De oude straat….

De oude straat….

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: amsterdam-ouke-baas-straatbeeld-ostade-24170caa-a67f-45ca-9ab9-ddcf67cc535d.jpg

In het Amsterdam-Zuid van mijn jeugd was het in veel straten een drukte van belang en een bedrijvigheid die zijn weerga niet kende. Midden tussen alle woonhuizen vond je mkb-ers, horeca, technische bedrijven, (in ons geval) een verhuisbedrijf etcetc. Als we de dagelijkse boodschappen moesten doen hoefden we niet met de auto of bakfiets onderweg, al die winkels vond je op enkele stappen afstand van het woonadres. Van de groentenman tot de kolenboer, van de melkman tot een woninginrichting.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: amzsterdam-ostadestraat-sneeuw-ruimen-22072aa2-12b7-492f-be9f-c7fcd900533f.jpg

Op iets verdere afstand (100 stappen) zat een drogist, een kapper, speelgoedwinkel, bakkerij (3 binnen een straal van enkele honderden meters) en drankenhandel. Dat bracht een lekker druk verkeersbeeld met zich mee want die mensen hadden vaak ook klanten in de omliggende straten (waar het aanbod van winkels anders was) en die werden bediend met bakfietsen van de ouderwetse soort of met die toen in zwang zijnde driewielers van Tempo of Goliath. Het autoverhuur- annex truckbedrijf niet ver van ons huis domineerde de straat, al was het maar omdat daar ook een benzinepomp voor de deur stond en men ook nog eens een smeerbrug kende waar men onderhoud deed aan de vehikels uit de buurt waarvan de eigenaren vaak apentrots vertelden over de avonturen die men met de intussen al flink gebruikte Opel of Hillmann had beleefd.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: van-ostadestraat-317-amsterdam.jpg

Een ander verhuurbedrijf zat een stukje verderop in de straat en die twee kenden een ware concurrentie. Voor een nieuwe radio of televisie hoefde je ook de straat niet uit want precies naast ons huis zat de lokale leverancier van dat spul. En kon je in die oude tijd via de etalageruit soms voetbal of films volgen. Kortom, het waren levendige straten en dito tijden. Als ik er nu eens naartoe wandel om te zien hoe het er anno nu uitziet constateer ik dat o.a. door sanering van oude panden en nieuwbouw i p v dat oude spul de sfeer van vroeger totaal is verdwenen. Net als al die mkb-ers. Geen een van die winkeliers is terug te vinden, hun panden van vroeger nu vaak omgebouwd tot woonhuis voor mensen die geen trappen meer op of af kunnen. De grote jongens verhuisd naar buiten de stad, de supermarkten vaak met hen. Veel winkels van toen nu soms internetcafe, koffieshop of iets anders. In de hoofdstraat veelal vage restaurants uit een ver land. De nieuwe bewoners van de yuppensoort en gewend aan online-shoppen waardoor de bestelwagens van Albert Heyn, DHL en PTT Post af en aan rijden. De trottoirs breed versperd door de nieuwe bakfietsen en e-bikes van het even nieuwe importvolk. En uit sommige huizen klinkt de muziek uit verre landen. Niets blijft zoals het was, dat is prima hoor, maar als ik er dan even doorheen loop vraag ik me toch wel af of het leven er nu zoveel beter op geworden is. Ons oude woonhuis is totaal verdwenen, net als de meeste buurpanden gesloopt i.v.m. de vooruitgang in de jaren 70 en 80. Niets herinnert meer aan die tijd van toen. Niet dat ik daar een traan om laat hoor. Ook ik verhuisde al snel naar elders. En snap niet zo goed wat mensen daar zo aantrekt die nu goud-geld betalen voor een etage van 45m2. Maar het laat me wel terugdenken naar die tijd dat het leven nog simpel was. De kerk (verdwenen) om de hoek, net als de lagere school (ook verdwenen). De werkgelegenheid ook weg, slaapstraten kwamen er voor in de plaats. Dorps geluk in de grote stad. Maar zooooooo ssssssaaaaai… (Beelden: archief)

Zestig jaar

Zestig jaar

Stel u voor…een kleine menneke leeft in een wijk vol mobiele impulsen. In een gezin waarin dat mobiele ook een grote rol speelt.

