Modelbouwer…

Modelbouwer…

Toen ik onlangs, rond 20 december vorig jaar, meldde dat ik alweer 60 jaar bezig ben met mijn verzamelingen, gaf ik niet meteen aan waar die hobby’s ooit mee startten.

Met name plastic modelbouw speelde daarbij toch een cruciale rol. Mede doordat mijn oudere broer nog wel eens in de weekenden werkte aan een oorlogsschip of een of ander vliegtuigtype werd ik geinspireerd om daar ook eens iets mee te doen. Nu kostten die eerste plastic modellen niet zo veel. De Engelse firma Airfix leverde indertijd plastic zakjes met een bouwtekening opgevouwen als afsluiter. Vouwde je die uit kon je als jong iemand al snel een Spitfire of Stuka bouwen. Maar ze hadden ook auto’s en boten in de aanbieding en dat spul kostte niet de wereld.

Met wat zakgeld kon je er mee aan de slag. Naast kant-en-klaar gekochte modellen op een wat kleinere schaal, kocht ik de meeste van die kits als puber in schaal 1:72. En schilderde dan met zgn. Humbrolverf de hele reeks in mijn eigen camouflagekleuren. Later kwamen er grotere modellen bij. Zoals dat ging in die tijd waren de meeste kits weergaven van toestellen die nog maar kort daarvoor actie hadden gezien tijden W.O. 2. En zo leerde ik ook het nodige over al die toestellen die toen elkaar bevochten. De wonderlijke Duitse toestellen, of die lichte Japanse jagers. Maar ik had natuurlijk het meeste op met de Amerikanen en Engelsen.

Aan Russen dacht ik toen nog niet. Modelbouwen werd een passie en soms kon ik er wel drie per week in elkaar zetten toen de inkomsten dat toelieten. De collectie groeide en al snel maakte ik van oudere modellen weer nieuwe door ze samen te voegen of qua beschildering te verbeteren. Was ik op school een van de slechtste leerlingen op handenarbeid-gebied, dit ging me goed af. Door de jaren heen kwamen er van overal en nergens nieuwe modellen op me af. Een echte modelbouwer heeft altijd voorraad staan en komt nooit tekort. Wat wel akelig is, op de schalen waar ik bouwde, waren die kant en klare modellen soms wel sta in de weg’s. Want een Spitfire in 1:72 is wel iets anders dan een B29, of een (latere) Tupolev 114 verkeerskist die ooit het grootste verkeersvliegtuig ter wereld was.

Op schaal steekt zo’n ding al snel een centimeter of 80 uit. Dus dat werd scharrelen om al die kisten op te slaan. En anders dan veel bouwgenoten gooide ik ze niet weg na een bepaalde periode. Nee, ik koesterde. Want er zat soms erg veel werk in en vertegenwoordigden toch een bepaalde waarde. Ik werd lid van een wereldwijde club van modelbouwers, zelfs voorzitter van de Amsterdamse afdeling van die club, maar dat was uiteindelijk toch niks voor mij. Andere mensen, vreemde mentaliteit en veel afgunst. Het duurde een paar jaar, toen was ik weer gewoon zelfstandig modelbouwer. Later heb ik ook nog wel eens auto’s gebouwd.

Dat ging prima, maar beviel me toch minder. Wat ik wel erg leuk ben gaan vinden is om oude en afgeragde automodellen weer te restaureren en ze dan als bijna nieuw weer uit te stallen. Ik combineer niet bij elkaar horende modellen die anderen weg gooiden weer tot iets aardigs. Restaureerde mijn oude Dinky Toys en geniet weer van hun glans en uitstraling. Zeker in tijden van lockdowns en erger zijn dit liefhebberijen die me bezig kunnen houden. Velen zal die lol wel voorbijgaan. Mij niet. En dan die jacht op speciale zaken. In de hele wereld gedaan. Zelfs de buitenlandse relaties moesten er soms aan geloven. Voor geplande tentoonstellingen een speciale kit mee laten nemen naar Nederland, in ontvangst nemen (na betaling), snel bouwen en schilderen en dan uitstallen. Het is me vaak gelukt. En de Tsjechen wisten het ook al. Als die malloot uit Nederland kwam moest hij ook langs bepaalde winkels….. Zij soms lachen, ik ook, van geluk. Als ik weer iets nieuws kon toevoegen wat hier niet te vinden viel. Kortom….Leuke hobby….en tijdloos, dan wel niet leeftijdgebonden. Zelf ook een hobby die al in de jeugd begon?? Ben benieuwd! (Beelden: Yellowbird collectie)

Zestig jaar

Zestig jaar

Stel u voor…een kleine menneke leeft in een wijk vol mobiele impulsen. In een gezin waarin dat mobiele ook een grote rol speelt.

