Meer dan een oude naam: Skoda!

Ook al beschreef ik de geschiedenis van dit merk al gedurende mijn reeks over ‘Leven met de Vliegende Pijl’ van een tijdje terug, ik kan niet heen om de historie van een mij na aan het hart liggend automerk. Immers, Skoda behoort tot de oudste merken in autoland en heeft een zeer bewogen geschiedenis. Die start al in de 19e eeuw als het dan al bekende staal- en wapenconcern Skoda uit het Tsjechische Plzn trucks en pantserwagens maakt voor de Oostenrijks-Hongaarse dynastie.

Later zou het merk in de jaren twintig van de vorige eeuw ook extra luxe personenwagens maken met de techniek van Hispano-Suiza. Elders in het thuisland zetten Laurin & Klement in 1905 hun eerste vierwieler op straat nadat ze daarvoor tien jaar lang tweewielers hadden gebouwd. Die L & K 01A bleek een goed ding en werd ook succesvol verkocht. Het merk expandeerde en bouwde auto’s voor kopers in het midden- en hoger marktsegment.

In de jaren twintig van de vorige eeuw kwamen de twee Tsjechische bedrijven tot elkaar en werden de daarna gebouwde wagens Skoda’s. En ging men door met het bedienen van heel wat klanten. Van kleine wagens (Popular) tot de grote Superb waarmee o.a. de regering in Praag zich liet verplaatsen. Na WO2 was Skoda snel in staat om in beschadigde fabrieksgebouwen de Popular van voor de oorlog weer snel te produceren.

Die auto werd in 1946 alweer opgevolgd door de fraai uitziende 1100-serie. Wagens met een Amerikaanse look, maar de techniek van de Popular. Door de onderstel-constructie was de 1100 een comfortabele wagen en ook robuust gebouwd. In Nederland zo populair dat Skoda al snel in de top 10 van automerken te vinden was. Naast een sedan was er een stationcar, bestelwagen, Coupe/Cabriolet en een pickup van de 1100 te koop.

In 1952 kwam de 1200 de 1100 aflossen. Een totaal andere wagen met een volledig stalen carrosserie, alles aan dit type was bol en rond. Je kreeg een 1200cc motor, veel ruimte, maar ook een hogere prijs. Ook hier weer die hele reeks aan varianten beschikbaar om veel klanten te bedienen. Intussen was Tsjecho-Slowakije onder invloed gekomen van een communistisch regime en kwam de productie van consumentengoederen redelijk onder druk te staan.

Toch lukte het Skoda om in 1955 een nieuwe reeks uit te brengen (440-serie) die we later als Octavia en Felicia zouden leren kennen. Ook in ons land populaire wagens, want veel auto voor je geld. En door de jaren heen 1955-1963 steeds gemoderniseerd en technisch opgewaardeerd. In 1964 besloot Skoda te komen met een opvolger die helemaal bij de tijd was.

De 1000MB. Zoals bij veel andere merken had de 1000MB zijn motor achterin, een erg aardig vorm gegeven carrosserie en rondom onafhankelijke wielophanging. Het principe van deze wagens bleef vele jaren gehandhaafd. De regering in Praag stelde geen grote bedragen ter beschikking van de verder best creatieve technici in Mlada Boleslav waar de personenwagendivisie van Skoda zich bevond. (Skoda bouwde ook trucks en bestelwagens, naast trams, treinen en zo meer…)

Na de 1000MB volgde in 1970 de S100/110 reeks en vanaf 1976 de S105/120/130-serie. Intussen was dat principe van die motor achterin wel wat gedateerd geraakt. En moest er iets gebeuren. Want bij de fabriek had men diverse pogingen gedaan om moderne wagens te ontwikkelen en te testen, die helaas nooit genade vonden bij de hoge communistische heren in Praag. Halverwege de jaren tachtig veranderde er iets en kreeg Bertone de opdracht een nieuwe hatchback te bouwen met de potentie om daarop een hele serie wagens te bouwen.

Dat mondde uit in de Favorit die in 1989 tijdens de AutoRAI zijn Europese primeur beleefde. Motor en aandrijving zaten nu voor, vijf deuren, deels Duitse techniek en al snel ook een stationcar en lijn bedrijfswagens. De auto reed goed, werd relatief populair maar miste net dass gewissene etwass voor veel westerse kopers.

Toen in 1989 het communistische regime plaats maakte voor de meer normale markteconomie kreeg Skoda het zwaar. Men zocht investeerders. En vond Volkswagen. Begin 1992 nam dat bedrijf de touwtjes bij de personenwagendivisie in handen. De Favorit werd als snel verwesterd. Op meer dan 700 punten verbeterd t.o.v. het origineel. In 1994 loste de Felicia de Favorit af. Nu ook met Duitse motoren en een totaal andere look and feel.

De grote Octavia kwam in 1996 uit. Een revolutie. Prachtige en ruime wagen die o.a. ook als Combi hoge ogen gooide bij leaserijders. Het gamma motoren gelijk aan de VW Golf of Passat. Na die wagen volgde de Fabia die de Felicia in 1999 afloste. Net als de Octavia ‘Vollverzinkt’ tegen roestvorming en helemaal bij de tijd qua techniek en ontwerp. De auto werd een enorm succes. Zeker toen ook nog eens de ruime Combi werd toegevoegd.

Een jaar lager volgde de eerste Superb. Een soort Passat met de ruimte van een dikke Audi en de motoren ook uit die stal. En zo ging het daarna verder. Naast opvolgers voor de goed lopende Octavia, Fabia en Superb voegde Skoda ook de leuke Roomster toe, de stoere Yeti, en is er ook voor de ‘prijskoper’ een Citigo gekomen die later ook al een elektrische variant kende.

