Vroeger..beter??

Vroeger..beter??

O, o, wat is het toch een lastige tijd tegenwoordig…..vroeger was het toch echt een stuk beter!

Je hoort het sommige mensen met een verlangen naar die vroegere jaren vaak zeggen. Het leven was simpeler, althans dat is de redenatie, je had minder last van criminaliteit en andere ellende en je wist tenminste wie je vrienden of vijanden waren. Ik heb de leeftijd bereikt dat ik een beetje overzicht heb van hoe fijn dat leven vroeger wel niet was. Niet alles was zo fraai als het nu wel eens wordt voorgesteld, al maakt het wel iets uit hoe oud je bent. Mensen die geboren zijn in de jaren 70 of daarna hebben toch een andere geschiedschrijving voor ogen dan ouderen. Ik stam uit de periode van na de oorlog en weet nog goed dat voor ongeveer iedereen in onze woonbuurt of op de scholen die ik bezocht, keihard werken nodig was om de eindjes aan elkaar te knopen. De oorlog had er hard ingeslagen. Er was maar weinig keuze aan leuke of lekkere dingen in de toenmalige kruidenierswinkels, de eerste supermarkten beschreef ik al eens eerder.

Je had een slager in de straat, bakker, melkman, kolenboer, en waar wij woonden ook een sigarenwinkel, annex -minimarkt (ja, ook toen al) en een radio/tv-winkel waar welgestelden hun eerste zwartwit-tv konden kopen. Een auto was voor de meeste gezinnen een brug te ver, een brommer kwam eerst, maar veelal moest je met het toenmalige openbaar vervoer of op de fiets om ergens te komen. Geloof bepaalde tot welke clan je behoorde. En je behoorde niet om te gaan met anders denkenden. Zelfs niet in de Amsterdamse buurt waar ik opgroeide aan de zuidkant van de Amstel.

De opleiding dus ook in de eigen kring. Daarbij verplicht naar de kerk, streng begeleid door de daartoe aangestelde ‘broeders’. Ouders hielden van tucht en orde, dus deed je iets fout kreeg je er van langs. De mattenklopper was geduldig. En heus, dat was heel normaal. Net zoals die katholieke opleiders er fysiek op los sloegen als je afweek van de norm. En dat in klassen waar 35-40 leerlingen meer normaal dan uitzonderlijk waren. Hoezo individuele aandacht? Feit is ook dat die wereld van toen op kindniveau geen echte diversiteit op etniciteit kende. Een enkel Chinees gezin, soms een kind uit een Italiaans gastarbeidersgezin, maar verder? Allemaal Hollandse koppies. De echte immigratie vaak gekomen uit Drenthe of Friesland. Van veel verder kwam men niet. De huizen van toen waren veelal keurig netjes met de beschikbare middelen overeind gehouden huurwoningen. Vaak stammend uit de 19e eeuw waar men in etages boven elkaar woonde. Ons huis bestond uit drie officiele kamers, maar we hadden ook een tussenkamer die als slaapkamer voor de ouders diende, een aparte keuken met het toilet daarachter en op zolder een separate opbergruimte. Het was voor die tijd niet eens zo gek allemaal.

Men was al blij een halve woning te kunnen krijgen in de toen ook al krappe Amsterdamse woningmarkt. Is er veel veranderd? Nee, niks! Internationaal ook niet. Oost en West bestreden elkaar in Korea, later in Vietnam, Cuba, het Midden-Oosten. Men smeet atoombommen op atollen, dreigde met raketten. Over milieu werd niet moeilijk gedaan. Immers je was al blij als de kolenkachels brandden. En met wat geluk en vakmanschap deden ze dat. Uitstoot was een non-issue. Gold ook voor auto’s en brommers. Een deel reed op tweetakt, daarvan slaan nu alle alarmbellen groen uit van ellende, maar toen was dat een efficiente en veel voorkomende aandrijfbron.

