Aansluitend op wat ik op 13/11 jl beschreef kom ik nu terecht bij een verhaal wat ik jullie niet wil onthouden. Er zijn mensen die heilig geloven in de particuliere marktwerking in de zorg. Nu heeft die ons tot nu toe vooral giga-hoofdkantoren vol medewerkers van zorgverzekeraars opgeleverd, veel administratieve rompslomp en fikse stijgingen van de kosten per Nederlandse burger, maar ook een zorgsysteem dat ons doet uitstijgen boven het niveau in veel buurlanden of de Derde Wereld. Een van de zaken die de laatste jaren steeds meer op de schop zijn gegaan is die van de ouderenzorg. Men sloot verpleeghuizen, zorgklinieken en zo meer en ‘bespaarde’ zo op de zorgkosten voor die ouderengroepen. Niet erg als het jou zelf niet treft, maar als je dan met een mens op hoge leeftijd moet gaan leuren of zeuren om een plekje in een of ander oord waar nog wel zorg wordt verleend is er iets mis met het systeem.
Een van de familieleden op hoge leeftijd werd onlangs door omstandigheden zodanig onwel dat ze in het AMC (waar ik in die wachtkamer vertoefde..) op de Eerste Hulp terechtkwam. Na vele onderzoeken werd bedacht dat zij werd uitgeplaatst naar de niet te ver van het het grote ziekenhuis vallende wijkkliniek van de Stichting Cordaan. Een geweldig idee. In een door het AMC aangestuurde kliniek waar men volwaardige medische zorg kan verlenen die met name oudere patienten weer op de been kunnen helpen. Een eigen kamer, altijd mensen om je heen die je helpen, doktoren die er alles aan doen om je beter te maken dan wel niet verder te laten aftakelen. De aandacht en intenties van dit personeel is er buitengewoon professioneel, geen probleem te groot. Maar…. Om een of andere idiote reden die komt vanuit die zelfde zorgverzekeraars moet deze kliniek zeer binnenkort sluiten. Het personeel komt op straat te staan, de boel wordt omgebouwd en de oudere patienten geloosd. De paniek en chaos groot, de ontevredenheid ook.
Maar de aandeelhouders bij de verzekeraars kijken tevreden toe. Hun winstuitkering komt tenminste niet in gevaar. Het goede werk van deze vorm van zorgverlening telt kennelijk minder of niet. En direct gevolg, waar men nu vanuit ziekenhuizen in de omgeving mensen kan overdragen die extra zorg behoeven en anders een bed in de ziekenhuizen zouden bezetten, komen deze patienten na 1 december a.s. dus wel in die positie. En dat vind ik schandelijk. Voor ons familielid zoekt men nu een passende oplossing. Pleegzorg zal vermoedelijk de oplossing moeten bieden. Naar huis terug geen enkele optie meer. Daarvoor is de conditie te slecht. Maar telkens als we met haar bezig zijn zien we ook die arme mensen die hun uiterste best doen maar weten dat hun banen op de tocht staan. Een dikke schande! En bij toeval dat wij dit nu zelf meemaken. Anders ontgaat je dat volkomen. Tientallen mensen op straat gezet, het is vaak niet meer dan een nieuwsbericht. Ik heb al aangeboden dat als ze met spandoeken of borden de straat op gaan ik mee kom doen met de demonstratie. Want dit is een niet te begrijpen beslissing! (beelden: internet)
Als ik iets van mijn moeder heb overgenomen, dan toch vooral een zekere reservering ten aanzien van de medische zorg. Witjassen zijn vaak mensen van het slechte nieuws, de pijn, de vervelende behandelingen. In die corona-ellende neem ik overigens diep de pet af voor deze beroepsgroep hoor, maar wel genuanceerd. Laten we wel zijn, ze doen hun werk, daarvoor hebben ze gestudeerd en wij zijn geen patienten maar klanten. Zoals ik mijn leven lang klanten ook heb verwend en verzorgd. Maar mijn verhaal gaat dit keer over een andere soort witjassen. De huisartsen onder hen. Toch normaal gesproken de eerste lijn-verzorgers van ons aller fysieke welzijn. Vroeger waren dat mensen die omdat ze gestudeerd hadden en niet meer behoorden tot de kappers/chirurgijnen waartoe ze ooit werden gerekend, status hadden opgebouwd. Als wij vroeger al naar de huisarts moesten, kinderen hadden nog allerlei kwalen die je kon toeschrijven aan de jeugd of contact met straatvuil, want wij speelden daar nog, dan toch wel naar die ‘ene’ waar mijn moeder veel vertrouwen in had. Die zetelde in het chique Amsterdam-Zuid, waar hij in een duur pand de beneden-etage huurde en had omgebouwd tot praktijkruimte annex wachtkamer.
Hij had een Indisch verleden zo ging het verhaal en was naar mijn idee al een oudere heer toen ik heb wel eens bezocht. Dat was niet te frequent want deze arts deed de meeste kleine ingrepen zelf. Hij knipte zweren open en zo meer, of stak steenpuisten door, kwalen die je toen veel meer zag dan nu. Mijn moeder ging naar hem wel toe als ze iets mankeerde, doorverwijzen had geen enkele zin, daar deed ze toch niet aan mee. Als de huisarts het niet wist dan was het klaar. In geval van grote nood, kwam deze man ook naar ons adres en behandelde of bekeek ons ter plekke. Dat gold ook voor de (voor mij nieuwe)huisarts die ik leerde kennen na mijn trouwen. Die was al in de familie van vrouwlief en zetelde in een nog wat chiquer deel van Amsterdam-Zuid. Werkte op dezelfde wijze. Je kon met alles bij hem terecht, zelfs injecties tegen de meest gruwelijke tropische ziekten als je op reis ging. En als het er op aan kwam bezocht hij ons in zijn statige Volvo.
