Veel mensen reageren in hun leven op impulsen waarbij ‘winnaars’ worden gevraagd terwijl ze zelf niet veel meer dan middelmatige scorers zijn of waterdragers in het peloton. Hoe dat komt? Veelal wordt het veroorzaakt door wat de directe omgeving van je vindt. Niet zo gek overigens, want wij vinden natuurlijk allemaal dat we door een Hogere zelf uitverkoren zijn voor onze positie in de maatschappij, sport of andere prestatie en zij die ons verwekten willen dat gevoel nog wel eens versterken. De ene cultuur is meer van ‘doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’ dan de andere. Maar prinsen en prinsessen komen overal even veel voor. En dat zelf benoemde verheven gedrag of het idee dat jij echt uitblinkt in wat je doet helpt veel voor het ego, in de omgang met een team is dat lastig. Zet tien topscorers in een team bij elkaar en er helpen geen tien Louis van Gaals meer bij om de gestelde doelen te bereiken. Immers; ieder voor zich en God voor ons allen! Opvallend is toch dat wij als mensen vaak het idee hebben dat wij zelf uitstekende teamplayers zijn, terwijl we dat bewezen niet zijn. Of dat we denken te kunnen zingen terwijl de ruiten bijna barsten van de valse klanken. Geldt ook voor zelf benoemde schrijvers. Ik heb er heel wat voorbij zien of horen komen, wat men dan al produceerde was veelal voor de eigen familie nog wel aardig, maar voor een groot publiek ongeschikt.

Vervelend is wel dat je ziet dat veel bedrijven sollicitanten zoeken die in feite allemaal moeten voldoen aan een bepaald uniek profiel. Ze moeten vaak over zoveel talenten beschikken dat een normaal mens daar nooit aan kan voldoen. Vaak al een indicatie dat de HR-functionaris die de advertentie zette, zelf ook niet tot de meest verlichte soort behoort. Het verschil tussen vraag en aanbod is dan ook vaak groot. En zo kiest men voor mensen die zichzelf als top-of-the-bill verslijten maar het in de praktijk zelden waar maken. Na een half jaar kan de advertentie dan meestal opnieuw in de krant. Ik maakte zelf in mijn carrière veel lieden mee die naar eigen idee voor het hoogste waren geroepen, maar of ze daarom ook echt werden uitverkoren? Bij kritische blik op hun kennis en kunde viel het fundament voor hun zelfoverschatting snel onder hen weg. Gaat ook nog wel eens in relaties op. We doen vaak enorm ons best in de ‘verkoopfase’, maar zodra we bezitten wat we verlangden of die lekkernijen hebben geconsumeerd blijkt dat je vooral de verpakking hebt gezien als smakelijk en aantrekkelijk, maar dat de smaak na een paar maal toch wat zuur of bitter is.

Kortom, zelfoverschatting en het vermogen om jezelf als uniek te verkopen is een talent op zich.  En als ik het mag terugbrengen naar mijn eigen beroepsmatige observaties; van de tien cursisten die ik vaak in trainingen of coachings voor me kreeg (vaak waren de groepen iets groter, maar dit terzijde) kon je met 10% echt iets aanvangen. Oftewel 1 op de 10. Van de 800.000 werklozen ons land is dus in die kansberekening slechts een kleine 80.000 mensen echt geschikt voor de rol die ze willen gaan vervullen. De rest is kaf. Groot voordeel, naast al dat kaf bloeit het koren vaak het mooist. Soms helpt een spiegel ook nog wel eens. Voor je de kop stoot, al dan niet voor de zoveelste keer. Talent zit in de genen……of niet! Zo simpel is het….