jaar verder in zijn moeizame leven….

Afschrijving…

Afschrijving…

Een begrip dat in verschillende kringen een andere betekenis krijgt tegenwoordig. Ik ben vooral vergroeid met de economische kant van dat begrip. Afschrijving van roerende goederen meestal stevig, lineair en goed uitlegbaar. Immers een nieuwe auto die je net de showroom uitreed is na ingebruikname meteen een stuk minder waard dan die door jou betaalde aanschafprijs. Het waarom is economisch. Zouden we een buiten op straat gebruikte en aan invloeden van weer en wind dan wel een mateloos slechte of veel kilometers rijdende auto niet afschrijven zou hij altijd zijn nieuwwaarde behouden en komt de economie op dat punt tot stilstand.

De kracht van de afschrijving is dan ook dat we (in meerderheid het geval) anders tweedehands auto’s, motoren, of fietsen nooit zouden kunnen betalen. Het ene merk schrijft meer af dan het andere. Klein en zuinig behoren tot de gunstige afschrijvers, groot en dorstig tot de ongunstige. En dan speelt het land van herkomst, merk en ook imago een rol. Maar over het algemeen ben je na een jaar of drie bijna 45% van de nieuwwaarde wel kwijt. Rijdt je tegen een boom en vertel je dat nog na is de auto wellicht total loss en krijg je de dagwaarde uitgekeerd bij all-risk-verzekeringen.

Daarbij hanteert men vaak een net even andere restwaarde dan in de reguliere handel. Valt soms mee, in andere gevallen tegen. Een auto die tien jaar oud is nog steeds all-risk-verzekeren is dus een dure hobby, omdat de dagwaarde dan (enkele uitzondering daar gelaten) vrijwel nul is. Wat schrijft nog meer af dan auto’s? Nou meubels bijvoorbeeld. Die prachtige nieuwe zitbank die je net geleverd kreeg en neergezet in je huiskamer is direct tweedehands op het moment dat de billen het stof of leer beroeren. En raak je meteen meer dan 50% van de waarde op kwijt. Een jaartje gebruik maakt dat zitmeubel voer voor kringloopwinkel of marktplaats.

Ook boeken ondergaan dat lot. Kijk maar eens hoe snel die in waarde verliezen, als ze niet behoren tot de groep boeken die in kleine oplage zijn uitgevoerd, een bijzonder onderwerp beschrijven en/of in goud zijn uitgevoerd. Vraag en aanbod bepalen dan verder wat die fraaie en interessante boeken nog waard zijn. De rest is voer voor de shredder of kringloopwinkel. En daar zie je de vergankelijkheid van beroemde titels heel goed. Zoals onlangs het zeer goed verkochte boek ‘vijftig tinten grijs’ waarvan ik drie exemplaren zag bij een kringloper voor 25 cent per stuk. En in nette staat ook nog. Afgeschreven. Net als we sommige mensen doen. Kanslozen, sommige daklozen, drinkebroers, hongerigen, mensen die knel zitten in een oorlogsgebied of niet passen in onze denkwereld.

Afgeschreven. Verdreven. Maar veelal ook zonder meerwaarde voor de samenleving. Zou er een kringloopsysteem voor bestaan? Of inruilen mogelijk bij de Schepper als die al bestaat. Ik zelf heb die laatste al veel eerder afgeschreven. Te veel voorbeelden gezien van wat niet deugt in die schepping. En dat gaat dan echt niet om mooie auto’s, lekker zittende bankstellen, of een warm aanvoelend huis. En wat dat laatste betreft, de meeste huizen schrijven niet af maar worden steeds meer waard. Maar ja, die zijn ook onroerend. Maakt bijna ontroerend. Stenen gaan voor mensen….nog altijd…(Beelden: eigen archief)

Schrijvers…

Schrijvers…

O wat was het dedain soms groot bij al die schrijvers van net na WO2. Grote namen als Harry M, Van t Reve, of noem maar op.

Mensen die zich door hun vaak overschatte talent (..) verheven voelden boven het niveau van hun eigen lezers en zich graag beroepend op een zekere uitzonderingspositie omdat zij in staat waren een verhaal van a tot z uit te denken en op papier te zetten. Uitgeverijen verstevigden dat beeld. Goede schrijvers kregen op voorhand een stuk inkomen om zo te zorgen dat men niet in pure armoede alle verhalen moest neerzetten. Maar zij die succesvol waren deden toch goede zaken en waren in staat om zonder vakken te hoeven vullen bij de lokale supermarkt het leven door te komen. Maar velen werden geroepen, weinigen uitverkoren. De uitverkorenen, of zij die meenden dat zij daartoe behoorden, hielden ook bijeenkomsten waar zij ‘onder ons’ konden genieten van het op het schild tillen door critici en uitgevers.

Het bekende Boekenbal een voorbeeld van wat ik daarmee bedoel. De elitaire samenkomst van hen die toch op ander niveau over de wereld dachten dan zij die gewoon keihard werkten voor de kost. De grote namen verdwenen een voor een. Zelfs literaire beroemd- of bekendheid maakte niet dat de dood aan hen voorbij ging en zo werd het rustig op de trappen van de Stadsschouwburg aan het Leidscheplein. De nieuwe lichtingen schrijvers en schrijfsters namen hun plekken in. Heel anders geschoold, veelal vooral geluk gehad dat hun eerste boekje werd uitverkoren uitgegeven te worden. Maar ook hier was de spoeling dun. De lezers kozen veel vaker meer voor lichter werk, de nieuwe generaties nauwelijks verder komend dan een stripboek, sommigen daarvan vonden of vinden zelfs dat nog te hoog gegrepen.