Trucks, bussen, trams, auto’s, motoren, brommers, het kwam allemaal voorbij en voegde heel wat observaties toe aan het jonge leven van de hoofdpersoon. Daarbij telden we dan op dat veel vliegtuigen die van/naar Schiphol opereerden dwars over de stad heen vlogen omdat het banenstelsel van die luchthaven zo was dat aan/uitvliegroutes de bebouwing van de stad wel moesten ‘raken’.

Nu waren indertijd toestellen met zuigermotoren en propellers normaler dan de latere jets en wilde er nog wel eens een van die aandrijfbronnen ‘afpikken’. Kwam er een Super Constellation of DC-7C op drie ipv vier motoren voorbij. Het waren voor mij, hoofdpersoon in dit verhaal, jubeltijden. Ik kende al snel alle autotypen en bouwjaren uit mijn hoofd, wist welk type vliegtuig wanneer waar heen vloog en wilde dat in miniatuur kunnen nabootsen.

Op 20 december 1960 startte ik dat wat nu nog mijn collectie kan worden genoemd. Op schaal, kinderlijk, maar wel met een eigen naam en een soort businessmodel. Nadoen wat ik zag. Imiteren en ook innoveren. Het werd een jaar of twee later een hobby die een hele groep mede-gekken deed meedoen en zo ontwikkelde zich een gevoel voor zakendoen en indeling van bedrijven. Over en weer. En door het werk van toen, opgeteld met de studies uit die tijd, tot een soort professie verheven. Tuurlijk veranderde die liefhebberij.

Werd breder, omvatte documentatie, fotografie, later ook auto’s en natuurlijk mijn liefde voor dat ene merk met die vliegende pijl. Veel van wat ik als jong mens had bedacht en voortgebracht nam ik mee als bagage en dat werkte goed. Zelfs in het echte leven. Acties en reclame, ach, ik maakte al advertenties op mijn jeugdige leeftijd, is het dan gek dat je dit later nog goed kunt? Of dat jouw eigen reclamebureautje wordt genoemd naar dat ‘bedrijfje’ uit je jeugd? Nee toch zeker!

Trouw aan de uitgangspunten. En dit jaar dus het zestigjarig bestaan. Al is veel veranderd en soms verwaterd. De wereld om ons heen, de kijk op economie en luchtvaart of mobiliteit. Niet dat ik dat persoonlijk nu anders zie, maar de wereld verlinkst en noemt dat vergroening. Lawaai was vaak muziek voor mij, is nu een gruwel voor nieuwere generaties. Niet opgegroeid met het idee dat je voor elke euro (toen gulden) die je verdiende keihard moe(s)t werken. Men houdt liever de hand op of vraagt de baas om een Tesla. Ik vier in stilte dus en koester. Noem me maar een nostalgisch type, ik kan er mee leven, al dik zestig jaar vandaag. (beelden: Yellowbird)

Osdorp

WP_20141202_016Oer gezellig is het er altijd. En dus reizen we ieder jaar opnieuw af naar Amsterdam-Osdorp. Voor hen die dat niet weten, dat is een zgn. ‘Tuinstad’ aan de buitenste rand van onze hoofdstad, ontwikkeld na de Tweede W.O. om veel arbeiders te helpen aan een moderne flat. Intussen is dat een wijk vol multiculturele zaken, maar bleven de tuingebieden aan de rand gewoon bestaan. Een van de ondernemers die daar zetelen is het zgn. Tuincentrum Osdorp. Lokaal een bedrijf met een grote naam en faam, niet in de laatste plaats door hun jaarlijkse wintermarkt. Die wordt opgezet rond een werkelijk gigantische maquette vol scenes en huisjes van het merk Lemax. Ik schreef er een paar jaar geleden al eens wat over op mijn vorige mening blog.

WP_20141202_001Elk jaar weer verrast Osdorp met nieuwe opstellingen en ook aanbiedingen. Het is daar zo groot dat ze een kabelbaan hebben kunnen aanleggen waarmee kinderen en ouderen over alle scenes heen worden gebracht om van boven nog eens te kijken naar al dat leuks dat ongeveer in schaalgrootte 1:48/50 voorbij trekt. Dat je dan geïnspireerd raakt is logisch. Ook wij beginnen met een minidorpje dit jaar, al was het maar omdat onze lieve zwarte (maar vooral zeer actieve) kater de eerste proefkerstboom al deskundig sloopte. Dat wordt niks dus, tijd voor een alternatief. En dat vonden we met wat spullen die een dorpje maken tot een genot om naar te kijken. De inspiratie halen we in Osdorp. Net als de straatverlichting, wat details (denk aan auto’s, een opoefiets met standaard, hondje en figuurtjes).

