Open Monumenten Dagen gaan vaak aan mij voorbij. We zien normaal al zo regelmatig bijzondere gebouwen en objecten door een jaar heen dat we nooit zo direct de behoefte voelden om ook dat speciale weekend daartoe te benutten. Maar dit jaar was dat anders. We togen alsnog naar het fraai aan de Amstel gelegen Ouderkerk waar men diverse objecten ter bezichtiging had open gesteld. Waaronder de als een pareltje te beschouwen Sint-Urbanuskerk. Een kerk die werd gebouwd in de 19e eeuw door Pierre Cuypers, de bekende katholieke bouwmeester en architect. Het gebouw staat in het oudste deel van het dorp aan de naamgevende rivier, niet ver van de plek waar ooit de oudste kerk van dit gebied heeft gestaan, aangeduid als de Amstel Kerk. Want hoe vreemd dit ook moge klinken, Ouderkerk bestaan al flink langer dan Amsterdam zelf en het bisdom van lang geleden gaf Ouderkerk voorrang bij de bouw van een stevige kerk voor de vissers en boeren van toen die van heinde en verre kwamen om hun katholieke geloof in die kerk te belijden.
Voor Amsterdam werd later een subkerk gebouwd in het hart van het toenmalige centrum van de stad en die grote kerk heet nog steeds de Oude Kerk (eerder over geschreven) en kent in zijn geschiedenis een directe band met dat gebouw in het 8km verderop gelegen dorp. Hoe dan ook, de reformatie en wat branden maakten dat voor de katholieken geen plek meer was in het intussen door protestanten overgenomen Amstellands gebied. Dat kwam pas een beetje terug in de 19e eeuw en toen pakten die katholieken dan ook meteen stevig uit. St. Hubertus werd de naamgever. Een Paus uit de oude tijden waaraan de gelovigen in dit gebied meer belang hechtten dan aan de vooral op macht uit zijnde Bisschop van Utrecht die in Amstelland naar verluid niet zo lekker lag.
Cuypers pakte bij ontwerp en bouw echt uit. Niet alleen maakte hij een zgn. Kruiskerk, met een stevige toren, maar ook een prachtige pastorie en hij ontwierp zelfs het fraaie orgel. Bij recente renovatie van het gebouw haalde men achter witgekalkte panelen schitterende afbeeldingen tevoorschijn die in het oorspronkelijke ontwerp de parochianen al zullen hebben geïmponeerd. Ook de prachtige tegeltableaus waarop de laatste gang van Christus richting de kruisiging, zijn een culturele lust voor het oog. Men heeft de Urbanuskerk aangepast aan de moderne tijd. Het altaar is gedraaid, de biechtstoelen deels opgedoekt en er is geen verhoogd spreekgestoelte meer voor de pastor die hier zijn werk doet.
Maar verder ademt deze kerk echt de sfeer van het rijke Roomse leven. Overigens kent deze omgeving maar liefst vier Sint-Urbanuskerken. Een in Duivendrecht, een in Bovenkerk, onlangs nog zo jammerlijk door een grote brand deels verwoest en een ook erg fraaie en opvallende in Nes aan de Amstel. Dat je die naam Urbanus elders niet tegen zult komen geeft wel goed aan dat men hier in deze polderachtige veenomgeving niet hield van machtsbeluste bestuurders in het verleden. En dat doet men nu nog niet. De kerken met die naam maken duidelijk waarom niet. Fraai, sfeervol en met gedreven mensen achter de schermen. (Beelden: Yellowbird photo)
Hoewel ook ik de pracht en praal kan bewonderen zie ik vooral veel leed.
Ploeterende mensen hebben betaald en meegeholpen bij de bouw van deze juweeltjes.
Ach misschien is het bijzaak? Maar vooral de status van de Rooms Katholieke priesters werd en wordt hiermee getoond.
Zelfs nu heeft deze kerk nog vele problemen. Misstappen toegeven en veroordelen gaat nog steeds moeizaam!