Trucks, bussen, trams, auto’s, motoren, brommers, het kwam allemaal voorbij en voegde heel wat observaties toe aan het jonge leven van de hoofdpersoon. Daarbij telden we dan op dat veel vliegtuigen die van/naar Schiphol opereerden dwars over de stad heen vlogen omdat het banenstelsel van die luchthaven zo was dat aan/uitvliegroutes de bebouwing van de stad wel moesten ‘raken’.

Nu waren indertijd toestellen met zuigermotoren en propellers normaler dan de latere jets en wilde er nog wel eens een van die aandrijfbronnen ‘afpikken’. Kwam er een Super Constellation of DC-7C op drie ipv vier motoren voorbij. Het waren voor mij, hoofdpersoon in dit verhaal, jubeltijden. Ik kende al snel alle autotypen en bouwjaren uit mijn hoofd, wist welk type vliegtuig wanneer waar heen vloog en wilde dat in miniatuur kunnen nabootsen.

Op 20 december 1960 startte ik dat wat nu nog mijn collectie kan worden genoemd. Op schaal, kinderlijk, maar wel met een eigen naam en een soort businessmodel. Nadoen wat ik zag. Imiteren en ook innoveren. Het werd een jaar of twee later een hobby die een hele groep mede-gekken deed meedoen en zo ontwikkelde zich een gevoel voor zakendoen en indeling van bedrijven. Over en weer. En door het werk van toen, opgeteld met de studies uit die tijd, tot een soort professie verheven. Tuurlijk veranderde die liefhebberij.

Werd breder, omvatte documentatie, fotografie, later ook auto’s en natuurlijk mijn liefde voor dat ene merk met die vliegende pijl. Veel van wat ik als jong mens had bedacht en voortgebracht nam ik mee als bagage en dat werkte goed. Zelfs in het echte leven. Acties en reclame, ach, ik maakte al advertenties op mijn jeugdige leeftijd, is het dan gek dat je dit later nog goed kunt? Of dat jouw eigen reclamebureautje wordt genoemd naar dat ‘bedrijfje’ uit je jeugd? Nee toch zeker!

Trouw aan de uitgangspunten. En dit jaar dus het zestigjarig bestaan. Al is veel veranderd en soms verwaterd. De wereld om ons heen, de kijk op economie en luchtvaart of mobiliteit. Niet dat ik dat persoonlijk nu anders zie, maar de wereld verlinkst en noemt dat vergroening. Lawaai was vaak muziek voor mij, is nu een gruwel voor nieuwere generaties. Niet opgegroeid met het idee dat je voor elke euro (toen gulden) die je verdiende keihard moe(s)t werken. Men houdt liever de hand op of vraagt de baas om een Tesla. Ik vier in stilte dus en koester. Noem me maar een nostalgisch type, ik kan er mee leven, al dik zestig jaar vandaag. (beelden: Yellowbird)

Jeugdige indrukken en geloof…

St.Willibrorduskerk buiten-de-vesteIndrukken uit het verleden kunnen veel stempels zetten op het latere volwassen leven van mensen (wellicht ook bij dieren..). Wat we in onze jeugd meemaken, horen of zien nemen we mee in onze vergaarbak aan herinneringen waarmee we later onze smaak, voorkeuren of beslissingen inkleuren. Mijn eigen jeugd speelde zich af in een wonderlijke mengeling van auto’s en vliegtuigen, een buurt vol winkels en een groep vrienden die allemaal zowat vanuit hetzelfde startpunt richting toekomst gingen. Ik schreef al eens eerder een verhaaltje over de keuzes die toen al werden gemaakt op basis van afkomst of inkomen ouders. Dit keer gaat het meer om de keuzes die je maakt met in het achterhoofd wat je zoal zag en hoorde thuis. Zo was ik een katholiek kind. In de jaren dat dit geloof nog zwaar drukte op de parochie om de grootste kerk van Amsterdam heen. De invloed van het geloof op sociaal gedrag, op onderwijs en hoe je in het leven stond was groot. De sociale druk om de kerk te bezoeken ook.

Studebaker Starliner wit 279548713_a7457fd55b_mToen ik daar al op jeugdige leeftijd van los kwam, eigenlijk met dank aan mijn oudere broer, raakte ik nooit helemaal kwijt dat kerken best mooie gebouwen zijn als ze bijvoorbeeld door bouwmeester Cuypers werden opgezet. Het dogma van de kerk dat alles wat niet katholiek was als ‘afvallig’ of ‘heidens’ moest worden gezien bleef me altijd (zij het verwaterd door eigen ervaringen)bij. Ook al doe ik dan zelf niets meer aan beleving van dat geloof, dan nog. De vakjes in de bol werken nog steeds na. Geldt ook voor de automerken waarmee ik opgroeide. Sommige daarvan kleurden mijn leven, anderen vond ik altijd suf en onbetrouwbaar. Nooit bezeten en zelden bereden. Een Amerikaanse Studebaker als ‘Company Hack’ voor mijn in auto’s handelende stiefvader zorgde voor een grote voorkeur voor dit soort sleeën, tot ik er als volwassen ventje zelf een stuk of drie had bereden.