Mensen die uiteindelijk een auto bezaten maar het onderhoud lastig konden betalen deden dat dan vaak zelf wel even en lieten de oude olie uit het vehikel dat ze wilden vertroetelen zo in het riool lopen. Wassen deden ze de auto langs openbare stromen, het vuile water werd daar prima afgevoerd. Gold ook voor het toenmalige atoomafval. In vaten, verpakt in oude schepen en die dan laten zinken in Noordzee of oceaan. Was voor later zorg. Pas ergens in de jaren tachtig veranderde er het een en ander. Omdat we 15 jaar eerder pas het juk van de jaren vijftig van ons af konden schudden. Een mentaliteit die naar spruitjes rook of naar wierook. Ik maakte het allemaal mee. Leerde er van. Nooit meer terug naar die tijd. Genieten van het moderne leven. Nooit meer geknecht, armoede, godsdienstbeknotting, of de middeleeuwen. Ik snap dus niet dat er mensen zijn die dat wel zien als ultiem. Zij die het wel doen moeten het maar zeggen. Ben benieuwd wie hier ook dat verleden zo koestert dat het roze ziet. Want ik doe dat niet……En ik gaf maar een paar voorbeelden uit die oude tijd! (Beelden: Archief)

Verjaardag met terugwerkende kracht…

Gisteren, ja echt, was de meninggever jarig. Voor de zoveelste keer in mijn leven. Met hen om me heen die me dierbaar zijn. Het weekend benut om iedereen die langskwam te laven met spijzen en drank. En te genieten van de gesprekken. Een verjaardag is een bijzondere gelegenheid. Men viert met je mee dat je wederom een kalenderjaar in je eigen leven verder bent gekomen. Terwijl je daar soms niks speciaals voor hoeft te doen. Gaat veelal vanzelf. Behalve als je iets mankeert. Dan is het een al dan niet medisch wonder. Relativeren is een kunst. Moet soms wel. Gek genoeg neem ik op mijn huidige leeftijd de volgende verjaardag niet zo snel meer voor vanzelfsprekend. Laten we wel zijn, ik heb al heel wat mensen om me heen, ook uit de digitale wereld, en ook vaak jonger dan ik zelf ben, gedag moeten zwaaien. Verdwenen in de geschiedschrijving, voor altijd hemelen. Dus zo eenvoudig ligt het allemaal niet. Geldt ook voor de vele presentjes. Ik geniet er vaak nog steeds van.

Kan me van vroeger herinneren dat een verjaardag iets was om echt naar uit te kijken. Want als je mazzel had kreeg je dit of dat wat je ‘altijd al wilde hebben’ en dan op die dag echt bleek te zijn aangekocht door toen nog liefhebbende ouders en/of familie. In de praktijk een paar jaar meegemaakt, maar in ons gezin was later een of andere uitvlucht ook zo gemaakt en kreeg je toch echt iets anders dan verwacht. Toch koester ik nog steeds bepaalde zaken die ik op jeugdige verjaardagen ontving. En doe ik dat tegenwoordig ook wat met de herinneringen aan mensen die het feestje compleet kwamen maken. Tantes, ooms, neven, sommige nichten, oma van moeders kant. Allemaal lekker aan de hapjes en drankjes en zeker aan de rookwaar die toen nog gewoon op tafel stond. Ik had (heb) de pech dat januari een lastige maand is. Immers, koud en net na de dure kerstdagen.

Hielp niet echt bij het binnenhalen van al te veel groots. Maar ja, wie geeft daar om als je met ‘liefde’ bent omgeven? Gelukkig werd dat later toen ik meer volwassen was anders. Nog even de tradities volgehouden en op de verjaardagen allerlei lieden uitgenodigd die er ‘bij hoorden’. Maar dat verplichte opzitten en pootjes geven begon steeds meer tegen te staan. Dus decennia lang op eigen initiatief gewoon afgeschaft. Wel lekker eten met de geliefde(n), maar echte vieringen gestaakt. Tot ik min of meer besefte dat het leven niet zo maar iets is, maar een gift die je moet koesteren. Dus nu maar weer een bescheiden viering. Je weet maar nooit. Even kijken wat ik zoal verkreeg…..Zal ik dat spul eindelijk uitpakken dan???? Hoe vieren jullie eigenlijk de eigen verjaardagen en welke herinneringen heb je aan de jeugdige jaren en familiebijeenkomsten rond dit soort festiviteiten??? Ben benieuwd…