
Al weer wat langer geleden schreef ik een blogverhaal over de bekende piramide-constructie die is bedoeld om mensen af te helpen van hun zuur verdiende (spaar)geld en dat dan vooral over te brengen naar ‘zakelijke’ lagen boven zich in een organisatie die vooral gericht is op de top. Ik noemde toen al in mijn eerdere blogs voorbeelden uit de wereld van de bakjes, zalfjes, lifestyle-wellnessproducten en zo meer. Tegenwoordig heet deze vorm van zwendel met een mooie term ‘Multilevel-marketing’. Dat doet vermoeden dat er achter het kwalijke fenomeen een verfijnde vorm van marketing steekt die er op is gericht om met veel kennis van zaken en een grote inzet producten of diensten af te zetten bij een grote nog onwetende doelgroep.

Met een deel van deze stelling kan ik nog wel leven. Maar het criminele aspect dat er bij hoort blijft veelal bewust buiten beeld. De sociale media scheppen tegenwoordig rond dit thema een beeld van vlotte types, veelal afkomstig uit een bepaalde hoek van de samenleving, die een supergoed leven leiden in plekken als Dubai of zo, omringd zijn door fraaie vrouwen, rijden in dikke auto’s en af en toe een tochtje maken op een meer dan luxueus jacht. Dat beeld klopt nog wel, want zij zitten boven in die piramide en ontvangen het leeuwendeel van hun inkomen van hardwerkende maar ook zeer naieve types die in piramidelagen onder hen weer anderen aan het werk zetten.

En hoe lager je in die piramide zit, hoe lastiger het is om nog iets te verdienen. Immers, de spoeling is daar dun en als je de eigen familie- of vriendenkring hebt bewerkt om jouw producten af te nemen, of de cursus waar je in de praktijk niks mee kunt, is het veelal wel klaar. De mensen die daarmee aan de slag gaan zijn meestal vanuit hun karakter of opleiding niet van die goede verkopers. Wat ze doen komt vaak eerder voort uit geldgebrek en wanhoop. Ze legden zich immers vast voor een bepaalde voorraad van wat in deze constructie zoal voorradig is en moeten er op enig moment wel van af willen ze uberhaupt geen verlies op het geinvesteerde kapitaal maken. De meeste van deze piramides storten vanzelf in met veel slachtoffers tot gevolg. Ik heb het eerder gezien.

En echt, die werkbijen in de onderste lagen zijn dan veelal het ergste slachtoffer. Want los van het geld dat ze kwijt zijn, ze houden er vaak aardige voorraden spullen aan over die ze in de daarna komende periode met de moed der wanhoop trachten te slijten. Toen ik onlangs weer zag hoe de nieuwe marketingvormen onder jongeren populair blijken greep ik bijna uit wanhoop naar het voorhoofd. ‘Mijn hemel, niet weer he…’ Maar ja, weer wel. Een businessmodel voor types die niet van werken houden, net zoals oudjes hun juwelen afpakken, tankstations overvallen of iemands dure horloges gappen. Met het zweet des aanschijns zult gij uw brood verdienen….. Jaja…maar niet als je hier alleen bent om slapend rijk te worden. Het slapen laten we over aan ons justitiesysteem dat maar niet wil ingrijpen. Het failliet van veel burgers die er in trapten gaat zo samen met dat van de overheid. (Beelden: Archief)


Lieve vriendin belde me onlangs ontdaan op. Zij en haar naaste familieleden werden kennelijk bezwendeld door een man die ze al een jaar of wat kenden. Ook door diens vriendin die ook al bekend was als lief en naief uit hun naaste leefomgeving. De betrokken man was ooit zwaar gelovig, maar kennelijk intussen door de ‘duivel bezeten’ en had diverse (vrouwelijke) slachtoffers wijs gemaakt dat hij achterna werd gezeten door zware criminelen die geld van hem wilden in ruil voor zijn leven. De bedreigingen waren zo levensecht ten tonele gevoerd dat de dames er vol in mee waren gegaan en zelf ook dachten dat het gevaar mogelijk bij hen om de hoek te vinden was. Ze durfden nauwelijks de straat meer op. Hij manipuleerde ze via zijn vriendin-in-crime langs de mobiel-telefonische weg. Van die mobiele dingen hield hij er een stuk of wat op na, allemaal prepaid, nauwelijks te traceren. Omdat hij ook ‘gespecialiseerd was in webdesign’ had hij al een historie van slachtoffers maken en financiële malversatie. Naast dat webdesign is hij naar eigen zeggen boekhouder, wereldreiziger en expert op het gebied van emigratie. Hij heeft ook ‘directe lijnen naar Obama en Rutte’. Zoek je langs al die andere activiteiten naar zijn naam kom je een spoor van bedrogen slachtoffers tegen.
Waar mijn vriendin en haar familie zijn meegegaan in de verhalen is de acute schade direct in de tienduizenden euro’s te vertalen. Cash afgedragen aan de man wiens vriendin als incasso-medewerkster functioneerde en slaafs zijn intrigerende bevelen uitvoert. Alles overgoten met een geloofssausje dat mensen zoals ik doet neigen naar oplossingen die bepaald niet in de bijbel of het Nederlands Wetboek staan beschreven. Nu zijn een paar slachtoffers van deze schurk theomaan in hun benadering van dat geloof vrees ik. De verhalen die me bereikten zijn soms zo krom dat je moet vrezen voor hun geestelijk welzijn. Maar de man lijkt iets demonisch uit te stralen en vanuit zijn eigen geloof en geslepen egoisme precies de zwakke plekken te kunnen vinden bij zijn beoogde slachtoffers. Het is een gedrag dat je als normaal grootstedelijk mens eerst cynisch doet glimlachen, maar daarna toch ook koken van woede.
Naïviteit en grove misdadigheid zijn hier goed voor veel menselijk drama. Grote sommen geld verdwenen, maar bij de slachtoffers ook elk vertrouwen in het goede van de mens. Wat ben ik dan blij dat ik dat gemiddelde geloof in het goede van de mens al op mijn 12e of zo definitief in de naieve zin des woords kwijtraakte. Bijna niemand is te vertrouwen en als mensen je om geld vragen met een of ander verhaal waarin zij als slachtoffer de hoofdrol spelen, en het geldbedrag dat nodig is om hen te redden steeds groter wordt, ben ik blij met een toch wat Spartaanse opvoeding. Geld geef je nooit zo maar af. Daar moet een heel duidelijke reden of oorzaak voor zijn. Intussen is een deel van de bevriende familie dat iets minder naïef is, aan het werk gegaan om nog iets van de schade te herstellen, dan wel, vormen van wraak om te zetten in daden. De dader is Rotterdammer, echte naam zal ik nog even buiten beeld houden en opereert op het www met allerlei vage bedrijven en stichtingen. U bent gewaarschuwd. Mocht iemand je zo maar om geld vragen, trap er niet in! En doe aangifte van oplichting als je dat wel deed. En ja, wij staan met alle fysieke middelen en adviezen onze lieve vriendin en haar familie bij. Al was het maar om haar vertrouwen in echte vrienden weer wat terug te brengen. Eens zien wat ik daarvoor wel niet in rekening kan brengen aan financiële vergoedingen…..