We hielden hem aan tot het niet meer ging en hij omwille van de leeftijd zijn praktijk opdoekte. Daarna, we waren intussen verhuisd naar het Nieuwe Land, kregen we wisselende huisartsen in een ‘Gezondheidscentrum’ dicht bij onze nieuwbouwwijk. Een goede band opbouwen was er niet bij. Men keek, vroeg vooral aan jou als patient wat jij dacht dat je mankeerde, en stuurde door. Naar specialisten in het lokale ziekenhuis of soms in Amsterdam. De nieuwe zorg, het nieuwe denken. Maar echt leuk was dat niet. Toch waren we tot dat centrum veroordeeld. Nadat we de polder verlieten en terugkeerden naar het 020-gebied kregen we na wat zoeken een nieuwe (vrouwelijke) huisarts. Van de ouderwetse soort. Praktijk aan huis, aardig, Tsjechisch van geboorte, luisterend oor, maar ook wel met een doorverwijzingsdrang. Later ging haar praktijk samen met die van een aantal andere huisartsen, een tandarts en nog wat therapeuten en vormde zich een nieuw medisch centrum. Handig wellicht, maar voor mij geen verbetering. Tuurlijk wordt je geholpen, maar men heeft de arm al bijna standaard richting ziekenhuizen wijzend in de omgeving. Helpt niet meer dan nodig is en neemt tien minuten voor een gesprek of onderzoekje. Blijft lastig. En geeft meteen een drempel om met bepaalde klachten ter plaatse te gaan. Nog even los van de huidige ellende dat je pas na lang aandringen over een paar dagen terecht kunt. Nee, die oude huisartsen waren zo gek nog niet. Vertrouwenspersonen en in staat om ook op huisbezoek te gaan. Kom daar nu nog maar eens om. Ik chargeer het wat natuurlijk. Past bij de tijd. Maar wie van jullie heeft nog een goede band (voor zover nodig..) met de huisarts van dienst? En altijd dezelfde?? En ook tevreden over advies en communicatie??? Ik ben benieuwd….
Natuurlijk, ook ik ben jong geweest en kan me dus nog goed herinneren hoe ik toen omging met een simpel gegeven als gezondheid. We waren gezond al hadden we als kinderen in onze familie best last van de ziektes die de leeftijd zo typeerden. Ze kwamen allemaal voorbij. Al was het maar omdat ik met een oudere broer zowat alles van hem erfde als hij net klaar was met uitzieken. Maar echt ellendige zaken kwamen niet voorbij. En indertijd werd er bij ons thuis gerookt als een ketter, ging de drank nog weleens rond en was dit gedrag wat bij veel van mijn toenmalige vrienden thuis te bespeuren viel. Je leed ook kou soms. Immers een CV was niet voorbehouden voor veel kinderen in de jaren vijftig. Een kolenkachel was al best comfortabel, maar in onze slaapkamer stonden bij vorst de ‘bloemen’ op de ramen. Toch groeide je vrijwel zorgeloos op. Ik moest twee keer worden geopereerd aan een ingegroeide teennagel. Niet fijn, maar na een paar dagen kon het verband er af en liep ik weer als een kievit. In mijn pubertijd viel ik nog wel eens op mijn snavel door onbesuisd brommer rijden.
Schaaf- en brandwonden waren mijn deel, maar altijd knapte ik er aardig snel van op. Reden om nog harder te rijden, nog minder te letten op de rest van het verkeer. In mijn werk dacht ik ook niet echt na over risico’s, er werd gesjouwd en getild en op enig moment werden zelfs auto’s beetgepakt en opzij geduwd als dat zo uitkwam. Ergens zat daar wel een keerpunt in dat onbeschadigde fysieke imago. Want op een dag bleef ik tijdens dat tillen krom gebogen staan. Er was iets verrekt in de rug. En de pijn was wel zo heftig dat ik best een paar dagen was uitgeteld. Later velde deze kwaal me nog meerdere malen. ´Je wordt ouder pappa´…..jaja. Naarmate ik langer mijn levensjaren kon tellen kwamen er best wel wat kwaaltjes bij. Links, rechts, boven en onder. Het ene wat vervelender dan het andere. Maar toch. En om mij heen zag ik de voorheen jongelieden en meiden die ik al zo lang kende hetzelfde lot ondergaan.
Of soms zelfs wegvallen. Dan waren ze geveld door een ziekte waar niet tegen te vechten viel. Dat blijft best heftig en onbegrijpelijk. De onkwetsbaarheid maakte plaats voor realiteitszin en relativeringsvermogen. Gezondheid is niet vanzelfsprekend. Onlangs maakten we het weer mee bij de liefste vrienden denkbaar. Euforie over de geboorte van een kind die omsloeg in diep verdriet toen bleek dat gezondheid niet zomaar komt of mag worden gezien als iets dat erbij hoort. Soms moet je er heel erg hard voor knokken. Zeer verdrietig makend. En ook weer even goed om over na te denken als je weer eens denkt dat jou nooit iets zal overkomen. Want dat denken vrijwel alle mensen op deze aarde, zeker als ze net als ik op jonge leeftijd maar weinig hebben meegemaakt. Zij die vanaf de jeugd moesten knokken weten precies wat de prijs is die je betaalt als je niet zo gezond bent vanaf de start of kansarm als het leven cadeautjes uitdeelt. Ik wilde het toch maar eens gezegd hebben……Hoe kijk jij aan tegen dit onderwerp? Gezegend geweest of altijd moeten knokken??
Altijdmijnmening 