Reizen van gewenning tot schok..

Reizen van gewenning tot schok..

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: dubai-buildings-in-clouds.jpg

Zij die net als als ik wel eens over wat langere afstanden hebben gereisd snappen meteen wat ik bedoel. Je stapt in een vliegtuig met je koffertje, laat je over grote afstanden vervoeren en landt op een plek waar de wereld totaal anders is dan bij ons. Het weer, de geuren, de mensen, de drukte, of de stilte, in relatief korte tijd ben je aan de andere kant van de wereld. Het vliegtuig ons vervoermiddel, de moderne tijd biedt ons op dat punt alle gelegenheid om die wereld echt te leren kennen.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: p8191739_edited.jpg

Zij die spaarzaam zijn doen dat elk jaar een keer en komen terug met de meest geweldige verhalen of ervaringen. Hoe anders is dat als je in een wereld leeft zonder al die moderne geneugten. Over de afstand die voor een beetje vliegtuig binnen 6-8 uur te bereiken is doet een goed doorvarend zeeschip van nu 5-8 dagen! Voordeel, je maakt zeeziekte mee, als je geluk hebt krijg je ook nog iets te eten en je hebt minder last van het tijdsverschil zoals je in vliegtuigen op die vluchten meemaakt.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: p6260264_edited.jpg

Ga je nog verder weg wordt de reis al snel weken of maanden lang. En dan ga ik nog eens uit van gemotoriseerde schepen. Zouden we (weer) gaan zeilen tel je daar maar de dubbele reistijd bij op. Dan ligt scheurbuik al zowat weer op de loer. Bij windstilte ligt zo’n praam midden op de oceaan gewoon stil, kom je niet meer vooruit. Maar…je went wel aan de omstandigheden voor je ergens aankomt. Immers, de hitte (of koude) gaat die hele reistijd op enig moment een rol van betekenis spelen.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: b767-3-klm-ph-bzi-schiphol-shots-150606-morning-012.jpg

Zeelieden en reizigers van vroeger konden daar aardig over vertellen. Geldt ook voor treinreizigers. Is een tripje naar pakweg Maastricht vanaf Amsterdam tegenwoordig een kwestie van enkele uren (vliegtijd 25 minuten), wie naar een Europese bestemming op enige afstand reist kan meteen in dagen gaan rekenen want het spoornet is nog niet zoveel verbeterd t.o.v. de 19e eeuw. Intercontinentaal reizen is helemaal ondenkbaar, want de meeste landen zijn niet met spoorbanen aan elkaar verbonden. Overslaan dan maar?? Kan, als je nergens heen wilt is dat een prima optie, maar de mens zit in het algemeen niet zo in elkaar, wil ontdekken, beleven, genieten, zaken doen, maar ook weer op enig moment snel terug naar huis.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: bae-concorde-ba-at-spl.g-boae-214048-gescand-01.jpg

En dat biedt de vliegerij toch als enige de mogelijkheid om die wereld van ons op efficiente wijze te ontdekken. Ergens in de jaren vijftig/zestig van de vorige eeuw droomden we nog van supersnelle vliegtuigen die ruim boven de 1000km/u zouden opereren op grote hoogten en zo de reistijden zouden reduceren van 8-12 uur (toen) naar 2.5-3 uur als je van Amsterdam naar New York ging. De bekende Concorde kon dat bieden, de wat minder bekende Tupolev 144 ook. Maar al snel bleek dat die machines ook wat nadelen kenden.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: taxi-usa-new-york.jpg

De sonic boom (doorbreken geluidssnelheid) was er een van, het brandstofverbruik een tweede en de toenmalige uitstoot een derde. Het bleef bij kleine aantallen operationele vliegtuigen van dit type, de gebruikers rijk en beroemd (tarief 2.5 keer zo duur ten opzichte van een normale ticket). En die groep wacht nog steeds op een nieuwe generatie snelle toestellen. Die hoeven niet zo nodig te wennen, die willen snel op en neer, bij het ontbijt heen, met het diner weer thuis. Alleen weten ze dan door dat haastige gereis wellicht niet meer wat vandaag of gisteren was/is. Daarvan heb je op die zeilschepen of in de Orient Express geen last. Je mag al blij wezen als die morgen net aan onze landsgrens zijn overgestoken. Immers, 19e eeuwse techniek, rails vol blaadjes, vieze treinen, windstilte en zo meer. Maar wie er van houdt….veel reisplezier….ik blijf dan wel hier…..(beelden: Archief)

