Voor Amsterdam is de Amstel niet zomaar een watertje dat ergens in het zuidoosten de stad binnenkomt, nee het is de naamgevende rivier van de stad. Immers het was de Amstel die in zijn oervorm de omgeving vormde tot wat het nu is maar ook verbindingen mogelijk maakte met het achterland van de stad. De Amstel die bovenstrooms aansloot op de (Oude)Rijn, en uitmondde in het IJgebied en de Zuiderzee. De veengebieden rond de stad werden deels afgegraven en voorzien van dwarsvaarten en boerensloten, het poldergebied naast de rivier met molens droog gemaakt. In de oertijd was dat gebied rond Amsterdam vooral nat. Erg nat. Je had er grote meren, stromen, sloten en zo meer.
Bij slecht weer overstroomde het spaarzame land ook nog eens. Inpolderen de boodschap. Het gebied rond de Amstel werd ook naar de rivier genoemd. Ouder-Amstel was er daar een van, een gemeente die ouder is dan Amsterdam zelf. Vooral bewoond door boeren en vissers. Volgens de overlevering gingen heel wat vroegere vissers via het water van de Amstel stroomafwaarts om dan in het Amsterdamse gebied te blijven hangen en daar de nederzetting te stichten die als Amstel’radam furore zou maken. Nieuwer-Amstel was het tweede gebied, aan de andere kant van het stromende water gelegen dat uiteindelijk zou gaan zorgen voor expansie van het Amsterdamse grondgebied. De Amstel werd uiteindelijk ingedamd, beheerst, gekanaliseerd, in haar meest zuidelijke stroomgebied ‘Amstel-Drecht-kanaal’ genoemd en aan de stedelijk kant gedempt om via de grachten van de stad alsnog uit te monden in IJ.
De Amstel werd een recreatieve stroom. Vol pleziervaart en roeiboten. In de jaren achter ons nog wel bevaren door veel beroepsvaart, die met name de industrie van Uithoorn moest bevoorraden. Je had daar een asfaltfabriek maar ook de chemische industrie Cindu. Doordat veel van die industrie er niet meer is, verdween ook het grootste deel van de beroepsvaart al komt er af en toe echt nog wel een diep beladen schip de Amstel door. De rivier is ten zuiden van Amsterdam en tot pak weg Uithoorn op haar mooist. Slingerend, soms breed, prachtige huizen er langs.
De Waver een zijrivier en die weer verbonden met de Vecht. In de stad zelf via de Weespertrekvaart vertbonden met het Amsterdam-Rijnkanaal. Via de grote vaarten in Amsterdam Zuid en West ook weer verbonden met de Nieuwe Meer en de Ringvaart rond Schiphol of het Spaarne. Water als verbindingsweg maar zeker ook als aanjager van prachtige natuur. Gelukkig is er nog steeds een afspraak tussen Amsterdam en omringende gemeenten om bepaalde gebieden groen te houden.
Al zie je wel steeds meer dure huizen verschijnen tegen de Amsteldijken aan, the rich and famous willen er graag wonen. Zeker aan Amstelveense kant kom je nog wel wat opstallen tegen van BN-ers. De Amstel, ik ben er mee opgegroeid. Nooit heel ver van die rivier weg gewoond. Herinneringen vermengd met de moderne tijd. Van vroegere bootverbindingen tussen Amsterdam en Ouderkerk of zelfs Uithoorn, tot een dicht gevroren rivier begin jaren zestig. Van kolenboten aan de kade in Amsterdam Zuid tot de vele roeiverenigingen die door de jaren heen hun domicilie aan en op de Amstel vonden. Amsterdam zonder Amstel is ondenkbaar. Net als Rotterdam zonder Rotte of Maastricht zonder Maas. En wie er van wil genieten moet er eens langs gaan lopen. Zo prachtig, dat je als je enig talent bezit al snel staat te schilderen of fotograferen op zeer fraaie plekken. Ik doe dat regelmatig…. Aan te bevelen….(Beelden: Eigen archief)
Altijdmijnmening 
Een mooie hommage aan deze rivier.
Instortende kades en wegzakkende bruggen geven aan dat rollend vervoer niet thuishoort in Amsterdam.
