Van burgers en bovenlui…

De grote rijkdom van onze geschiedenis is dat we nu o.a. mogen terugkijken naar een wereld waarin ‘Holland’ een belangrijke speler was in de wereld van toen. Niet in de laatste plaats omdat Nederlanders, en met name Amsterdammers, slim waren in de handel. En die steeds rijker wordende handelaren waren niet alleen gek op goud en zilver, ze richtten ook fraaie panden op om hun rijkdom mee te kunnen showen. De hele grachtengordel van Amsterdam staat er nog vol mee. En de musea in ons land maar zeker ook in Amsterdam hangen vol met kunstwerken waarop niet alleen leuke stadsgezichten worden geshowd, maar ook selfies in de vorm van portretten van al die toen zo belangrijke (of zichzelf zo aanduidende) lieden. Die zijn dan ook veel gemaakt. En niet door de minsten. Kunstenaars als Rembrandt verdienden er een aardige boterham mee.

Regenten, bovenlui, zakenlieden, doctoren (chirurgijnen) en soms de geestelijkheid waren dankbare onderwerpen voor de penselen van de ‘Hollandse Meesters’ die al snel ook elders in het toenmalige land wat nu Nederland is hun opdrachten verwierven. En dat deden ze zo goed dat het eigenlijk ging om een culturele industrie die met flink wat geld werd geolied. Veel van die schilderijen kwamen in de eeuwen die volgden via, via in musea of private collecties terecht en worden nu gekoesterd. O.a. de Amsterdamse Hermitage heeft een deel van haar gebouw ingericht vol enorme werken met daarom grote of kleine groepen mensen van een paar honderd jaar terug. Mensen die in onze huidige ogen eigenlijk een beetje boertig, soms zelfs lelijk waren. En dan kijk je er nog alleen maar naar, en ruik je ze niet. Als we dat fenomeen zouden toepassen ging er wellicht geen kip meer naar die exposities.

En dat is jammer want die ‘Hollandse Meesters’ is een aan te raden tentoonstelling. Je kijkt terug naar een tijd waarin rijkdom nog mocht worden geshowd en aandacht voor geld verdienen nog niet negatief was. Het was de tijd van de Baltische reizen, de trips naar het verre Indië, de jaren van de Handelsbeurs. Maar ook van de godsdiensttwisten tussen protestanten en katholieken. Je ziet de zuinigheid, maar aan de andere kant de graag geshowde welvaart. In hoeverre het allemaal mooier is gemaakt? Geen idee. Maar het zal vast wel. Net zoals wij onze foto’s met allerlei bewerkingssoftware verbeteren. In die zin is er weinig veranderd in de loop van de tijd. Al denk ik niet dat we nog samen met de politie op de foto gaan staan, of naast de dominee of pastoor. Neemt niet weg dat de expositie een mooi portret geeft van de Gouden Eeuw en haar toenmalige burgerij. Ik zou je aanraden dat gebouw aan de Amstel toch eens te bezoeken en ervan te genieten.

10 thoughts on “Van burgers en bovenlui…

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.