In het moderne gamma zien we naast de van oudsher bekende namen ook de SUV’s Kodiaq, Karoq en de zeer succesvolle Enyaq die volledig elektrisch wordt aangedreven en met name de leasemarkt bedient. Van prijstrekker naar volwaardig merk op niveau. Skoda heeft een transformatie ondergaan en wordt gewoon gezien als een van de topmerken in de wereld.

Want bijna 100 landen kennen nu een markt voor Skoda. Licentiebouw vindt plaats in China, India, Slowakije, Spanje en zelfs Rusland al is die laatste lijn door de recente gebeurtenissen wel wat afgebouwd. Zonder Corona-crisis was het merk opgestoten naar 1.8 miljoen auto’s per jaar, men staat nu ergens boven de miljoen wagens en is nog steeds een belangrijke peiler onder het VW-concern. Nieuwe modellen staan op stapel, een deel daarvan met elektrische aandrijving. Wie had dit kunnen denken in de jaren dat zoveel ‘kenners’ zo moesten lachen om de ‘oostblokbakkies’. Want zeker bij Skoda geldt en gold dat men meende ‘alles over het merk te weten zonder het echt te kennen’…..Gelukkig is dat nu wel zeer veranderd….(Beelden: Archief)

10 thoughts on “Meer dan een oude naam: Skoda!

    • Vrijwel elk type auto met de motor achterin had last van dreungeluid. Behalve de extra luxe Tatra’s of Porsches. De Skoda’s van 1977-87 hadden daar in de eerste jaren best last van. Waren overigens niet lomp en zeker geen bakbeest. Maar ook geen toonbeeld van verfijning…:)

      Geliked door 1 persoon

    • Het merk leed ook onder de mening van journalisten dan wel lieden die meenden ‘alles over auto’s uit het Oostblok te weten zonder ze in de praktijk te kennen’. Zo maakte ik vaak mee dat men verwachtte dat die Skoda’s van toen gemaakt waren van plastic (Trabant) en een tweetaktmotor bezaten. Ik hoor het zelfs nu nog wel eens. Voor veel niet-geinteresseerden was alles uit het Oostblok een pot nat. Net zoals men sprak over ‘Franse’ of ‘Italiaanse’ dan wel ‘Britse’ auto’s. Maar gelukkig is er veel veranderd en zit Skoda nu steevast in de top-10 van verkochte merken en modellen…

      Geliked door 1 persoon

  1. Een merk dat grotendeels aan me voorbij ging totdat buren een Octavia kochten. Maar als ik de door jou geplaatste foto’s bekijk waren er in eerdere jaren modellen voor die sterk aan de Seat Fura deden denken.

    Like

  2. De Tsjechen zijn altijd goed geweest in techniek, soms door omstandigheden wat aan de grove kant maar wat ze maakten ging ook jaren mee. Skoda maakte niet alleen auto’s. Skoda bouwde ook vrachtwagens. In de tijd van de planeconomie werd er besloten dat Tatra de vrachtwagen divisie overnam en alleen de staats limousines mocht bouwen en Skoda auto’s voor het gewone volk mocht produceren

    Like

    • Even voor de nuance; Tatra bestond gewoon naast Skoda hoor. En is in geschiedenis net zo oud. Stammen beiden uit de 19e eeuw. Maar dat van die trucks klopt niet helemaal. Beide bedrijven bouwden trucks (naast treinen, trams, bussen, bestelwagens etc) maar opereerden op dat gebied in een andere klasse. Tatra toch meer het zware werk en wagens voor grondverzet, Skoda in de wat lichtere klasse. Skoda moest onder druk van het toenmalige bewind in 1975 haar truckdivisie overdoen aan LIAZ uit Liberec dat wel gewoon Skoda-techniek bleef gebruiken. De bestelwagens gingen naar Avia (licentie Saviem) en een Slowaakse bouwer die de 1-tons bestellers ging bouwen. Het is deze herindeling die maakte dat Skoda’s personenwagenafdeling AZNP in 1991 kon worden overgedaan aan VW. LIAZ hield het vol tot in de jaren negentig en verdween van de markt. Tatra bouwt nog steeds vrachtwagens (ook in Nederland te koop met DAF-motoren) maar liet haar personenwagenproductie vallen.

      Like

      • Ja dat klopt. Ik heb hier nog een zeer wel riekend boek liggen van Skoda vrachtwagens. Van de Liaz heb ik nog een aantal modellen staan uit de jaren 80. Tatra bouwde alleen nog auto’s voor partij functionaren en de politie ( de tegenhanger van de Volga uit Rusland)

        Like

      • De laatste Tatra’s (T613, 623, 633 en T700) in het segment personenwagens waren bedoeld voor de overheid, politie, taxi-bedrijven en na de Fluwelen Revolutie zakenmensen. Zo was de T700 een puike auto die een dikke BMW aardig aan kon je verwende met allerlei luxe en comfort, zelfs internet aan boord en de 200km/u moeiteloos passeerde. Maar de westerling wilde er niet aan, en de Tsjech kocht liever een tweedehandse Volvo of BMW na het verdwijnen van de Muur. Liaz heeft het helaas niet gered in de vrije markt van na 1989. Maar er zijn plannen voor een revival. Men werkt nu voor westerse fabrikanten en produceert trucks voor het westen. Tatra is compleet terug met haar trucks en die rijden ook in ons land rond, vooral in het grondverzet-segment van de markt..

        Like

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.