LKC-SPL-dateunkLeuk, maar onbetaalbaar! Vooroordelen speelden een grote rol, rijk bekommerde zich niet om arm, en armoede of nog erger, domheid maakte kansloos. Leren, leren en nog eens leren. Het werd er in gestampt. En dat is me altijd blijven achtervolgen. Niets aan het toeval overlaten, uitzoeken en opslaan. Dat er door overvliegende vliegtuigen in die jaren indrukken werden gestempeld in mijn ziel vol voorkeuren zal niet verrassen. Het was alsof iemand me leidde om vliegtuigen als hobby te gaan zien, als beroep, als passie. Maar daarvoor moet je dan geloven in….. en dat is nog steeds een grote twijfel. Meer nog dan die vogel waar ik tegenaan kijk in de spiegel. Daar twijfel ik veel minder aan. Zouden meer mensen moeten doen….

Kerstbomenjacht

WP_20150104_003Ik moest er ineens aan denken toen ik onlangs aan het begin van deze nieuwe maand langs een ondergrondse vuilcontainer in onze buurt liep en daar een vijftal kerstbomen zag liggen. Afgedankt, weggedaan, opgebruikt. Los van het feit dat die groene afvalhoop daar niet hoorde te liggen, de vrachtwagens die deze containers legen zijn niet ingericht voor het weghalen van dit soort groen afval, bedacht ik me dat de wereld van de jeugd wel erg is veranderd sinds ik zelf daar niet meer toe behoor. Immers, in onze jeugd was een afgedankte kerstboom ‘buit’. In onze straten woedde namelijk in de dagen tussen Kerst en Oud en Nieuw een ware slachtpartij over die oude bomen. Die werden in de meeste straten bij het wisselen van de jaren op een stapel gemikt en in de brand gestoken. En wie de meeste bomen had, maakte het fraaiste vuur. Dan kwamen mensen uit de hele straat bij elkaar en wensten elkaar een gelukkig nieuwjaar. De volgende ochtend om 8 uur smeulde dat vuur nog. Die jachtpartijen deden we in georganiseerde vorm. Net als een militaire operatie. Bewapend met stokken en ander wapentuig dat paste bij de leeftijd. En we waren wel zo vrij om in belendende straten ook te zien of we wat door concurrerende groepen verzamelde en soms bewaakte bomen konden roven. De kerstbomenjacht was er een ‘op leven en dood’ en daarbij vielen nog wel eens slachtoffers.

WP_005744Meer dan een bloedneus of blauw oog hielden de strijders er overigens niet aan over, maar toch…. Soms hadden wij het spannend. Dan kwamen er ook bij ons groepen uit andere buurten langs en wilden de door ons verzamelde bomen net zo weghalen als wij bij de ‘buurstraten’ deden. Gelukkig was onze groep in aantal redelijk groot, maar ik herinner me nog een jaar waarin ineens lui uit Amsterdam-Oost onze woonbuurt doortrokken. Getalsmatig waren ze flink groter dan wij en ook de leeftijd van de jonge mannen die daarin meeliepen overtrof die bij ons gemiddeld ook flink. Gelukkig waren de automonteurs van de in onze straat gelegen garage graag bereid om een handje te helpen en werd de situatie met veel gedreig over en weer afgesloten. Het vuur op oudejaarsavond was er des te leuker door. Dat zelfde garagebedrijf verzorgde ook vaak wat extra’s voor op het vuur. Oude houten pallets, maar ook lege vaten en soms zelfs accu’s gingen op het enorme vuur dat op een pleintje in onze straat traditioneel werd aangestoken. Geen wonder dat die vlammen pas doofden als wij al lang en breed in bed lagen.