WP_20141202_019Met simpele middelen als een transformator en wat handige stekkers krijg je de boel verlicht. En dan heb je een kleine afspiegeling van de echte wereld, en sneeuwt het als je dat zelf wilt. Een mengeling van Charles Dickens en de omgeving anno 2014. Nieuw dit jaar was een hele reeks gevels uit Amsterdam. Prachtig, en met wat trambanen en een heus grachtje er voor een aanlokkelijk aanbod. Ware het niet dat de prijs per huisje best pittig bleek. Net als in het echte leven zijn grachtenpandjes ook bij Lemax en Osdorp duur. Minstens vijf tientjes per stuk. Wellicht iets om elk jaar eentje te halen. Tegen de tijd dat je dan een half straatje vol hebt weet je niet meer waarom je het eigenlijk doet. Hoe dan ook, gouden handel. En Osdorp weet dat.

WP_20141202_022Het was er dit keer opnieuw bijster druk, hele busladingen oudjes worden hier gedropt, en die bewegen zich dan weer tussen de schoolklassen door die hier ook naar al die lichtjes en bewegende scenes komen kijken. Dat er dan en passant ook nog naar de prachtige kerstdecors op ware grootte wordt gekeken is logisch. Zeer verzorgd hier, zeker in vergelijking met andere tuincentra waar we ook al keken. Osdorp is een leuk uitje, een aanrader, maar als je niks wilt kopen, laat de portemonnee dan maar liever thuis. Voor je het weet ben je ‘’om’. Precies zoals ons overkwam….

Speelgoed in Oosterhout

WP_005634Het was echt stom toevallig dat we aanliepen tegen een van de leukste speelgoedmusea die ik in Nederland ooit heb bezocht. En ga er maar vanuit dat ik er een paar heb gezien. Met als oermodel en voorbeeld het London Toy and Model Museum dat ik ooit een paar maal bezocht in het Londense Kensington en waar ik echt naar adem hapte over al die uitgestalde leuke waren voor een liefhebber. Maar in Nederland kom je ook dit soort uitstallingen tegen. Vaak aan de bescheiden kant, soms zonder dat er echt thema’s te vinden zijn en in andere gevallen weer een beetje als noodzakelijk kwaad. Terwijl je toch best iets kunt maken van een speelgoedcollectie. De geschiedenis van dat spul en de speelwaarde in de toekomst, maken dat je met wat aandacht en een beetje ruimte veel kunt uitstallen waar bezoekers iets mee kunnen. Nou, dat vond ik dus in Oosterhout. Het zgn. Speelgoed en carnavals Museum Op Stelten aan de Zandheuvel 51, in die Brabantse stad (km. Of 20 van Breda) is een aanrader van jewelste. WP_005670

Men zetelt sinds niet al te lang (alles oogt fris en nieuw) in een oud schoolgebouw en elk voormalig lokaal is ingericht met een thema. En juist dat maakt het zo aantrekkelijk. Van poppen tot Meccano, van trapauto’s tot sleetjes, van kijkdozen tot Dinky Toys of vliegtuigen. En alles wat kan werken functioneert ook. Je voelt je als volwassene voor even kind en als verzamelaar van veel van die spullen kom je herkenbare stukken tegen. Er lopen mensen rond die waar nodig het een en ander te vertellen hebben over onderdelen van de collecties. Wat ik zelf erg leuk vond en vind, grote kasten waar je achter deurtjes en in laatjes weer wordt verrast door uitgestalde deelcollecties of muziek- en lichtshows. Een prima manier van exposeren en een voorbeeld voor menig speelgoedmuseum met ‘naam’ of ‘faam’. Er is ook een zaal ingericht voor het fenomeen carnaval. Heb je er niks mee? Toch even doorheen lopen want je wordt opgevrolijkt door de klanken uit de diverse luidsprekers en snapt na wat leeswerk iets meer van deze wonderlijke katholieke traditie in het zuiden van ons land.

Loop je uiteindelijk naar de uitgang is die slim gezeteld in een nieuw gebouwde horeca-afdeling waar je tegen schappelijke prijzen iets kunt nuttigen. Er is ook een miniatuur shopje, maar daar is het aanbod buitengewoon mager. Aardiger is de zaal met zgn. wisselende exposities.WP_005672 Dit keer ingericht door een particuliere verzamelaar van K-MEXX constructiespeelgoed. De man bouwde er enorme kermisattracties van die je individueel via een druk op de knop kunt laten functioneren. Zeer indrukwekkend. De toegang tot het museum kostte ons 5,50 per persoon, boven de 65 jaar krijg je een euro p.p. korting en kinderen krijgen zelfs nog meer korting. Mocht je in de buurt zijn, toch eens langs gaan mensen. Een straatje verderop ligt ook nog een bakkersmuseum. Niet door ons bezocht vanwege de tijd, maar deze combi is alleen al een reden om een keer naar Oosterhout af te reizen.