Vriendelijke groet,
LikeLike
De narigheid is dat de Katholieke kerk er op wordt aangesproken maar het zich overal voordoet. Ook bij andere geloven en kerkgenootschappen, maar dat men het daar alsnog weet weg te stoppen of zelfs elke medewerking weigert aan Justitie om tot opsporing en vervolging te komen. De RK Kerk heeft daar ook erg lang mee gewacht. En dat brengt altijd imagoschade mee. Jammer genoeg,want de kerken zijn vaak prachtig. Overigens zou je ook eens moeten kijken naar de financiering van islamitische gebedshuizen of de joodse Sjoels….. Altijd betaald door de gelovigen. Men heeft die truc kennelijk van elkaar overgenomen..
LikeGeliked door 1 persoon
Ik maak daarin dan ook geen onderscheid.
Gelijke monniken, gelijke kappen.
Daarbij kijk ik ook uit naar jouw verslagen van andere gebedshuizen.
Vriendelijke groet,
LikeLike
Mooi stukje
LikeGeliked door 1 persoon
Vergane glorie is vaker vergaan leed.
Men zou veel prachtgebouwen niet meer kunnen bezoeken door de onderliggende gedacchten.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat doet dan veel af aan het ware geloof! Want dat is volgens mij meer naar de Hemel gericht dan naar het grondpersoneel toch?? En rotte appels zitten overal. Onlangs weer bij een sportclub…Dan ook maar niet meer sporten??
LikeLike
Een mooie kerk zo te lezen en te zien.
Wie dat allemaal zal onderhouden nu de kerk leegloopt is de vraag.
Hier hebben heel wat kerken een nieuwe nietgelovige bestemming gekregen de laatste jaren.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat proces zien we hier ook hoor. Veelal worden het kantoren/appartementen-complexen, soms expositieruimten en onlangs in Gouda zelfs een evenementencentrum met ijsbaan…
LikeGeliked door 1 persoon
Hoewel ik zelf ook regelmatig kerken bezoek heb ik wel dezelfde bedenkingen als Rob Alberts. De pracht en praal was uiteindelijk wél het grootst bij de Katholieke kerken, de Hervormde e.d. waren heel wat ingetogener maar werden uiteraard ook door de gemeente betaald. Dat neemtn niet weg dat het een prachtig gebouw is.
LikeLike
Indirect is alles wat we aan historische bouw tegenkomen betaald door anderen. Burgers betaalden voor de Gouden Koets of de kastelen van de hooggeplaatsen. Gelovigen voor hun gebedshuizen, en de belastingbetaler voor alles wat er nu over de balk wordt gesmeten. Mits het vrijwillig plaatsvindt zie ik weinig bezaren. Al was het maar dat ik een oud kerkgebouw liever zie dan een horizonvervuilende windmolen die ook al met behulp van ons aller belastinggeld wordt aangedreven. En echt, de ware gelovige (..) bij de islamitische stromingen betalen allemaal min of meer gedwongen mee aan de bouw en inrichting van hun moskee. Of we daar nu op zitten te wachten is punt twee. Maar geloof is ook een persoonlijke keuze. Ik kijk vooral naar architectuur en inrichting…
LikeLike
Allemaal waar, zeker als je het in de tijd van toen bekijkt. . Maar ook dan was juist het Katholieke geloof het meest uitbundig in zijn Godshuizen en was er weinig vrijwilligs aan de financiële bijdrage omdat de gelovige zwaar onder morele druk stond.
LikeGeliked door 1 persoon
Mijn moeder barstte in tranen toen haar Christelijke Kerk kwam voor achterstallige kerkbelasting.
De jaren dat zij als kind verantwoordelijk voor het huishouden thuis en de verzorging van haar doodzieke moeder in Den Haag kwam niemand van haar kerk voor steun en raad …
Geld en winstbejag van kerken laat ik daardoor aan mij voorbij gaan.
Vredelievende groet,
LikeLike