Boeren, burgers en buitenlui..

Terwijl het rumoer om de boerenstand in ons land, opgestookt door een linkse bakfiets of Teslarijdende elite uit stedelijk gebied, voortduurt, neem ik u even terug naar een tijdperk waarin het in hoofdstedelijke streken met name in de zomers lastig uit te houden was langs de nu zo bejubelde grachten. Stank, vuilnis, uitwerpselen, alles speelde mee om tijdens die vaak warme zomers met name de rijken naar buiten de stedelijke vesten te doen bewegen waar men zich vaak met het familiekapitaal achter de hand een ‘buiten’ deed bouwen met de nodige grond er bij.

Dan kon men zich landheer wanen of freule voor zover men zich de gewoonten van de toenmalige adel kon aanmeten. De koopmansfamilies van toen met het meeste geld zochten de boorden van de Vecht of de Amstel op, bij iets minder welgestelden waren er de boerenweteringen die vaak het watervervoer mogelijk maakten tussen agrarische gebieden en de stad. De huizen van die families waren veelal ruim van opzet, er zaten tuinhuizen bij en ze waren qua grondprijs niet te duur. Men leefde er de hele zomer lang en kwam dan in de winter weer terug naar de stad.

Die buitens hielden het relatief lang vol. Maar toen nieuwe arbeiders onze kant op kwamen, aangetrokken door de welvaart van de grote stad met zijn industrie en havens, moest er gebouwd worden. Met de buurgemeenten werden vaak lucratieve afspraken gemaakt en nieuwe stadswijken ontworpen waar de werkende klasse de plek ging innemen van boeren en buitenlui. De buitens het dichts bij de stad waren het eerst aan de beurt om het loodje te leggen. Die aan de Vecht of wat verder van de stad langs de Amstel bleven veelal gewoon intact en nu nog te zien.

Waar ooit sloten liepen bouwde men hele straten van kilometers lang. De huizen voor de arbeiders hadden zowaar vaak drie kamers, een gezamenlijk toilet op de binnenplaatsen en men vergat niet om af en toe wat groen aan te brengen ter verfraaiing van het geheel. Wie nu in de Amsterdamse wijken uit de 19e eeuw rondkijkt ziet wat ik bedoel. Boeren die moesten wijken voor nieuwkomers. Een fenomeen dat ook toen al opgeld deed. In het kader van de ‘vooruitgang’. Het model van nu, uitkopen of afpakken van grond en huis bij boeren anno 2022, mag je als een soortgelijke beweging zien. Stikstof het argument, maar goedkope grond voor de bouw van woningen t.b.v. nieuwkomers volgens velen de feitelijke reden. Een raadsel waarom daarover zo spastisch wordt gedaan door de politieke stromingen die er nu zo voor zijn. Wie weet levert het elders in het land wel net zulke (nu)aantrekkelijke woonwijken op als wij hier in Amsterdam zien als we een roze bril opzetten en door die lange straten van toen wandelen. Is dat niet het geval gaat het dus om leugens en bedrog. En snap ik die weerstand weer buitengewoon goed. (beelden: archief)

10 thoughts on “Boeren, burgers en buitenlui..

  1. De neergang van de buitenplaatsen en landgoederen in verband brengen met de instroom van nieuwe landgenoten? Amsterdamse Koopmansfamilies het slachtoffer van buitenlanders?

    Stikstof gekoppeld aan de woningbouw voor nieuwkomers?

    Jouw weerzin tegen elektrische auto’s en nu aangevuld met bakfietsen?

    Jouw verhaal m.b.t. https://www.polderhuis.org/ of de fontein voor de buitenplaats https://nl.wikipedia.org/wiki/Frankendael Ik zie dat graag tegemoet.

    Op mijn blog heb ik over beiden al eens geschreven.

    Boeren, burgers en buitenlui blijft een mooie alliteratie en een ruime steunbetuiging voor de 5 rijke families in de Agro-Industrie. Een schrijvende Amsterdammer zou enthousiaster en meer gedetailleerd over de achtergronden en concepten van de stedelijke uitbreidingen buiten de grachtengordel kunnen schrijven.

    Verbaasde groet,

    Like

    • IK zou me toch eens inlezen op dit onderwerp, want de geschiedenis laat zich niet herschrijven. De argumenten van toen waren weliswaar anders, de uitkomsten niet. O.a. de Pijp is gebouwd op vroegere buitengebieden en agrarische grond van Nieuwer-Amstel. En niet voor de rijken maar voor de vele nieuwkomers uit de provincie die afkwamen op de economische ontwikkelingen in de grote stad. Is dat anders dan nu? Nee! En dus heeft men grond nodig. De boeren kunnen worden gesaneerd als je maar de juiste (,,,) argumenten bedenkt….

      Like

    • Inderdaad een standpunt (óók de mijne), maar dan onderbouwd met een naar mijn gevoel scheve vergelijking.
      Belachelijk dat in dit geval boeren moeten wijken voor “meetbare stikstofconcentraties”. Wetenschappers denken echt alles aan te kunnen tonen…… en men gelooft…..

      Like

      • Hoewel de argumenten (..) tegenwoordig anders zijn is het goedkoop verwerven van agrarische gronden zeker vergelijkbaar met wat een eeuw geleden gebruikelijk was. Bouwen voor de nieuwe bewoners van de steden ook toen uitsluitend op vroegere boerengrond. Nu gebruikt met het klimaat als argument, maar zodra die landerijen in handen zijn van de overheid start men niet met de aanleg van bossen maar gewoon met verstening van het landschap om zo de immigratie te faciliteren. Wie dat niet gelooft is echt naief.

        Like

  2. Het boerenbestand gaat steeds meer en meer achteruit. Subiet zijn we voor alle voeding aangewezen op het buitenland en dat maakt ons kwetsbaar. Zie wat die oorlog teweeg brengt in de graanschuur van de wereld. Of er goedkope woningen voor in de plaats komen betwijfel ik. Het is maar wat je goedkoop noemt.

    Like

    • De sociale bouw bestaat bij de gratie van overheidssubsidies. En als die o.a. via goedkope grondtransacties plaats kunnen vinden is dat al geregeld. IN de Noordoostpolder deed een boer zijn bedrijf en land in de aanbieding, werd meteen gekocht door de overheid en nu bouwt men daar een nieuw AZC voor immigranten. Bewijs geleverd. Dan speelt ‘stikstof’ of ‘klimaat’ ineens geen enkele rol meer…

      Geliked door 1 persoon

  3. Ik verdiep me niet heel erg in de redenen maar zelfs ik kan nog wel bedenken die boerengrond die bouw grond wordt veel geld op gaat leveren maar dat we de boeren toch niet kunnen missen. Dat er nog wat mooie buitenplaatsen zijn is natuurlijk prachtig maar als ik zie hoe hier in de randstad alles aan elkaar vastgroeit ben ik niet heel hoopvol dat ze allemaal behouden zullen blijven.

    Like

    • De huidige buitenplaatsen zijn zo duur geworden dat geen gemeente zich er meer aan brandt. Of ze zijn al in handen van overheidsinstanties die ze in stand houden als plek van bezinning of af en toe een expositie…

      Like

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.