De boekenbranche in nood, veel goede winkels gesloten bij gebrek aan klandizie. Verdween het dedain daarmee? Nee! Men denkt in sommige kringen nog steeds dat het talent om te kunnen schrijven een van God gegeven iets is. En dan moet je ook als zodanig worden behandeld. Veel tv-optredens van auteurs laten zien hoe men naar de wereld kijkt. Veelal met een links-kritische blik, sommige schrijvers met een stevige emigratie-achtergrond en de Nederlandse taal nauwelijks meester, maar wel aangehoord alsof ze door diezelfde God van dat talent zijn gezonden. Maar neem van mij aan dat veel van die schrijvers matig verkopen. Iemand die een aardige thriller schrijft komt een stuk verder en de alom verguisde doktersromans zijn de snellopers waarop veel uitgeverijen domweg draaien. Een goed verhaal altijd fijner lezen dan een ingewikkeld zwartgallig geheel. Vijftig tinten grijs zorgt voor veel belangstelling, zelfs in ons taalgebied, ook al is het verhaal flinterdun. De dame die dat schreef werd er aardig rijk door.

Zelfde geldt voor die dame die ‘De Zeven zussen’ uitschreef. Helaas onlangs overleden, maar wat een omzet draaide de uitgever bij deze boeken. Vooral vrouwen helemaal meegezogen in de verhaallijnen. Maar o wee, wat gaat het allemaal snel en relatief. Bij de Kringlopers in ons land ligt al dat gedrukte proza. Voor een prikkie. Soms gaan ze per kilo de deur uit. Boeken behouden hun waarde maar nauwelijks. De oude bekende Nederlandse schrijvers vaak nog bij ramsj-winkels te vinden. Maar de jongste generaties hebben geen idee meer wie dat zijn. En dat zegt veel over onze cultuur. Lezen is uit, schrijvers niet meer bekend, veel uitgeverijen verdwenen en het Boekenbal vooral een zuipfeest voor mensen die graag gezien willen worden. Kortom, alles is relatief. Ook het beroemde auteurschap. Al blijft die Bijbel natuurlijk wel een aardig werkje dat het nog steeds goed doet. Het best verkopende boekwerk uit de geschiedenis. Maar zou een van de hoofdrolspelers zich verwaardigen bij het Boekenbal een vaste plek te claimen op de trappen van dat theater?? Vast niet. En dat is misschien wel een wijze les. Alles is relatief, roem ook.

Leeshonger…

Tuurlijk, ik kan als ik me nooit meer druk zou maken over de zaken die ik hier nog wel eens te berde breng, tot het einde der dagen met mijn in de eigen bieb verkerende boekwerken lezend de tijd doorbrengen. Geen behoefte meer aan een nieuwe uitgave. Gewoon de voorraad eens benutten waartoe hij is bestemd. Naslagwerken komen me overigens dagelijks vaak van pas. Je wilt soms wel even een paar feiten op hun waarheidsgehalte toetsen. Ik doe op dat punt meestal veel uit de bol, maar soms…. Kortom, boeken te over in ons huis dat toch veel weg heeft van een bibliotheekfiliaal. Wij zijn nog echte lezers van papieren gedrukte boeken. En sommige daarvan ruiken ook heel specifiek. Heerlijk. Soms even drie boeken door mekaar heen. Stripboek er tussendoor voor de smaak, maar ook wat zwaarder werk. Vrouwlief meer in de fictie, ik vooral in de non-fictie geïnteresseerd. Maar dat voldoende hebben staan is nooit reden om waar mogelijk niet even te neuzen naar iets wat ik nog niet in huis heb.

En vrouwlief doet dat op haar manier net zo. Het was en is dan ook bijna frustrerend dat we niet zonder ‘gedoe’ even kunnen binnenstappen bij een boekhandel of een goed gesorteerde kringloopwinkel. Al zijn die laatsten tegenwoordig niet meteen goedkoop, toch vind je er wel eens zaken die best bijzonder zijn. Maar al dat gedoe bij de ingang, je bent als je een beetje gaat winkelen bijna schoonmaker van mandjes en handjes met diploma. Jeminee, het ongedwongen kijken is bijna niet te doen. Toch weet ik dat ergens weer nieuwe dingen te vinden zijn die mijn leeshonger zouden kunnen stillen. Maar dat geldt voor meer dingen die me interesseren of aan de smaak appelleren. Net als de zgn. ‘huidhonger’ is ook de leeshonger stevig gegroeid in de afgelopen maanden. Is dat een goed of slecht teken? Heb ik dan nooit genoeg van het een of het ander? Kennelijk is dat leesvoer in de jeugd zo aantrekkelijk gemaakt dat ik vanaf boek 1 dat ik in mijn eigen kamer had staan ben uitgegroeid tot beheerder van een aardig archief.

Ook weer uitgelezen…..

Zal veel mensen van mijn generatie niet verrassen, want ik hoor/lees veel van hen die hetzelfde meemaken. Leeshonger, en niks fijner dan met een boek op de bank of in bed. Op het moment dat ik dit schrijf lees ik ondertussen een boek over alle zaken die met Amsterdam van doen hebben, daarnaast een boek over de luchtoorlog in Europa tussen 1914-45, een boek van Geert Mak over de politiek en samenleving vanuit zijn standpunt en een van mijn maandelijkse uitgaven (in miniboekvorm) over de actuele situatie in de luchtvaart. Daarnaast nog bladen, om het over de sociale media met al hun leeswerk maar niet eens te hebben…….. Ben jij ook zo’n lezer? Ik lees er graag over….(Beelden: Eigen bieb)