In 1967 en 1968 vierden we ooit vakantie in het Noord-Hollandse plaatsje Callantsoog. Mooi gelegen aan de kust met hoge duinen en een breed strand was het er prima toeven. De toenmalige nog wat uitgebreider schoonfamilie en ik hadden het er prima naar de zin. En door de afstand en de smalle wegen er naartoe leek het heel ver weg. Onlangs waren we vanwege droevige omstandigheden rond een lieve vriendin die op de eerste dag van haar vakantie ongelukkig ten val was gekomen en terecht kwam in het ziekenhuis van Den Helder, toch in het Noord-Hollandse, dus op de weg terug langs de kust en een tussenstop gemaakt in die oude vakantieplek. Nou daar was wel iets veranderd sindsdien. Helemaal vol gebouwd met nieuwe vakantiebungalows, drukke toeristenwinkels, en de nodige horeca.
Meest opvallend, voertaal lijkt er Duits geworden. Zelfs veel aanduidingen bij winkels en horeca in de taal van de nu kennelijk zo geliefde gasten. Na wat gewandeld te hebben in de duinen en op het strand (prachtig), kregen we toch wel wat trek en streken uiteindelijk neer op het terras van Brasserie Brasil. Anders dan de naam wellicht doet vermoeden bleek dit een leuk ingerichte gelegenheid met een brede Nederlandse kaart. Na 17.00u gaat de keuken echt van start daar en valt er van alles te beleven op culinair gebied. We werden bediend door een dame in de 50+ categorie die ons in het Duits aansprak. Nadat we duidelijk maakten Nederlandse gasten te zijn, ontdooide ze meteen. Excuses, ze praatte de hele dag in die vreemde taal, was blij dat er Nederlanders langs kwamen. Efficient werden we geholpen en keken om ons heen.
De Duitsers die er zaten met hun gezinnen en honden (beesten vrijwel overal welkom in Callantsoog) genoten net als wij van de zon of de schaduw onder de grote luifel van het restaurant. Wij bestelden intussen allebei een pannenkoek. Ik eentje met ananas en slagroom (even geen dieet…) vrouwlief iets met een hartiger beleg. Intussen genoten we van onze drankjes. De service bleef vriendelijk en voorkomend. Een tussenstop in het toilet liet zien dat die brandje schoon was. Men schat dit kennelijk hoog in. Binnen zaten wat groepen (Duitsers..) te genieten van gastvrijheid en lekkere hapjes. Gemoedelijke sfeer. De pannenkoeken waren meer dan voortreffelijk en dat maakte deze tussenstop tot een van de betere. De dame die ons had bediend rekende ook af, wilde beslist geen fooi, ze was heel blij met onze aanwezigheid en vertelde nog dat ze over een jaar met pensioen zou gaan. Lijkt mij voor deze zaak een verlies. Want alles opgeteld maakte zij dat cijfer 10 voor de geboden prijs/kwaliteit zeer verdiend is. Mocht je dus in die streken verkeren, sla Brasil niet over. (Beelden: eigen/website)
Zoals naar traditie ieder jaar intussen, bezoeken we samen met onze Soester vriendjes een Duitse stad voor de Kerstmarkten daar en voor wat extra gezelligheid samen. We deden al eens eerder (2x)Dusseldorf, Essen, Duisburg, Aken, Keulen, dit jaar viel de keuze op Dortmund. Vanaf Utrecht gezien zo’n beetje de verst gelegen stad in het Ruhrgebied, maar dat mocht de pret niet drukken. Nu was ik samen met echtgenote zelf al eens een paar dagen in Dortmund te gast geweest, een jaar of zeven eerder, en ik vond het toen wel een aardige maar ook wat grauwe stad. Enorm veel nieuwbouw en ook de nodige lopende bouwprojecten. Maar goed. Ons (heel bijzondere) hotel bleek in het centrum te liggen dit keer, en de ingang naar een van de zes met elkaar verbonden kerstmarktlokaties lag letterlijk op 50 meter afstand om de hoek van dat nachtelijk onderkomen. En het aanbod aan lekkers en leuks was hier in Dortmund enorm.
Net als de grootste kerstboom van Duitsland die maar liefst 45 meter hoog reikt en 170 ton zwaar is met het fundament meegeteld. Opgebouwd uit 1700 sparrenbomen uit het belendende Sauerland, voorzien van bewegende engelen, 48.000 (LED)lampjes en met een opbouwtijd van 4 weken is dit op de Hansa-Platz een waanzinnig trekpleister natuurlijk. Men heeft hier in Dortmund ook podia staan tussen de vele stallen en huisjes, waar om de zoveel tijd iets wordt opgevoerd of gezongen of gespeeld. Ook een reuzenrad deed haar werk. De sfeer is in Dortmund gemoedelijk, en het aantal bezoekers aan die kerstmarkten groot. Opvallend daarbij, niet te veel Nederlanders. Die kom je in andere steden rond deze periode wel veel tegen.
