Terwijl ik elke zondag tot nu toe en nog even hierna aandacht besteedde aan mijn leven met de Vliegende Pijl, oftewel dat merk met een logo waarin die pijl een hoofdrol speelde en speelt, was er in thuisland Tsjecho-Slowakije nog een automerk dat zich kon beroemen op een heel oude geschiedenis; Tatra! Dat merk had haar wortels al diep in de 19e eeuw. Als onderdeel van het Oostenrijks/Hongaarse rijk van toen zat het in dezelfde hoek waar ook mensen als Ferdinand Porsche in de rondte liepen. Nadat de Eerste Wereldoorlog een einde maakte aan het oude keizerrijk van Sissi en meer van die oude bestuurders, viel een deel van de auto-industrie ineens onder een ander landsbestuur. Tsjecho-Slowakije werd opgericht, in feite een samenraapsel van wat oostelijke provincies van het Keizerrijk Oostenrijk-Hongarije. Tatra werd geboren en genoemd naar dat bekende gebergte dat in deze streken zorgt voor een afwisselend landschap.
En dat Tatra ging verder waar het voor die eerste wereldbrand was gestopt, met auto’s en trucks bouwen. Na een paar jaar al onder leiding van de sublieme ontwerper Ledwinka die ik al eens eerder hier heb beschreven. Ledwinka vond van alles en nog wat uit, waaronder de onafhankelijke wielophanging en het ruggegraatchassis. Dat zorgde voor veel meer comfort bij de auto’s die er mee werden uitgevoerd. Maar nog belangrijker waren de stroomlijnmodellen uit de tweede helft van de jaren dertig. Tatraplan heetten die wagens en ze hadden steevast de motor achterin. Dat was volgens Ledwinka essentieel om die stroomlijn optimaal te maken. En zo ging hij door met een hele reeks wagens die tot ver na de Tweede Wereldoorlog werden gebouwd door de Tsjechen.
Na de oorlog kwamen die auto’s ook deze kant op. Zij het met wat voorbehoud, want door het ruilsysteem dat in die jaren bestond tussen Nederland en Tsjecho-Slowakije konden er maar beperkte aantallen deze kant op worden gehaald door importeur Englebert. Vooral de luxe versie 87 kwam maar heel mondjesmaat naar Nederland. Daarbij kreeg je een ook in die periode futuristisch ogende auto, met een grote rugvin, een 3 liter grote V8 met twee bovenliggende nokkenassen die een top bood van 161km/u. Een goedkopere versie was de 97 waar een viercilinder boxer het werk deed. Die auto stamde qua ontwerp uit 1936. En als je die zaken eens met elkaar verbindt zie je dat toen meneer Porsche een tijdje bij Tatra stage liep hij wellicht wat ideetjes opdeed voor zijn latere Kdf-wagen die wij leerden kennen als VW Kever.
Al was het maar omdat de Fuhrer, Adolf Hitler, zelf die stroomlijnwagens uit Tsjecho-Slowakije zeer wist te waarderen. Overigens kon Tatra net als Skoda de productie na de oorlog snel op starten en was men in staat om die geliefde stroomlijnwagens weer even snel te leveren. Uiteindelijk verdiende men het grote geld vooral met de fabricage van trucks. Ook die werden bij ons bekend. De personenwagens bleven buitenbeentjes. Al was het maar door de prijs en de zeer beperkte levering. Personenwagens bouwde men nog tot in de jaren negentig door. De laatste was de T700, waarover later nog eens meer. In dit geval ging het me meer om een stukje illustratie voor mijn vervolgverhaal en als aanvulling op het idee dat het huidige Tsjechië toch de bakermat is geweest voor heel wat grote maar soms wat vergeten automerken. Heb ik hiermee weer een stukje ingevuld…En o ja, Tatra bouwt nog steeds stevige trucks die tegenwoordig gelukkig ook weer in Nederland te koop zijn. (Beelden: Yellowbird/Tatra/Wiki/Oost-Europa)
Een mij onbekend merk van auto. Goed dat je er eens aandacht aan besteedt.
LikeLike
En intussen zeer actief op (Nederlandse) sociale media. Revival van het merk dat in Nederland indertijd al een grote naam opbouwde met haar gierende en loei sterke kiepwagens. De nieuwste Tatra’s gaan juist ook daar weer hun naam waar maken. Milieubewuster, minder luidruchting, maar net zo sterk..
LikeGeliked door 1 persoon
Een vergeten merk? Ik ben het niet vergeten, dat kon niet omdat ik het merk helemaal niet kende;-)
Maar de modelletjes op foto 2 en 4 kunnen me wel bekoren.
LikeLike
Die Tatra’s waren in ons land ook niet zo zichtbaar als VW’s of Opels. Kenners waardeerden de stroomlijnmodellen. Maar nadat die werden opgevolgd door de even fraaie maar wat minder betaalbare versies zag je ze vrijwel niet meer. Alleen de Tsjechische ambassades hadden Tatra’s in gebruik. Ik genoot altijd als ik er een zag rijden in Amsterdam of bij Schiphol. De trucks waren veel zichtbaarder in ons land. Met hun typerende naar binnen staande achterwielen (leeg) en hun gierende diesels…Heel lang gebruikt.
LikeLike
Wat aardig: ik gaf daarnet op Google in: “boekenkast automobilia” en via een klap op de knop “afbeeldingen” duikt meteen een foto van een boekenkast op waar onder meer een Tatra vrachtwagen op prijkt. En dat is nu net een van de automerken waar ik me voor interesseer. Ook omdat ik in 1992 samen met een vriend een Tatra 603 kocht die we nog steeds hebben. Tatra duikt zo nu en dan in de media op. Paar weken terug in RTL7 autoprogramma. De daarin vertoonde en besproken Tatra staat te koop bij The Gallery in Brummen. De trucks van Tatra fungeren anno nu nieuw nog steeds, ook in NL, bij m.n. loonbedrijven.
LikeLike
Met een lange historie waarin Tsjechische voertuigen een grote rol speelden, is het niet zo gek dat ik daaraan wat aandacht geef. Ik ben blij dat ook Tatra weer terug is in Nederland. Gewoon een mooi merk dat heel veel lastige jaren moest overbruggen om te komen waar het nu weer staat…In mijn vervolgverhaal zie je trouwens hoe het zover is gekomen t.o.v. Skoda….
LikeLike