Wie wel eens heeft opgelet bij de lessen Vaderlandse geschiedenis op school of wellicht door de ouders thuis kan zich wellicht een beeld vormen van de vele historische zeeslagen die door de Nederlanders zijn uitgevochten met vijandelijke troepen in Europa of wellicht het Verre Oosten. De Slag in de Javazee een prachtig voorbeeld. Of die van Michiel de Ruyter bij het Britse Chatham. Maar als ik aangeef dat er ook een slag is geweest op de Zuiderzee, in de hoek waar we nu het Markermeer weten, zullen de vraagtekens vermoedelijk boven de hoofden hangen. Net zoals het mij overkwam toen ik onlangs met vrouwlief Monnickendam bezocht en daar terecht kwam in een evenement dat met die slag van doen had.

Het stadje volgehangen met posters, banieren, vlaggen, bijzondere schepen in de haven, namaakpoorten met bewaking aan de randen van het centrum en overal in klederdracht van die vroegere tijd gestoken figuranten die er een kleine feestje van maakten. Ik moest even opzoeken waar die slag eigenlijk over was gegaan en wanneer die had plaatsgevonden. Nou dat was dus in 1573 (450 jaar her..)en was een treffen tussen de watergeuzen en de Spaans/Vlaamse vloot. En die watergeuzen maakten gehakt van die Spanjolen die niet goed uit de voeten kwamen op die toen toch best linke en ondiepe Zuiderzee.

En die Spaanse generaals onder aanvoering van Alva en Don Frederik waren in die periode nu net overtuigd dat een vloot die vanuit zee Hoorn zou binnenvallen zeer succesvol zou kunnen zijn. Het vlaggenschip van de Spanjolen heette ook nog eens de ‘Inquisitie’ wat veelzeggend is voor de doelstellingen van de toenmalige katholieke zuiderlingen. Maar het liep anders en de Spaanse schepen werden dramatisch verslagen waarbij het vlaggenschip van de vijandelijke vloot ook nog in handen viel van de geuzen. Na deze verloren slag moest Alva zich terugtrekken uit Noord-Holland en lukte het Spanje niet meer om ook dit gebied in handen te krijgen.

En dat viert men dus in het gebied tussen pakweg Monnickendam en Hoorn. Men doet veel aan naspelen van de slag met moderner zeilboten, waar vindt je natuurlijk nog een Spaans Galjoen uit die dagen, op straat doet men 1573 na en zowat elke winkel is aangekleed in het thema. Het maakte het veelal liefelijke Monnickendam tot een flink levendiger bestemming dan het normaal al is. En dat trekt weer extra bezoekers, waarvan de tegenwoordige watergeuzen, toch veelal de lokale horeca en mkb-ers, weer profiteren. Logisch en terecht. En mij gaf het weer een stukje extra inzicht in hoe wij in dit land ooit indringers wisten te verwijderen, ons volk vreemde doctrines buiten de deur wist te zetten en onze vlaggen nog fier rechtop in de masten werden gehangen. Trots op onze geschiedenis, onze cultuur, onze taal. Kom daar nu nog maar eens om…(beelden: Prive/selfie)