Toch apart. Dortmund is bij ons niet zo bekend kennelijk. Onterecht want er is naast die kerstmarkten genoeg te doen. Enorme winkelpaleizen, leuke lokale winkels die typisch zijn voor Duitsland, aardige kroegjes, eetzaken met de heerlijkste gerechten, bedenk het en het is er. Wij genoten van dit alles in goed gezelschap. Om o.a. in de donkere avonduren te zien hoe dit fenomeen ‘Weinachtsmarkt’ een echt begrip is in die Duitse steden. Hele teams van bedrijven komen bij elkaar met een verlichte muts op de bol, drinken zich een glas en kakelen over alles wat in stad of land speelt.
Dortmund verraste ons dus. En zeer positief. Deze kerstmarkten en wat er omheen zat waren opgeteld leuker dan we de afgelopen jaren meemaakten in steden die op dit gebied een grotere naam hebben opgebouwd en via slimme promotie ook veel Nederlanders of Belgen weten te trekken. En je moet wel erg ongevoelig zijn voor het fenomeen van die Kerstmarkten wil je niet iets aardigs op de kop kunnen tikken wat in ons land echt nergens te vinden is.
Dortmund is zoals gesteld wel een stukje rijden. Je kunt er trouwens wel goed in de binnenstad parkeren, kost niet te veel (Dagkaart 12 euro) en veel van het aantrekkelijke ligt op loopafstand van de vele parkeergarages. Verwacht geen oud centrum met mooie vooroorlogse panden.
Die zijn hier door de oorlog schaars. Maar de sfeer is er niet minder om. En voor shoppers is het toch een paradijsje, zonder de dure chique van Dusseldorf of het wat kitscherige van Keulen. Aanrader voor liefhebbers! En bij ons met grote stip bovenaan het lijstje geplaatst. (Beelden: Yellowbird)
Als men mij vraagt welke talen ik zoal beheers refereer ik direct aan mijn eigen taal waar ik nog steeds trots op ben, maar zeker ook aan het Engels een gradatie minder Duits en ook nog wat woorden Tsjechisch. Dat ik gedag kan zeggen in het Fins, weet wat een vliegtuig is in het Russisch of drie zinnen in het Frans neem ik maar niet serieus mee in de overwegingen. Voor je het weet zit je vast in een gesprek dat door een overijverige Rus of Fransoos met je wordt gevoerd in zijn/haar eigen taal, maar waarvan je dan al snel geen snars meer snapt. Toch moet je met die talenkennis best een beetje oppassen. Ook al leerde ik al Engels op de lagere school, verrijkte ik mijn kennis van die taal door het lezen van bladen en boeken of het kijken naar films en zo meer, pikte ik vooral veel op tijdens mijn werkzame periode op Schiphol en later in het autovak, native speaker ben ik niet.
Geldt ook voor het Duits. Ik kan het goed lezen, snappen als men tegen me spreekt, maar moet soms wel even nadenken over bepaalde zinnen als ik daar weer eens vertoef. Ik merk ook dat je naar mate je deze talen niet dagelijks gebruikt toch wat gaten krijgt in de zo gekoesterde kennis. Dat bleek me onlangs toen ik in gesprek raakte met een van oorsprong Amerikaanse dame die in Engeland woonachtig vooral op het vasteland van Europa trainingen verzorgt. Zij sprak nauwelijks Nederlands dus dan zet je als ridder in de nood een schakelaar om en begint met een gesprek in de haar eigen voertaal. Dat verliep prima hoor, en we konden vaak heerlijk lachen als we het hadden over de internationale politiek of de vreemde gewoonten van Duitsers en Nederlanders. En toch voelde ik dat er soms even in een bijna verroest stukje van de hersenpan moest worden gezocht naar de juiste uitdrukking voor een bepaald begrip.
Oefening baart kunst natuurlijk, maar ik oefen tegenwoordig na het werkzame leven dan toch weer net even te weinig merkte ik. Met dat Duits ligt dat toch wat anders want daar komen we zo regelmatig dat je wel in die taal moet spreken omdat men je anders domweg niet begrijpt. Bij ons laatste bezoek aan het Duitse land tijdens de recente augustusmaand zagen we weer eens hoe een Nederlandse dame van iets gevorderde leeftijd meende dat Nederlands een internationale taal is en wel zal worden begrepen door de Duitse winkelmedewerkers als je maar hard genoeg spreekt. De service-gerichtheid van die beroepsgroep maakte dat ze kreeg wat ze wilde, maar het blijft toch een beetje genant dat gedrag. Ooit zag ik bij dat geweldige programma ‘We zijn er bijna’ van MAX hoe een van de caravanners op een markt trachtte om een Nederlandse groente te bestellen in een land waar men nauwelijks weet waar Nederland ligt. Zij sprak Nederlands op de markt en de kooplieden uiteraard hun eigen taal. En het mooiste was de quote van de dame achteraf: ‘ze spreken hier ook echt geen woord over de grens!’. Wat ze nog meende ook. Kijk, dan heb ik mijn punt wel gemaakt. Oefening, kunst, kennis, instelling, begrip. Daarmee kom je een eind. Met puur Nederlands niet. En dat begint al kort na de grens….
Altijdmijnmening 