Als iets ons het een en ander vertelt over de veranderingen in de samenleving dan toch wel het winkelaanbod om ons heen. Geloof je dat niet? Moet je eens kijken welke winkelketens nu de centra beheersen en welke dat waren, pak weg een jaar of tien geleden. Soms een wereld van verschil. Daarbij zie je ook dat de toen aangekondigde trends, het verdwijnen van de individuele middenstanders met een nog onderscheidend soort aanbod, volledig is doorgezet. Zoek maar eens naar die unieke winkel van Sinkel of ‘koop een boek bij Loek’. Los van oude bekende namen die er niet meer zijn, blijkt ook dat bepaalde soorten winkels het uiteindelijk niet gered hebben. Mensen zijn veranderd, mondiger, regelen hun zaakjes via het internet. De jeugd werkt op heel andere wijze dan de generatie boven hen, die nu al wordt gezien als ouderwets. Geloof je me niet? Noem me dan maar eens een nog bestaande echte speelgoedwinkel met een breed aanbod.

Dat er lieden zijn met alleen houten spullen wil ik wel geloven, er is altijd behoefte aan ‘alternatief’, maar dat is allemaal kleinschalig. Een boekenzaak met een beetje gespecialiseerde boekensoort in de schappen. Vergeet het. Reisbureaus? Beginnen uniek te worden. Net als videotheken, dat leuke onderdelenwinkeltje dat echt ‘alles’ in huis had. Ketenwinkels nemen die plekken in, maar ook heel vage shops met een horecabestemming, waarvan er al zoveel waren. Koffieshops hebben vaak een dubbele betekenis. In onze omgeving kan je er terecht voor koffie en iets lekkers, of voor een koffietje en iets nog lekkerders. Voor kleding ga je naar de Primark (echt waar, die bestonden tien jaar geleden helemaal niet in ons land), de Action vervult het genoegen om voor heel weinig iets nieuws te kopen dat elders tweedehands nog niet voor die prijzen in de schappen ligt. Zeeman en Wibra volgen op de voet, Kruidvat en Trekpleister zijn de ketens met ongeveer de meeste filialen, net als de Blokker.

De Hema onderging iets van vier restylings, het ontbijtje daar is synoniem met die keten geworden, een fraai staaltje imago-marketing. Daarbij kwamen de vele, vele Kringloopwinkels, in 2004 nog praktisch onbekend. Een winkelstraat van nu ziet er heel anders uit dan die van tien jaar geleden. Maar hoe zal die straat er uitzien in 2024? Durft iemand het te voorspellen? Ik niet! De ontwikkelingen zijn soms zo grillig, net als de smaak van de consument. En bedenk maar eens dat de kinderen die nu op de lagere school zitten, over die tien jaar bepalen hoe zij het er uit willen doen zien. Wellicht kopen ze helemaal niks meer in winkels en alles op of via het internet. Of komt er mogelijk een revival van de echte middenstander met zijn/haar persoonlijke service? Tot dan moeten we het doen met leegstaande winkelpanden, met soms helemaal leeg geruimde overdekte passages. En ook met heel veel bordjes ‘Te Huur’ of ‘Te Koop’ er op. En dat is echt niet voorbehouden aan achterafstraatjes of louche hoeken en gaten. Ik kom ze nu nog overal tegen. Geeft mij een beter inzicht in hoe het gaat met ons allen dan al die mooie praat uit Den Haag. Waar overigens ook veel is veranderd, maar nog lang niet genoeg!