De snelle post…

De snelle post…

Als de gemiddelde burger nu kijkt naar de voordelen van de luchtvaart denkt men toch vaak eerder aan leuke vliegreizen naar een of ander vakantieoord dan wel een bestemming voor die bijzondere zakenbespreking. Anderen zien fraaie stewardessen die hele maaltijden serveren en altijd blijven glimlachen om ze de fikse ticketprijzen iets te doen vergeten. Die vorm van luchtvaart bestaat eigenlijk relatief kort. Met de komst van jumbojets in de jaren 70 van de vorige eeuw en soortgelijke vliegtuigen werden passagiers pas echt tegen betaalbare tarieven vervoerd.

In de jaren daarvoor was vliegen iets voor de elite en in de jaren van een eeuw geleden zagen de vroegste luchtvaartbedrijven passagiers als lastiger lading dan de post die eigenlijk het geld in het laatje moest brengen. Want beste lezer, met vervoer van de post werd de luchtvaart pas echt groot.

Zeker in de jaren na WO1 bedachten ex- oorlogsvliegers dat je met een oude omgebouwde tweedekker dat vervoer van post dwars door Amerika sneller kon doen dan met de treinen van toen. Dus startten tientallen pioniers als zodanig en vlogen dwars door stormen, zomer en winter in hun oude machines de post rond. Ook in Europa werd dit een verdienmodel. Al was het maar omdat veel landen aan deze kant van de Oceanen hun eigen overzeese gebiedsdelen en de inwoners hier en daar sneller het nieuws of soortgelijken wilden overbrengen.

Een beetje schip deed vele weken over de enkele reis trips naar die oorden en een vliegtuig moest dat toch sneller kunnen. Zo was het idee. Zowel de Britten, Fransen, Belgen als Nederlanders openden dus hun eigen postdiensten met die overzeese gebiedsdelen en haalden zo vele weken reistijd van die trips af. Nu was het niet zo dat dit alles vanzelf ging. De meeste toenmalige vliegtuigen waren vaak rudimentair van bouw en techniek en pech of crashes kwamen vaak voor.

De Britten en Fransen geloofden daarbij in het watervliegtuig, de Nederlanders hielden vast aan het landvliegtuig. Fokker bouwde veel van die toenmalige machines en denk maar eens aan de F-XVIII Pelikaan die begin jaren dertig met Kerstmis de bijbehorende post in recordtijd naar ons Indie bracht. De latere DC-2 Uiver nam tijdens de befaamde luchtrace tussen Londen en Melbourne ook de nodige post mee. In het verlengde van die post roerden ook bloemenkwekers uit Aalsmeer zich en lieten dozen vol van hun kleurrijke producten vervoeren door KLM naar verre bestemmingen binnen Europa.

Vracht en post samen het verdienmodel. En voor Aalsmeer de opmaat naar de huidige wereldwijde successen. En dan denk je dat tegenwoordig die post minder van belang is. Nou, de brieven wellicht, maar de pakjesstromen over de hele wereld maken dat er speciale bedrijven zijn ontstaan die er een eigen luchtvloot op na houden die qua aantal vliegtuigen heel wat bekende namen binnen de sector naar de kroon steken. En op diverse vliegvelden hubs inrichtten waar het ene vliegtuig aansluit op het andere waardoor jouw bestelde pakje soms binnen 24 uur vanuit China of Amerika hier bij je thuis wordt afgeleverd.

Wie wel eens op onze vliegvelden te gast is ziet die logistieke stromen en weet dat de luchtvaart ook op dat punt van levensbelang is. Een pakje dat langer dan twee weken onderweg is vinden wij als consumenten al onacceptabel. Zes weken wachten is reden tot cancellen en nog langer reden om het betreffende bedrijf in de ban te doen. Terug naar de scheepvaart? De trein? Nee, dat kan niet meer. En met dank aan die vroegste pioniers zijn er nog steeds grote vliegbedrijven van naam en faam die elke dag zorgen dat onze economie draait zoals het hoort. Willen we dat niet? Dan moeten we weer terug naar de tijden van weleer. De trekschuit en postkoets (zie de parallel..) wachten op je. Alleen met 18 miljoen inwoners i p v 1.6 miljoen zoals vroeger is dit geen optie meer. Dus vliegen moet…ook al trek je nog zo’n zure snoet… (beelden: Archief/Internet)