Juist de uitstekende waterverbindingen en de fijnmazige grachtengordel geven direct de oplossing.
Door de afvoer van het vuil en de aanvoer van producten weer over het water te doen komt de oorspronkelijke functie weer tot haar recht.
En het voorkomt de ontstane problemen in de binnenstad aan kades en bruggen.
De grandeur van de grachtengordel komt dan ook weer te voorschijn. Alleen nog een onzichtbare stalling voor de fietsen en scooters maakt het helemaal mooi.
Met de juiste PR zijn dan ook de betere toeristen en zakenlui naar Amsterdam te trekken.
Optimistische groet,
LikeLike
Zeldzame reactie. Rollend materieel was er al in de tijd van paard en wagens. Onderhoud van kades en zo meer is decennia lang door links stadsbestuur verwaarloosd. Daarbij was de kademuur die onlangs instortte te vinden op het oude Binnengasthuisterrein waar uberhaupt geen auto’s komen. Die plek werd door studenten benut om op bankjes een buurtje te drinken. Neemt niet weg dat we elkaar vinden als we denken aan wat mogelijk is via het water. Maar dan moet er meer gebeuren dan alleen maar eenzijdige belemmering van gemotoriseerd verkeer. Dan moet je echt structurele veranderingen door gaan voeren in hoe een stad moet en kan functioneren. Inclusief de bijbehorende economie. Want zonder dat eindigen we daar waar de oude stadswallen eerder door in elkaar stortten, verpaupering. Een eeuw of wat geleden ging dat ook zo. Armoede en verloedering de normale gang der dingen. De rijken intussen verhuisd naar buiten de stad. Aan de Amstel of de Vecht. Armoedzaaiers bewoonden de stad onder vreselijke omstandigheden en als ze al werkten dan voor een hongerloontje. Is tegenwoordig vergeten. Omdat we denken de geschiedenis te kunnen kleuren……Ik zal er zo lang ik kan over blijven schrijven….
LikeLike
Het is een totaal onbekend gebied voor me, maar die foto’s buiten de stad maken me wel nieuwsgierig.
LikeLike
Het is op 2 km van de stadsgrens al echt prachtig. Wie wandelt of fietst tussen Amsterdam en pakweg Uithoorn valt bijna van de fiets of springt uit zijn schoenen van verbazing. Prachtig gebied…
LikeLike
Soms moet je even over de drempel heen stappen en gewoon even komen kijken…..:)
LikeLike
Misschien moet ik dat eens doen ja, ik ken (te) weinig van Amsterdam, het is ook niet zo mijn stad. Mat dat zóu dus te wijten kunnen zijn aan onbekendheid van de schoonheden.
LikeLike
Even kijken om te zien of ik gelijk heb. Na de coronatijd wellicht eens doen??
LikeLike
Past zeker in het plaatje van mijn “koninklijke” tournee door Nederland;-)
LikeGeliked door 1 persoon
Incognito neem ik aan..:)
LikeLike
Interessant, veel ervan leerden we al bij de provincie Noord-Holland. Na het behandelen van de Zaan, uiteraard. ☻
LikeLike
Het leren van de alfabetische volgorde voor het leren schrijven op jouw lagere School is ook ietwat anders verlopen???
Vrolijke groet,
LikeLike
Ik snap hem even niet….
LikeLike
Amsterdammers leren bij de rivieren eerst de Amstel, zoals bij Amsterdammers ook het alfabet met een A begint.
Zaankanters leren bij de rivieren natuurlijk eerst de Zaan. Waarbij zij het alfabet waarschijnlijk in omgekeerde volgorde leren beginnend met de Z.
Stille groet,
LikeLike
Ach zo….ja dat is zo….Amsterdam voor alles…:)
LikeLike
Ja, nu snap ik hem…..dank voor de aanvulling….
LikeLike
Wat de Zaan was voor die omgeving is de Amstel dat voor deze…
LikeLike
Leuk om lezen. Amsterdam ken ik niet. Amstel, is dat geen bier ?
LikeLike
Het Amstel bier is uiteraard genoemd naar die rivier die de stad vormde. Is overigens al een tijdlang onderdeel van Heineken en wordt net als dat biermerk niet meer in Amsterdam gebrouwen..
LikeLike