willibrorduskerk-amsterdam-4-sloopToen ik zelf niet meer in die straat of buurt woonde ging die kerstbomenjacht nog lang door. Al was het door de geparkeerde auto’s lastiger geworden om dat vuur zo te maken als vroeger gebruikelijk was. Een jaar is er zelfs een VW verbrand naar ik hoorde. En tegenwoordig is de traditie in die oude buurt die zo vernieuwd werd en voorzien van heel andere bewoners, volkomen verdwenen. En worden kerstbomen bij het grofvuil gelegd, bij de vuilcontainer en kijkt er niemand mee naar om. Zou het met Zwarte Piet op termijn ook zo gaan? Als die dan maar niet op de brandstapel eindigt…

Rammelgevoelig

1044759_403165286467631_2147198073_nZet mij in een of ander vervoermiddel en ik hoor altijd wel ergens een rammeltje, piepje of kraakje. Beroepsdeformatie, zeker,  al had ik dat vroeger ook al. Ik kan er niet tegen dat een met zorg in elkaar gestoken vervoermiddel ineens aan doet als een door een stel malloten afgebouwde wasmachine te keer gaat. Wellicht iets wat ik van thuis mee kreeg. Mijn stiefvader was een techneut van de bovenste plank en die hoorde als het er op aan kwam elke rammel in de carrosserie of motor snel en wist meteen waar het zat. Die gave nam ik over. Ik hoorde dingen die hij niet hoorde. Zoals versleten spoorstangen of knikjes in schokdemperbenen. Rammels in het dashboard zijn mij geen gruwel. Maar vooral die in het rijdende huis van een auto, daar waar de inzittenden verblijven, storen me mateloos. Ik had dan ook, toen ik nog beroepsmatig in het ‘vak’ zat, veel begrip voor klanten die ‘gek werden van een rammel’. Waarbij het me opviel dat juist monteurs die rammels niet hoorden. Ook een vorm van deformatie, selectieve doofheid. En men vond mij een zeurpiet. Immers, een auto die rammelt ‘leeft’. Jaja, mar als je daar al je spaargeld aan hebt besteed wil je echt een rammelvrije auto. Nu waren de toleranties van toenmalige auto’s bepaald minder streng bepaald. Dus er rammelden heel wat auto’s. De een wat meer dan de ander maar toch. Soms kostte het tien proefritten over klinkerwegen om de klacht weg te werken. Kostte veel tijd, maar de klant was koning. Waarbij die techneuten mij, als commercieel ingesteld type, maar weinig vertrouwden op mijn woord of waarneming.

Model Renault 4 Fourgonette altAkASJFAzzNvVQTUMv9j9HnsDPzzV_0hsSYPiwv5jvS94Nee, men ging vaak zelfstandig aan de slag om het euvel te verklaren en evt. op te lossen. Soms lukte dat, vaak niet. Luisteren naar een klant is vaak een weinig voorkomend talent van graag met hun handen werkende ambachtslieden. En dus kreeg je een bepaalde auto soms drie, vier keer terug in de werkplaats en werd er veel geklaagd. Is dat veranderd? Nee! Ook nu nog blijkt het lastig te zijn om een rammelklacht te duiden. Terwijl de moderne auto geen rammelbak meer is. Veel van die carrosserieen worden gemaakt met behulp van robots, die kennen geen ‘maandagochtenden’ of afleiding door het kijken naar leuke vrouwelijke collega’s. Nee, een auto hoeft niet meer te rammelen en als je naar de aanschafprijzen kijkt zou het zelfs gewoon ‘verboden moeten worden’. Toch is er af en toe een moment van twijfel. Zoals ik onlangs had. Een resonantie ergens vanonder de auto vandaan die zich alleen voordoet op extreem ongelijke wegen. Op elke andere straat of weg hoor je niks. Maar toch….. Al een keer na laten kijken, men ‘had het gevonden’. Maar op de terugweg naar huis bleek die rammel er nog steeds te zijn. Vervelend, maar vooral omdat je dan niet helemaal serieus wordt genomen. Dus we gaan nog een keer langs bij de dealer die verder zijn werk naadloos doet waar het vraag en aanbod betreft. Hoor ik een paar dagen later van een goede vriend in een soortgelijk model een bijna gelijk verhaal. Rammeltje, vooral op hobbels, onderkant auto, terug geweest en zonder resultaat. Is dat niet toevallig? Zit 200 kilometer tussen die dealerbedrijven en de merken (sub van een groter Duits)verschillen ook. Toch familie?  Rammels, het kan vervelend zijn.. Vooral als ze niet worden gevonden…..Ik ga even fietsen…..zit trouwens een tik in….ook zoiets…..